• Start
  • Sztuki wizualne
  • Muzyka
  • Film
  • Teatr
  • Literatura
  • Fotografia
  • Design
  • Architektura
  • Historia
  • Home
  • Magazine
  • Tour
  • Rejestracja
  • Home
  • Magazine
  • Tour
  • Rejestracja
  • Start
  • Sztuki wizualne
  • Muzyka
  • Film
  • Teatr
  • Literatura
  • Fotografia
  • Design
  • Architektura
  • Historia
„Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989” (źródło: materiały prasowe MNK)
  • Design
  • Wystawy

Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989

  • daniel-czepinski
  • 2018-04-09

Banknot 50-złotowy (kto nie ma go dziś w portfelu?), kultowa maszynka do mięsa, sygnalizator miejski, na który patrzymy w oczekiwaniu „na zielone”. Ale również wzorowany na ludowej wycinance dywan Mohohej!/DIA, pokazywany na ekspozycjach w Mediolanie, Paryżu i Kolonii, czy siedzisko w kształcie pnia, które pokochali kuratorzy wystaw. To wszystko prace polskich projektantów. Możne je oglądać wśród ponad 160 innych eksponatów, prezentowanych na wystawie Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989, czynnej od 6 kwietnia 19 sierpnia w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie.

„Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989” (źródło: materiały prasowe MNK)
„Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989” (źródło: materiały prasowe MNK)

Rok 1989 był kluczowy dla przeobrażenia polskiej rzeczywistości. Z dzisiejszej perspektywy to oczywistość. Ale rzadko sobie uświadamiamy, jak bardzo po tej dacie zmieniły się uwarunkowania projektowania. Na co dzień jesteśmy otoczeni przez nowoczesne przedmioty, używamy „rzeczy” – tak naprawdę nie mając świadomości procesów ich produkcji, ale także idei, jakie stały u podstaw ich powstania. Wystawa prezentuje fascynującą panoramę przemian polskiego dizajnu i kultury materialnej w okresie ostatnich prawie trzech dekad – mówi dyrektor MNK Andrzej Betlej.

To pierwsza przeglądowa wystawa obejmująca ostatnie 28 lat rodzimego wzornictwa, a zarazem pierwsza wystawa dizajnu w Muzeum Narodowym w Krakowie. Zgromadzono na niej ponad 160 obiektów blisko 240 autorów. Najliczniej reprezentowana jest branża meblarska, która – po części za sprawą utalentowanych projektantów, m.in. Tomasza Augustyniaka, Renaty Kalarus, Krystiana Kowalskiego, Piotra Kuchcińskiego czy Tomka Rygalika – stała się już polską specjalnością. Przekonamy się też, że mimo upadku wielu hut i fabryk, bogate tradycje swoich dyscyplin z powodzeniem starają się podtrzymywać twórcy szkła użytkowego, ceramiki i tkaniny dekoracyjnej: Agnieszka Bar, Joanna Rusin, Bogdan Kosak czy Marek Cecuła. Efektowne animacje Dawida Kozłowskiego poświęcono projektowanym i produkowanym w Polsce środkom komunikacji publicznej i szeroko rozumianego transportu. Nie zabrakło również przykładów sprzętu oświetleniowego i AGD, różnego rodzaju urządzeń elektronicznych, narzędzi, zabawek i pamiątek. Znacząca część eksponatów wymyka się podziałom branżowym, świadcząc o inwencji wykazanej przez ich autorów.

Przedmioty użytkowe oceniamy zazwyczaj na podstawie ich wyglądu. Stwierdzamy, że to ma piękną formę, tamto wydaje się przydatne albo wygodne. To pierwsza, widoczna i oczywista strona rzeczy. Wybierając projekty na wystawę w MNK, kuratorka, Czesława Frejlich, kierowała się także ich drugą, mniej czytelną, a niekiedy niewidoczną stroną: okolicznościami powstania, celem, który założył sobie autor, jego inspiracjami, trafnością doboru materiału czy technologii, reakcją rynku itp. Stosowne informacje zawarto w krótkich opisach na wystawie i w jej katalogu. Właśnie tego rodzaju kryteria były podstawą umownego wyróżnienia sześciu części ekspozycji, zaaranżowanej przez Annę Zabdyrską.

Pierwsza część wystawy – Lata 90.– pokazuje jak po transformacji ustrojowej odradzało się w Polsce wzornictwo (fotel Cello Jerzego Langiera).

Na kolejny, największy dział, zatytułowany Rynek, złożyły się projekty podporządkowane na różne sposoby uwarunkowaniom ekonomicznym, m.in. produkty, których walory komercyjne i konkurencyjność producenci zawdzięczali trafnym założeniom projektowym lub rozwiązaniu wzorniczemu (lampa Equilibra Balans Piotra Jagiełłowicza). O formie wyrobu nie zawsze jednak decyduje rachunek ekonomiczny.

W dziale Tożsamość zebrano efekty poszukiwania przez projektantów cech i wzorców identyfikujących nie tylko ich własną twórczość, ale także dizajn w wymiarze regionalnym czy narodowym. Tego rodzaju próby polegają zwykle na odniesieniach do historii rodzimego wzornictwa, zwłaszcza z lat 60. (fotel Clapp Piotra Kuchcińskiego), do lokalności (kubek Szolka Bogdana Kosaka) czy do ludowości.

Dział Wartości społeczne to reprezentacja twórców najmłodszego pokolenia, którzy dostrzegają i starają się rozwiązywać ważkie problemy wynikające z zaawansowanego wieku, niepełnosprawności (aplikacja mobilna dla muzeów OpenArt Marcina Wichrowskiego), dezintegracji, wykluczenia czy z dewastacji naturalnego środowiska (budka lęgowa dla jerzyków Aleksandry Mohr).

Piątą część wystawy – Warsztat – podzielono na dwie podgrupy. Nowym rzemiosłem nazwano wyroby zaprojektowane i wytwarzane – a często również dystrybuowane – przez samych autorów, w ramach własnej działalności gospodarczej. Część z nich wykorzystuje przy tym tradycyjne metody i techniki, inni sięgają po nowoczesne narzędzia cyfrowe (buty parametryczne Shoetopia Zuzanny Gronowicz i Barbary Motylińskiej). Druga sekcja to Eksperymenty – z materiałem, technologią, z nadawaniem obiektom nieoczekiwanych funkcji, z radykalnymi rozwiązaniami (stołek Plopp Oskara Zięty). Ich autorzy przedkładają nad korzyści komercyjne zainteresowanie organizatorów wystaw, krytyków i mediów. Ostatni, szósty dział, bez którego opowieść o współczesnym dizajnie byłaby niepełna, to projekty powstałe na styku ze sztuką, jako forma wypowiedzi artystycznej wykorzystującej procedury i metody projektowania (obiekt ceramiczny In Dust Real Marka Cecuły).

Tytułowa „druga strona rzeczy” mówi przede wszystkim o przesłankach i okolicznościach, które wpływają na proces projektowania, a w efekcie na formę produktu. Pośrednio mówi o umiejętnościach, doświadczeniu, ale i o wrażliwości tych, którzy te decyzje podejmują – projektantów i wszystkich, za sprawą których wyrób powstaje. Przedmioty z codziennego otoczenia, które mniej lub bardziej świadomie włączamy do naszego życia, wiele z kolei mówią o naszej wrażliwości i aspiracjach, o wartościach, którym hołdujemy – podsumowuje kuratorka wystawy Czesława Frejlich.

Obszerny, dwujęzyczny katalog wystawy, opracowany graficznie przez Jakuba Sowińskiego, zawiera – oprócz tekstu kuratorskiego Czesławy Frejlich oraz opisów i zdjęć wszystkich eksponatów – artykuły Agaty Szydłowskiej, Ewy Klekot, Katarzyny Jeżowskiej, Doroty Jędruch, Bożeny Kostuch i Tomasza Wiktorskiego.

Z drugiej strony rzeczy. Polski dizajn po roku 1989
Kuratorka: Czesława Frejlich
Od 6 kwietnia do 19 sierpnia 2018 roku
Muzeum Narodowe w Krakowie

Tags
  • Agata Szydłowska
  • Agnieszka Bar
  • Aleksandra Mohr
  • Andrzej Betlej
  • Anna Zabdyrska
  • Barbara Motylińska
  • Bogdan Kosak
  • Bożena Kostuch
  • Czesława Frejlich
  • Dawid Kozłowski Muzeum Narodowe w Krakowie
  • Dorota Jędruch
  • Ewa Klekot
  • Jakub Sowiński
  • Jerzy Langier
  • Joanna Rusin
  • Katarzyna Jeżowska
  • Kraków
  • Krystian Kowalski
  • MarcinaWichrowski
  • Marek Cecuła
  • Oskar Zięta
  • Piotr Jagiełłowicz
  • Piotr Kuchciński
  • Renata Kalarus
  • Tomasz Augustyniak
  • Tomasz Wiktorski
  • Tomek Rygalik
  • Zuzanna Gronowicz
Poprzedni artykuł
Zygmunt Jan Rumel, „Wiersze zebrane” (źródło: materiały prasowe PIW)
  • Literatura
  • Nowości wydawnicze

Wiersze Zygmunta Jana Rumla zebrane po raz pierwszy

  • daniel-czepinski
  • 2018-04-09
Wyświetl artykuł
Następny artykuł
„Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni” (źródło: materiały prasowe organizatora)
  • Aktualności
  • Architektura
  • Konferencje

Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni. Architektura XX wieku

  • daniel-czepinski
  • 2018-04-09
Wyświetl artykuł
Może Cię zainteresować
Plakat wystawy Moniki Starowicz (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Design
  • Wystawy

Miśki Moniki Starowicz

  • 2019-05-09
Robert Kotowicz (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Design
  • Konkursy i nagrody

Medal z Moniuszką wygrywa międzynarodowy konkurs

  • 2019-05-09
13. edycja Łódź Design Festival (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Aktualności
  • Design
  • Wystawy

13. edycja Łódź Design Festival

  • 2019-05-07
Plakat wystawy Konkursu 30/30, prezentującej najlepszy projekty okładek płytowych 2018 roku (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Design
  • Muzyka

Muzyczna wystawa i Enea Spring Break w Starym Browarze

  • 2019-03-28
Krzesło autorstwa Jana Bogusławskiego (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Design
  • Wystawy

2. edycja Desa Design Days

  • 2019-03-20
Audi S1 Quattro, Replika (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Aktualności
  • Design
  • Wystawy

Aukcja Samochodów Klasycznych i Zabytkowych

  • 2019-03-15
Wyświetl artykuł
  • Aktualności
  • Design

Arena Design 2019

  • 2019-03-11
Anna Nowak-Curyło, Kolekcja Roku, Kolekcja Mediów (źródło: materiały prasowe)
Wyświetl artykuł
  • Aktualności
  • Design
  • Projekty

10. edycja Cracow Fashion Week

  • 2019-03-11

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ownetic to globalna platforma, na której ludzie i instytucje łączą się, prezentują swoje zbiory i prowadzą dyskusję o kulturze. Dołącz dziś.

© Ownetic 2020 / Polityka Prywatności

  • Ownetic.com
  • O nas
  • Kontakt
  • Archiwum
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin

Wprowadź słowo kluczowe i naciśnij Enter.