Przekrojowa wystawa Mariusza Hermanowicza pokazuje zmiany, jakie zachodziły w twórczym życiu artysty. Mariusz Hermanowicz był aktywnym fotografem od lat 70. do roku 2008. Jego indywidualny styl rozpięty był pomiędzy fotografią konceptualną a dokumentalną. Znakiem rozpoznawczym Hermanowicza było nakładanie własnoręcznych komentarzy, bezpośrednio na odbitkach oraz realizowanie zdjęć w seriach, układanych według założonej narracji. Duża część jego twórczości związana jest z genealogicznymi poszukiwaniami, w których Wilno odgrywa ważną rolę.
Prezentacji prac Mariusza Hermanowicza towarzyszy wystawa współczesnej artystki Agnieszki Rayss. Jej najnowszy projekt pt. Gdzie jest ciało inspirowany jest ostatnim etapem twórczości Hermanowicza i wchodzi z nim w krytyczny dialog. Obie wystawy przygotowane są przez Fundację Archeologia Fotografii z Warszawy. Fundacja zajmuje się opracowaniem archiwów po polskich fotografach. Zapraszając do współpracy artystów, inspiruje do nowego spojrzenia na fotografię historyczną.
Mariusz Hermanowicz był fotografem, autorem rysunków humorystycznych i filmów krótkometrażowych. Żył i pracował w Polsce i we Francji w latach 1950–2008. Na wystawie Do czego może służyć fotografia? prezentujemy wybór prac począwszy od wczesnego okresu, który można określić jak reporterski, poprzez wykrystalizowanie się stylu opartego na dokumentalizmie i konceptualizmie, przez czas koncentracji na rekonstruowaniu historii własnej rodziny aż do tego, co sam określił Nowym Etapem. W okresie zainteresowania przeszłością rodzinną szczególnie ważne były dla niego podróże do Wilna. Tam prowadził własne badania dotyczące przeszłości rodzinnej. Interesowała go wielokulturowa historia miasta i jego architektura.
Na wystawie ukazane są momenty przełomowe i jednocześnie charakterystyczne, takie jak pojawienie się podpisów pod pracami i ich stopniowe znikanie, przejście od reporterskiego stylu pracy do działań o charakterze konceptualnym, wykształcanie się idei pracowania długimi cyklami zdjęć oraz osadzenie wielu prac w biografii autora. Wystawę kończy sekwencja obrazów z ostatniego okresu twórczości, charakteryzująca się porzuceniem podejmowanych do tej pory tematów i rozwiązań formalnych oraz wejściem do fotograficznego atelier. Sygnalizowana na wystawie wielowątkowość i różnorodność twórczości Hermanowicza ma służyć ukazaniu wszechstronności artysty, ale także przyjrzeniu się temu, jak korzystał z fotografii i do czego mu służyła. Ukazanie wielowątkowości i różnorodności dorobku Hermanowicza ma służyć podkreśleniu niezwykłości tego artysty, ale także przyjrzeniu się temu, jak korzystał z fotografii i do czego mu służyła.
Agnieszka Rayss w swoim projekcie zwraca się ku ciału, którego szuka, mieszając konwencje, kolekcjonując jego fragmenty i różne rodzaje przedstawień, świadomie używając przy tym medium, z jego ograniczeniami i możliwościami. Gra z dotychczasowymi sposobami reprezentacji, przede wszystkim kobiecego ciała w fotografii, jednocześnie wpisując się w historię odzyskiwania jego podmiotowości. Obrazów ciała szukała m.in. w Zakładach Anatomii, Medycyny Sądowej w Hamburgu czy Kolekcji Zakładu Medycyny Sądowej we Wrocławiu. Fotografowała tam zarówno fragmenty ciał, narządów wewnętrznych i kości, przechowywane w magazynach i zamkniętych szafach, jak i pokazywane na stałych ekspozycjach mulaże – modele z gipsu lub wosku, perfekcyjnie naśladujące powierzchnię ciała i skóry.
Wystawa Agnieszki Rayss nawiązuje do sposobów przedstawiania ciała, jakie pojawiają się w ostatnim etapie twórczości Mariusza Hermanowicza. Obie wystawy realizowane są w ramach projektu Żywe archiwa. To unikalna metoda pracy pozwalająca na prezentowanie fotografii historycznej w zestawieniu z działaniami twórców współczesnych. Do współpracy zapraszani są artyści wizualni, reżyserzy, muzycy i projektanci. Przygotowują oni nowe projekty wchodzące w dialog z pracami i tematami podejmowanymi przez artystów, których archiwa są pod opieką Fundacji Archeologia Fotografii.
Mariusz Hermanowicz, Agnieszka Rayss. Do czego może służyć fotografia?
Organizatorzy: Fundacja Archeologia Fotografii, Stowarzyszenie Fotografów Litewskich
Otwarcie: 10 kwietnia 2018 roku, godz. 17.00
Wystawa potrwa do 5 maja 2018 roku
Galeria Fotografii Prospekto w Wilnie