17 marca 2012 roku w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze odbędzie się inauguracja cyklu Arcydzieła polskiego malarstwa. Pierwszym obrazem, który będzie można podziwiać będzie pochodzący z Muzeum Narodowego w Szczecinie obraz Jacka Malczewskiego Autoportret z dwiema postaciami.
Z okazji Jubileuszu 90-lecia Muzeum Ziemi Lubuskiej otwiera w tym roku cykl Arcydzieła polskiego malarstwa. Celem akcji jest zapoznanie się ze znaczącymi obrazami najwybitniejszych polskich artystów, a swoistym kluczem doboru autorów jest brak ich prac w zbiorach MZL. W czasie każdego pokazu przez jeden wieczór zaprezentowany zostanie jeden obraz, wypożyczony z wybranego polskiego muzeum. W trakcie pokazów odbywać się będą także wykłady dotyczące dzieła.
Jacek Malczewski (1854-1929) to jeden z głównych przedstawicieli polskiego modernizmu należący do najwybitniejszych i najbardziej rozpoznawanych artystów. Studiował w Krakowie, m.in. u Jana Matejki oraz w Ecole des Beaux-Arts w Paryżu. Początkowo tworzył wiejskie sceny rodzajowe oraz obrazy realistyczne o charakterze martyrologicznym poświęcone powstaniu styczniowemu, nawiązujące do twórczości Juliusza Słowackiego i Artura Grottgera. Po 1890 roku obrazami Melancholia i Błędne koło malarz zwraca się ku symbolizmowi. W nurcie tym poprzez metaforyczne treści patriotyczne daje wyraz smutku, melancholii i zadumy. Będzie mu wierny do końca życia, tworząc pejzaże, obrazy o treści religijnej i mitologicznej. Jego liczne portrety i autoportrety często o charakterze alegorycznym ukazują realne postacie wśród aniołów, faunów czy rusałek.
W Autoportrecie z dwiema postaciami twórca ujmuje siebie w popiersiu w centralnej części płótna. W prawej dłoni trzyma paletę wraz z pędzlami, w lewej zaś pędzel (atrybut malarza). Wzrok mężczyzny, nieznacznie opuszczony, koncentruje się w miejscu przed płaszczyzną płótna, po lewej stronie od centrum kompozycji. Spojrzenie oddaje pewne napięcie, korespondując z uniesioną lewą dłonią.
Autoportret wydaje się także przepełniony melancholią. Widoczny w tle dziedziniec, opleciony zielenią, można rozpoznać jako miejsce przy ówczesnej krakowskiej pracowni malarza, smutek oblicza artysty wyznacza natomiast możliwość szerszego odczytania obrazu, nie tylko jako opowieści o źródłach tworzenia i powołania artysty, ale także o świadomości przemijania i śmierci. Do oczytania obrazu i jego skomplikowanych znaczeń zostaje zaproszony również odbiorca.
Wydarzeniem towarzyszącym prezentacji dzieła będzie spotkanie poświęcone życiu i twórczości Jacka Malczewskiego oraz samemu obrazowi. Wykład przedstawi Lech Karwowski – dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie.
Prezentacja obrazu odbędzie się 17 marca, od godz. 18.00 do 24.00,
Wykład odbędzie się o godz. 18.00
Muzeum Ziemi Lubuskiej
Aleja Niepodległości 15
Zielona Góra
Kurator: Leszek Kania