Do 30 kwietnia 2009 roku w Galerii Asymetria w Warszawie będzie można oglądać pierwszą osłonę projektu Jerzego Lewczyńskiego Fotografia subiektywna. W 1949 roku w Niemczech powstała grupa fotografów Fotoform skupiona wokół Otto Steinerta, z której wyłonił się ruch subjective fotografie. Była to międzynarodowa formacja, w ramach której od początku do końca lat 50. zostały dowartościowane formuły obrazowe wypracowane dla fotografii przez przedwojenne ruchy awangardowe. Jednakże Steinert nadał im nowe znaczenie, podkreślił egzystencjalny wymiar subiektywnego spojrzenia na rzeczywistość.
Niemiecki fotograf określał fotografię subiektywną jako zhumanizową, która zamiast starać się odwzorowywać rzeczywistość chwyta jej obiekty w ich wewnętrznym wymiarze, tak jak interpretuje to w obiektywie twórczy impuls artysty. Manifestacją takiej postawy miały być trzy wystawy fotografii zorganizowanie w latach 50. w Niemczech i publikacje albumów Subjective fotografie. Ruch ten został dostrzeżony także w Polsce, choć jego powszechna recepcja nastąpiła dopiero w połowie lat 60. Jednakże w latach 50. kontakty zostały nawiązane, a realizacje niektórych polskich fotografów można uznać za jedne z bardziej oryginalnych propozycji tej formacji. Bronisław Schlabs, który korespondował w latach 50. ze Steinertem dzielił się swoimi przemyśleniami z Jerzym Lewczyńskim i Zdzisławem Beksińskim, czego efektem jest praca tych artystów nad polską wersją fotografii subiektywnej, której ślady pokazywane w galerii Asymetria nie były dotąd znane szerszej publiczności. Jerzy Lewczyński podkreśla, że polska wersja fotografii subiektywnej atakowała steinertowską za jej dekoracyjność i estetyzm. Zwracała się ku człowiekowi jako podmiotowi w sytuacji wewnętrznego napięcia i dramatu, przede wszystkim w swej wersji najbardziej radykalnej (Beksiński), gdyż nie brakowało spokojnych kadrów i psychologicznego poetyzowania (Lewczyński, Schlabs).
W galerii Asymetria pokazane zostaną trzy odsłony tego zjawiska: Jerzy Lewczyński – Fotografia subiektywna I fotografie z lat 1956-61 będące warsztatem artysty z tamtego czasu, Zdzisław Beksiński – Strefa, nie pokazywane dotąd prace fotograficzne i rysunkowe artysty, oraz Bronisław Schlabs – Fotografia subiektywna II.
Jerzy Lewczyński Fotografia subiektywna I
31.03 – 30.04.2009
