Do 30 września, który jest Międzynarodowym Dniem Tłumacza, trwa nabór zgłoszeń do Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego.
Nagroda zostanie wręczona tłumaczowi bądź tłumaczce literatury obcej na język polski w dniach od 9 do 11 kwietnia 2015 roku podczas Gdańskich Spotkań Tłumaczy Odnalezione w Tłumaczeniu, a jej laureat otrzyma 50 tys zł. Nagroda jest wyrazem uznania dla zasług i maestrii tłumaczy literatury pięknej. Zapewniając obieg między literaturami narodowymi, przekład literacki wzbogaca kulturę, pozwala rozwijać nauki humanistyczne, poszerza nasze rozumienie świata i ludzi. Przekład inicjuje nowe style, wzbogaca polską literaturę, odkrywa dla niej to, czego ona sama nie zdołała jeszcze odkryć.
Nagroda przyznawana jest w trybie dwuletnim żyjącym tłumaczom literatury obcej na język polski. Zgłaszane mogą być do niej pojedyncze dzieła (książki lub cykle) opublikowane w okresie od 1 września 2012 roku do 31 sierpnia 2014 roku lub/oraz całokształt dorobku tłumacza (bez ograniczeń czasowych w zakresie daty publikacji). Kandydatury wraz z uzasadnieniem mogą zgłaszać osoby prawne i fizyczne, a w szczególności wydawnictwa, instytucje kultury, szkoły wyższe, media o charakterze literackim, stowarzyszenia i związki twórcze, pisarze, literaturoznawcy, krytycy literaccy, tłumacze i członkowie Kapituły Nagrody – w dowolnej ilości kandydatów. Tłumaczy nominowanych do Nagrody w 2015 roku poznamy 20 stycznia.
Nagroda za Twórczość Translatorską nieodłącznie związana będzie z zainicjowanymi w 2013 roku Gdańskimi Spotkaniami Tłumaczy Literatury Odnalezione w tłumaczeniu i to właśnie podczas drugiej edycji festiwalu poznamy jej pierwszego laureata.
W skład pierwszej Kapituły Nagrody wchodzą: Krzysztof Pomian, Edward Balcerzan, Anna Wasilewska, Justyna Sobolewska, Andrzej Jagodziński, Adam Pomorski i Stanisław Rosiek. Kapituła wybierana będzie przy każdej edycji.
Patronem Nagrody jest Tadeusz Boy-Żeleński, genialny tłumacz literatury francuskiej, nazwany przez Jana Błońskiego „Szekspirem przekładu”, lekarz, historyk i krytyk literacki i teatralny, publicysta społeczny i pisarz.
Krzysztof Pomian – filozof, historyk, eseista. Absolwent Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Warszawskiego (doktorat w lutym 1965; habilitacja w maju 1968). Usunięty w 1966 r. z PZPR, a w 1968 r. ze stanowiska adiunkta w Katedrze Historii Filozofii Nowożytnej z powodu publicznej krytyki linii politycznej władz, pracował w Dziale Rękopisów Biblioteki Narodowej (1969-1972). W 1973 r wyjechał do Francji, do Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), gdzie w 1984 został profesorem (directeur de recherche); równolegle wykładał w l’Ecole des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS), w Ecole du Louvre, w Uniwersytecie Genewskim i w innych uczelniach. Obecnie jest zasłużonym profesorem (directeur de recherche émérite) w CNRS. W latach 1999/2000-2006/07 był profesorem w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od stycznia 2001 r. jest dyrektorem naukowym Muzeum Europy w Brukseli. Jest członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności, Ateneo Veneto (Wenecja) i Accademia Clementina (Bolonia).
Odznaczenia: Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta (1993), Komandoria Orderu des Arts et des Lettres (2005). Doktorat honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2003) i Uniwersytetu w Genewie (2005).
Edward Balcerzan – teoretyk literatury, krytyk literacki, tłumacz, poeta, prozaik. Jeden z czołowych polskich literaturoznawcó związany ze strukturalizmem, a następnie poststrukturalizmem. W 1961 roku ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1962 roku na stałe związany z Poznaniem. W 1968 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych za rozprawę dotyczącą problematyki dwujęzyczności w twórczości Brunona Jasieńskiego, w 1972 habilitował się, w 1985 został mianowany profesorem nadzwyczajnym, w 1990 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Jako poeta debiutował w 1955 roku. Publikował wiersze w tygodniku Ziemia i Morze. Zajmuje się również przekładem poezji rosyjskiej, m.in. Borysa Pasternaka i Giennadija Ajgiego.
Anna Wasilewska – absolwentka romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1979 r. pracuje w zespole redakcyjnym Literatury na Świecie. Od 1992 prowadzi dział literatury francusko- i włoskojęzycznej. Przygotowała szereg monograficznych numerów poświęconych poszczególnym pisarzom lub zjawiskom literackim. Przekładała utwory m.in. Umberta Eco, Georges’a Pereca, Jacques’a Derrida, Jeana Geneta. Pisuje także teksty krytyczne. Wydała tom rozmów: Od Potockiego do Pereca. Pięć rozmów o literaturze francuskiej.
Justyna Sobolewska – krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika Polityka. Wcześniej pracowała w Przekroju i Dzienniku. Jest współautorką książki Jestem mamą (2004) i antologii opowiadań Projekt mężczyzna (2009). Zasiada w jury Środkowoeuropejskiej Nagrody Literackiej Angelus i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. W 2012 roku ukazała się jej Książka o czytaniu, czyli resztę dopisz sam. Mieszka w Warszawie.
Andrzej Jagodziński – absolwent filologii czeskiej i słowackiej, tłumacz, publicysta, redaktor. Był dziennikarzem czechosłowackiej sekcji Radia Wolna Europa, korespondentem Gazety Wyborczej w Pradze i Bratysławie, dyrektorem Instytutu Polskiego w Pradze i radcą kulturalnym Ambasady RP tamże, dyrektorem Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, dyrektorem Festiwalu Wyszehradzkiego, ekspertem ds. ekspansji mBanku na rynek czeski i słowacki, redaktorem Literatury na Świecie. Obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Polskiego w Bratysławie. Tłumaczył m.in. Havla, Kunderę, Skvoreckiego i Hrabala.
Adam Pomorski – tłumacz, eseista, historyk idei, prezes Polskiego PEN Clubu. Absolwent socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Tłumacz poezji i prozy rosyjskiej, poezji angielskiej, niemieckiej, białoruskiej i ukraińskiej. Laureat m.in. Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz nagród za całokształt dorobku za przekłady poezji: Polskiego PEN Clubu, Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich i miesięcznika Literatura na Świecie.
Stanisław Rosiek – historyk literatury, eseista i wydawca. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Był członkiem redakcji Litterariów, Punktu i Pod-punktu, a także rocznika Punkt po Punkcie. Współredagował z Marią Janion trzy tomy z serii Transgresje. Razem ze Stefanem Chwinem napisał książkę Bez autorytetu. Szkice (1981), za którą w 1983 roku otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich. W latach dziewięćdziesiątych zajmował się kultem pośmiertnym Adama Mickiewicza oraz twórczością kilku pisarzy dwudziestowiecznych (Peiper, Schulz, Białoszewski). Jest współautorem Słownika schulzowskiego (2002) oraz cyklu pięciu podręczników do nauki języka polskiego w szkołach średnich. W 1995 roku założył wydawnictwo słowo/obraz terytoria, które prowadzi do tej pory.
Nagroda za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego
Termin nadsyłania zgłoszeń: 30 września 2014 roku
Ogłoszenie nominacji: 20 stycznia 2015 roku
Ogłoszenie laureata: od 9 do 11 kwietnia 2015 roku
Gdańsk