19 lutego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na wernisaż wystawy Chleb i róże. Artyści wobec podziałów klasowych.
Artyści od zawsze pytali o swój status i miejsce w społeczeństwie. Powszechne wyobrażenia na temat twórcy-outsidera na peryferiach życia społecznego, poszukiwacza utopii, celebryty sprzedającego prace za miliony czy też erudycyjnego nonkonformisty zabierającego głos w debacie publicznej ukształtowały wiele mitów na temat przywilejów i obowiązków artysty we współczesnym świecie.
Wystawa zadaje pytanie o to, jak artyści definiują swój status i pozycję wobec ekonomicznych nierówności, których wzrost obserwujemy obecnie. Pyta, jak pogodzić marzenia o sprawiedliwości społecznej z potrzebą wolności i autonomii artystycznej, wskazując napięcie między dość ambiwalentną przynależnością artystów do elit inteligenckich lub finansowych a odpowiedzialnością twórców za resztę społeczeństwa. Artyści zajmują bowiem paradoksalną pozycję klasową. Za Pierrem Bourdieu można ich nazwać „zdominowaną częścią klasy dominującej”. Mogą równocześnie flirtować z dominującą elitą oraz z tymi, którzy czują się przez nią zdominowani i dążą do emancypacji.
Ta specyficzna dwubiegunowość figury artysty prowokuje do namysłu nad tym, jak twórcy podkreślają przynależność, identyfikację i aspirację do określonej klasy, czy też jak obnażają własną uprzywilejowaną klasowo pozycję. Kuratorów wystawy interesuje, jak egzystencjalna i instytucjonalna figura artysty staje się medium pozwalającym niektórym twórcom eksponować i korygować swoje uwikłanie w mechanizmy społeczno-ekonomicznych podziałów.
Na wystawie prezentowane są prace artystów, którzy formułują krytykę obecnej rzeczywistości neoliberalnej, eksponując zamykanie przez nią możliwości prawdziwie emancypacyjnego działania artystycznego. Postulują oni zmianę na rzecz bardziej egalitarnego społeczeństwa, ale jednocześnie poprzez swoje projekty artykułują jej niemożność w czasach coraz wyraźniejszych różnic klasowych (Adamas, Argote, Fraser, Güell, Martens, Melis, Minujin, Sagri, Surowiec). Niektórzy czynią to, realizując konsekwentny przedsiębiorczy model biznesowy (Brace Brace, Kulendran Thomas, Martens, Wilson) lub wchodząc w relację z kulturą popularną (Turk, Minujin, Metahaven).
Wystawa prezentuje szerokie spektrum postaw i strategii identyfikacji – od wypowiedzi artystów świadomie ujawniających swoją przynależność do elit symbolicznych i ekonomicznych (Guagnini, Jankowski, Fraser, Ledare, Sherman, Sierra, Robakowski, Turk) po postawy podkreślające afiliację artystów z prekariatem czy też z klasami ludowymi (Darling, DSG, Jakubowicz/Malinowska, Li Liao, Libera, Łagowski, Ortiz, Rycharski). Wystawa prezentuje również prace pokazujące globalny podział klasowy (Martens, Kulendran Thomas, Wilson, Guell, Ortiz), rosnące podziały klasowe w Polsce (Libera, Adamas, Surowiec) oraz nierówności w obrębie samego świata sztuki (Jankowski, Fraser, Adamas, Sierra, Wilson, Kulendran). Wreszcie porównuje ekonomiczny i symboliczny status pracy w świecie sztuki ze sprekaryzowanym światem pracy w ogóle (Li Liao, Melis, Jakubowicz, Sierra, Martens).
Chleb i róże. Artyści wobec podziałów klasowych
Od 19 lutego do 1 maja 2016 roku
Wernisaż: 19 lutego 2016 roku, godzina 19.00
Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Warszawa