6 maja w Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu odbędzie się wernisaż wystawy Deski – Obrazy – Słowa. Obrazy pochodzą z wystawy malarstwa współczesnego z Muzeum – Zamku Górków w Szamotułach.
„Deska to skromny przedmiot, który przez lata nie doczekał się, jak wszystko, co pozornie banalne, należnej sobie monografii” – powiedział Tadeusz Kantor, dodając – „Chciałbym, aby kiedyś profesor Mieczysław Porębski napisał mały esej o tym biednym przedmiocie”. Stało się tak już po śmierci Kantora. W 1997 roku powstała, skutkiem tego życzenia, książka profesora Mieczysława Porębskiego. Była ona bezpośrednią inspiracją do powstania kolekcji, którą w Muzeum – Zamku Górków zacząłem tworzyć pod koniec 2005 roku.
Miejsce powstania jedynej w Polsce kolekcji współczesnego malarstwa na desce jest nieprzypadkowe. W Szamotułach znajduje się jeden z największych w Polsce zbiorów prawosławnych ikon. Anonimowe deski z dawnych wieków zyskały nowy wyraz w konfrontacji ze współczesnym malarstwem.
Bezimiennym mistrzom, z ich głęboko abstrakcyjnymi wyobrażeniami, towarzyszą teraz prace wybitnych polskich artystów współczesnych. Nazwiska tej miary co Tadeusz Brzozowski, Jerzy Nowosielski, Zbigniew Makowski, Jarosław Modzelewski, Andrzej Szewczyk, Erna Rosenstein, Józef Robakowski, Janina Kraupe czy Leon Tarasewicz i Edward Dwurnik, są solą każdej kolekcji współczesnego malarstwa. Muzea, w których można oglądać ich prace, wyniesione zostają w inne rejony poznania, zarezerwowane dla najbardziej wymagających odbiorców sztuki. Plejadę mistrzów uzupełniają artyści młodszego pokolenia o już uznanych nazwiskach, a wśród nich Piotr Lutyński i Grzegorz Sztwiertnia.
Zamek Górków w Szamotułach spełniał w swojej historii rolę rezydencji ziemiańskiej. W takich miejscach od zawsze zbierano sztukę elitarną, nie kierując się wyłącznie jej przystępnością. Uwaga ta skierowana jest do tych wszystkich, którzy miejsce dla prezentacji sztuki współczesnej widzą wyłącznie poza zabytkowymi murami.
Wrażliwy odbiorca dostrzeże w deskach inspiracje charakterystyczne dla polskiej sztuki współczesnej. Tylko tutaj ma ona do przekazania jedyny w swoim rodzaju bagaż doświadczeń. Prezentujemy sztukę najwyższą utrwaloną na biednym kantorowskim przedmiocie, jakim jest deska.
W nowej kolekcji Muzeum – Zamku Górków gromadzone są prace wyłącznie polskich artystów powstałe nie wcześniej niż w 1945 roku. To przemyślana decyzja. Spokojowi i harmonii ikon przeciwstawiamy dramatyczne wizje artystów, którym przyszło tworzyć po traumatycznych eksperymentach dwudziestowiecznych totalitaryzmów.
Na wielu artystycznych biografiach ciążą lata okupacji zamienione na społeczny eksperyment, jakim były czasy postulowanego komunizmu. Najtragiczniejsze doświadczenia w dziejach XX wieku odcisnęły swoje piętno na artystach być może najwybitniejszego pokolenia w dziejach polskiej sztuki. Jedyna taka kolekcja wzbogaca, o czym jestem przekonany, kulturalną panoramę nie tylko Szamotuł i Wielkopolski.
Michał Kruszona
Deski – Obrazy – Słowa: wystawa malarstwa współczesnego z Muzeum – Zamku Górków w Szamotułach
Od 6 maja do 17 lipca 2016 roku
Wernisaż: 6 maja 2016 roku, godz. 16.00
Kurator wystawy: Michał Kruszona
Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia
Radom
