Wykład Mykoły Rabczuka o trudnej miłości, literaturze, Europie Wschodniej i „Europie Prawdziwej”. Debaty o Ukrainie, najnowszej literaturze zza naszej wschodniej granicy oraz przekładzie i dylematach tłumaczy. Premiery książek i dyskusje z autorami – tak zapowiada się tegoroczny Wschodni Express, czyli cykl spotkań z pisarzami, artystami i intelektualistami z krajów Europy Wschodniej oraz seria wydawnicza Warsztatów Kultury, związana z festiwalem Wschód Kultury – Inne Brzmienia.
Jedną z największych przeszkód w rozwijaniu współpracy kulturalnej, przezwyciężeniu barier kulturowych i pokonaniu stereotypów na temat kultur państw Europy Wschodniej jest bariera językowa. Podczas gdy ta bariera nie jest większym zagrożeniem dla innych obszarów praktyk kulturowych (muzyki, sztuk wizualnych), rzutuje ona przede wszystkim na recepcję literatury, a także na szeroko rozumianą sferę wymiany idei. W tym kontekście szczególnie istotna zdaje się więc być dbałość o dobry przepływ aktualnej myśli, publicystyki i literatury, tłumaczonej na języki narodowe. Taką rolę pełni stworzone w Warsztatach Kultury wydawnictwo pn. Wschodni Express, które od kilku lat zajmuje się wprowadzaniem na polski rynek książki najbardziej aktualnej prozy i poezji z krajów Partnerstwa Wschodniego.
W tym roku, w ramach Wschodniego Expressu, organizatorzy chcą szczególnie zaakcentować kontekst literatury ukraińskiej i białoruskiej, a portfolio Wydawnictwa Wschodni Express wzbogacone zostało o kolejnych 6 tytułów:
Kateryna Babkina Sonia – polskie tłumaczenie powieści Соня wydanej na Ukrainie w 2013 roku i nominowanej do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2013.
Historia młodej Ukrainki Soni, pokazuje, że gotowość do bycia matką nie zawsze pojawia się wraz z wieścią o ciąży. Bohaterka powieści, znalazłszy się na życiowym zakręcie, udaje się w podróż, by spotkać własnego ojca, którego nigdy nie poznała, wierząc, że pomoże jej to odnaleźć własną tożsamość i w przyszłości nawiązać lepszą więź z dzieckiem. Podróże jednak nie zawsze przynoszą rozwiązanie, jakie sobie wyobrażamy. Historia nieprzewidywalna, pełna zwrotów akcji i opisów niekiedy magicznych, co może wynikać z wyjątkowego stanu Soni.
Andrij Lubka Pokój do smutku – polskie tłumaczenie zbioru opowiadań Кімната для печалі wydanego na Ukrainie w 2016 roku i nominowanego do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2016.
Zbiór opowiadań, którego głównym bohaterem autor uczynił pusty pokój. Każda z opowiadanych historii to odrębne studium samotności i smutku. Metaforycznie pusty pokój oznacza po prostu melancholię, która dopada w hotelu, opuszczonym domu, cerkwi, budynku sierocińca, ale też na słonecznej plaży. Bohaterowie opowiadań Lubki wskrzeszają romantyczny sposób odbioru świata – żyją w wyobraźni i własnych uczuciach, w których szukają schronienia przed codziennością.
Hałyna Kruk Wakacje nad Letą – wybór wierszy w tłumaczeniu Bohdana Zadury. Pierwszy tomik Hałyny Kruk wydany w Polsce.
Wakacje nad Letą to poezja metafizyczna, w której poetka rozlicza się z doczesnością. Ludzka natura każe przypisywać rzeczom i ludziom trwałą tożsamość, tymczasem wszystko podlega nieustannym przemianom. Autorka przekonuje, że tylko zrywając z tym, co znane, do czego się przyzwyczailiśmy, można pozostać autentycznym. Ostatecznie i tak przychodzi kres, który nieubłagalnie rozrywa pozornie nierozerwalne, dlatego też „życie to naprawdę to / co utraciliśmy”.
Julia Cimafiejewa Cyrk i inne wiersze – wybór wierszy i tłumaczenie Bohdana Zadury.
Emocjonalna poezja, w której zwięzłe formy wierszy wzmacniają dynamikę i intensywność obrazowania. Metafora wędrownego cyrku z korowodem barwnych postaci i zdarzeń dobrze oddaje chaos egzystencji. Tomik przepełnia marzenie o porzuceniu wszelkich form bytu i wykreowanych „ja”. Jednocześnie jest wyrazem postmodernistycznej podejrzliwości wobec wartości poznawczej języka i znaków – sensualne doświadczanie siebie i świata wygrywa tu z racjonalnością rozumu. Mimo wszystko, w poezji Cimafiejewy nie ma katastroficznych wizji kultury, lecz witalizm i afirmacja życia.
Ołeksandr Bojczenko Wasi, nasi oraz inni to zbiór esejów, w którym Ołeksandr Bojczenko „tropi” następców pierwszego europejskiego intelektualisty – Sokratesa, których obecność w literaturze świadczy o dojrzałości społeczeństwa, a jednocześnie jest wyrazem jego sumienia. Kim więc są współcześni mędrcy literatury?
Wasi – to myśli autora o polskich pisarzach, wśród których znaleźli się Gombrowicz, Kołakowski, Herling-Grudziński, Herbert; nasi – to refleksja nad literaturą ukraińską, w szczególności nad pierwszym literackim „pokoleniem odzyskanym”; inni zaś to kultura rosyjska.
Mykoła Riabczuk Poprzednie życie – polskie tłumaczenie wyboru felietonów Mykoły Riabczuka – ukraińskiego krytyka literackiego, publicysty i poety.
Riabczuk prezentuje na Ukrainie odważne i nowatorskie poglądy (…) Ośmiela się przełamywać narodowe mity, ożywia tok narracji dzięki inteligentnemu poczuciu humoru, co potęguje chęć czytania. Ironia i wolność, charakteryzujące jego pisarstwo, przywodzą na myśl najsławniejszych pisarzy polskich. Riabczuk wychodzi poza tradycyjne kategorie i stereotypy pisarstwa. Portret Ukrainy, który prezentuje w swoich książkach, jest pesymistyczny i niepokojący. A jednak sam fakt istnienia na Ukrainie tak wolnego, tak inteligentnego ducha jest dobrym powodem, by nie tracić nadziei. — Alen Besançon, przedmowa do De la ‘Petite Russie’ à l’Ukraine
Nowości wydawnicze // Wschód Kultury – Inne Brzmienia
Wschód Kultury – Inne Brzmienia
Od 28 czerwca do 1 lipca 2018 roku
Lublin
