Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt jest jednym z najstarszych festiwali teatralnych w Polsce – w tym roku odbędzie się już po raz czterdziesty czwarty. Organizatorzy starają się eksponować najnowsze nurty i poszukiwania polskiego teatru, konfrontując dokonania uznanych twórców z interesującymi eksperymentami początkujących artystów. Poza nagrodami Jury główną nagrodę festiwalu – Grand Prix – przyznaje publiczność. Podczas pięciu dni prezentacji obejrzeć można przykłady różnorodnych stylistyk i języków teatralnej wypowiedzi – co podkreśla wprowadzona 15 lat temu nazwa festiwalu.
Od wielu lat podczas przeglądu prezentowane są niemieckie przedstawienia oraz wystawy twórców sztuki wizualnej, także od kilku edycji część imprezy odbywa się w Niemczech: w Schloss Bröllinie, Pasewalku, Greifswadzie. Od 2007 roku KONTRAPUNKT gości w Berlinie. Przy okazji festiwalowych prezentacji i imprez towarzyszących publiczność i uczestnicy odbywają wędrówkę przez miejsca, z definicji nieteatralne. Podczas poprzednich edycji teatr przekroczył m.in. progi starej lokomotywowni, niewykończonego biurowca czy neobarokowej wilii Lentza. KONTRAPUNKT to również spotkania świata kultury i sztuki, nie tylko z publicznością, ale też naukowcami i teoretykami teatru. Od wielu lat przeglądowi towarzyszy sesja naukowa z udziałem wybitnych postaci, której plonem są wydawane tomy pokonferencyjne dokumentujące jej przebieg.
W ramach festiwalu odbywają się m.in. koncerty, spotkania z osobowościami teatru, projekcje filmowe, promocje nowych wydawnictw oraz wernisaże wystaw. W każdym miejscu prezentacji festiwalowych można oglądać wystawy fotografii, instalacje, a czasami śmiałe wizje artystów w postaci niezdefiniowanych formalnie dzieł. Podczas imprezy odbywa się także międzynarodowy plener fotograficzny, którego efekty prezentowane są na wystawach towarzyszących imprezie.
PROGRAM FESTIWALU
piątek 17 kwietnia /KONTRAPUNKT w Pasewalku i Schloss Bröllinie, otwarcie wystawy
środa 22 kwietnia
10.00 – dyskusja panelowa Teatr – miejsce uwodzenia (Teatr Mały)
13.30 – film Z boczona historia kina (Teatr Mały)
16.30 – II Symfonia Pawła Mykietyna (Filharmonia Szczecińska), inauguracja festiwalu
17.45 – blogi.pl /Narodowy Stary Teatr Kraków (Studio S1 PR Szczecin)
18.30 – Utwór sentymentalny na czterech aktorów / Teatr Montownia, Warszawa (Teatr Kana)
20.30 – Obwohl ich Dich kenne / Nico and the Navigators, Berlin (Teatr Współczesny)
22.20 – Utwór sentymentalny na czterech aktorów / Teatr Montownia, Warszawa (Teatr Kana)
22.30 – blogi.pl / Narodowy Stary Teatr, Kraków (Studio S1 PR Szczecin)
czwartek 23 kwietnia
Karnet A
12.00 – wyjazd do Berlina (zbiórka przy skrzyżowaniu ulic Obrońców Stalingradu i Kaszubskiej)
16.00 – Die Hamletmaschine / Deutsches Theater, Berlin
18.00 – Die Tauben / Schaubühne am Lehniner Platz, Berlin
20.30 – Der Gott des Gemetzels / Berliner Ensemble, Berlin
Karnet B
17.30 – ID / Teatr Współczesny, Szczecin (Teatr Współczesny, Malarnia)
19.00 – koncert zespołu Chorzy na Odrę (Teatr Kana)
piątek 24 kwietnia
9.30 – dysputa naukowa Teatr – miejsce uwodzenia (Teatr Mały)
13.00 – film Jak to się robi (Teatr Mały)
15.45 – Versus. W gęstwinie miast / Teatr Nowy, Kraków (Teatr Kana)
16.00 – Obrock / Teatr Studio im. St.I. Witkiewicza, Warszawa (Teatr Współczesny)
17.45 – Zwei arme Polnisch sprechende Rumäne / Maxim Gorki Theater Berlin (PKP Energetyka)
20.10 – Versus. W gęstwinie miast / Teatr Nowy, Kraków (Teatr Kana)
20.15 – Obrock / Teatr Studio im. St.I. Witkiewicza, Warszawa (Teatr Współczesny)
22.00 – Titanic / Theater Titanick, Münster / Leipzig, Niemcy (nabrzeże Starówka)
24.00 – Noc Performerów – Miejsce Sztuki Officyna
sobota 25 kwietnia
15.00 – ROMEO (i Giulietta) / Gradsko kazalište lutaka Rijeka, Rijeka, Chorwacja (Teatr Kana)
15.00 – Lubię być zabijana / Teatr Studio im. St.I. Witkiewicza, Warszawa (Akademickie Centrum Kultury)
16.45 – The Convent / Jo Strømgren kompani, Bergen, Norwegia (Teatr Polski)
18.15 – ROMEO (i Giulietta) / Gradsko kazalište lutaka Rijeka, Rijeka, Chorwacja (Teatr Kana)
18. 15 – Lubię być zabijana /Teatr Studio im. St.I. Witkiewicza, Warszawa (Akademickie Centrum Kultury)
19.00 – Król umiera, czyli ceremonie / Narodowy Stary Teatr, Kraków (Teatr Współczesny)
20.15 – premiera słuchowiska Jeszcze się spotkamy młodsi (Studio S1 PR Szczecin)
22.00 – Klątwa / Fundacja Kresy 2000 , Lublin (Psia Polana przy Jasnych Błoniach)
24.00 – Północ Teatrów (Teatr Mały, Teatr Kameralny, Piwnica przy Krypcie, Teatr Polski – Czarny Kot Rudy, Teatr Lalek Pleciuga – na Zamku, Teatr Krypta)
niedziela 26 kwietnia
14.30 – ID / Teatr Współczesny, Szczecin (Teatr Współczesny, Malarnia)
16.00 – Live / PLASMA c/o Lukas Bangerter, Zurych, Szwajcaria (PKP Energetyka)
18.30 – Anny Zaradny i Robert Piotrowicz – muzyka teatralna (Teatr Kana)
20.30 – spektakl finałowy Król umiera, czyli ceremonie / Narodowy Stary Teatr, Kraków (Teatr Współczesny)
Jury:
Beata Bandurska – aktorka teatralna i filmowa, absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Wszechstronna artystka, znakomita wykonawczyni ról w sztukach współczesnych i tradycyjnych. Laureatka KONTRAPUNKT-u (spektakle Martwa królewna i Nordost).
Dr Zenon Butkiewicz – teatrolog, dyrektor Departamentu Narodowych Instytucji Kultury w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do roku 2008 dyrektor naczelny Teatru Współczesnego w Szczecinie. Przez 15 lat pobytu w Szczecinie stworzył wraz z Anną Augustynowicz zespół, którego spektakle nagradzane są na wielu festiwalach. W roku 2008 odebrał z rąk wiceprzewodniczącego Rady Miasta Szczecina medal Za Zasługi dla miasta w dziedzinie kultury.
Paweł Passini – reżyser teatralny. Absolwent Wydziału Reżyserii warszawskiej Akademii Teatralnej. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, laureat Złotej Maski za najlepszy spektakl sezonu 2005/06 za Ifigenię w Aulidzie oraz Nagrody Głównej XXIX Opolskiego Festiwalu Konfrontacje Klasyki za reżyserię Klątwy Stanisława Wyspiańskiego. Wspólnie z S.T Chorea stworzył pierwszy w Europie teatr internetowy neTTheatre. Nominowany w 2008 roku do Paszportu Polityki.
Jacek Polaczek – Przez wielu uznawany za najwybitniejszego aktora Szczecina. Absolwent Wydziału Aktorskiego łódzkiej Filmówki. Obecnie aktor Teatru Polskiego w Szczecinie, przez wiele lat związany również ze sceną Teatru Współczesnego w Szczecinie. W roku 2001 otrzymał Nagrodę Artystyczną Miasta Szczecina. Stworzył niezapomniane kreacje w takich spektaklach jak Policja Mrożka, Wysocki Zawistowskiego, czy Kartotece Różewicza.
Paweł Sztarbowski – Krytyk teatralny współpracujący z Newsweekiem i wortalem teatralnym e-teatr. Współzałożyciel stowarzyszenia Trans-fuzja, członek Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, zajmującego się dokumentacją, promocją i animacją polskiego życia teatralnego. Recenzent teatralny Rzeczpospolitej.
SPEKTAKLE KONKURSOWE
blogi.pl / Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej / scenariusz: Jacek Poniedziałek, Dorota Masłowska, Szymon Wróblewski; reżyseria: Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Szymon Kaczmarek, Radek Rychcik. Sztuka składająca się z trzech niezależnych części, jednoaktówek. Każda z nich powstała na bazie bloga jednego z bohaterów. Pierwsza część to pamiętnik dojrzałej kobiety zmagającej się z codziennością i swoimi słabościami, nieco sfrustrowanej, inteligentnej, świadomej siebie oraz zasad kierujących współczesnym światem w którym każdy jest towarem. Kolejna, druga część to zapis refleksji nastoletniej dziewczyny, która w sposób brutalny, jednocześnie bardzo dowcipny komentuje otaczającą ją rzeczywistość. Ostatnia trzecia część przedstawia wyznania studentki, emigrantki poszukującej drogi do godnego życia oraz właściwego miejsca dla siebie. Jest gotowa do poświęceń, odważna i niestety rozczarowana światem.
Utwór sentymentalny na czterech aktorów / Teatr Montownia / scenariusz: Piotr Cieplak i Teatr Montownia; reżyseria: Piotr Cieplak. Jest to spektakl mający zamykać tryptyk historii pokazywanych przez reżysera w Teatrze Montownia. Tym razem w zamkniętej, ograniczonej przestrzeni sceny, a zarazem w zamknietej przestrzeni podwórka, opowiedziane zostaną historie lokatorów kamienicy. Zwyczajne-niezwyczajne losy czterech panów krzyżują się i splatają w tragikomicznym finale, a ich słodko-gorzkie perypetie sumują się w wypowiedź o pochwale świata i jego tajemnic.
OBROCK / Teatr Studio im. St. I. Witkiewicza / scenariusz: Ewa Ignaczak; reżyseria: Bartosz Zaczykiewicz. Obrock to nowa sztuka Witkacego na podstawie scenariusza Ewy Ignaczak. Punktem wyjścia dla spektaklu była głowa Stanisława Ignacego Witkiewicza widziana od środka. Głowa artysty, w której kotłują się pytania o rzeczy wysublimowane i przyziemne, tajemnicę istnienia i byt materialny. Pytania o sumienie artysty, jego rozterki, nadzieje.
Lubię być zabijana / Teatr Studio im. St. I. Witkiewicza / reżyseria: Marcin Wierzchomski. Przedstawienie ma formę stand-up comedy, gatunku popularnego szczególnie w Ameryce. Opiera się on przede wszystkim na charyzmie wykonawcy oraz jego bezpośrednim kontakcie z publicznością. W Lubię być zabijana w tej roli zobaczymy Mirandę Piano. Miranda Piano lubi, gdy mówi się o niej komediantka. W rzeczywistości to jedna z najbardziej intrygujących współczesnych artystek. Zagrała główne role w głośnym Up to the bottom Manuela Valdesa i Ustach pełnych kleju Matti’ego Vanhanena. Wspinając się nago na Kolumnę Nelsona, artystka zwróciła uwagę świata na tragiczny los birmańskich komików.
ID / Teatr Współczesny w Szczecinie (w koprodukcji z Teatrem Łaźnia Nowa w Krakowie oraz TEMPS D’IMAGES 2009 / CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie) / reżyseria, scenariusz: Marcin Liber. Trzy reportaże. Trzy dusze. Trzy ciała. Posłuchajmy opowieści Heidi, Sylwina i Marii. Cieszmy się i smućmy, że nam to nie grozi. Cieszmy się i łudźmy, że nam to nie grozi. Co za szczęście, ze jesteśmy szczęśliwi, że żyjemy weseli, że jesteśmy żywi w swoim jednoznacznym ciele. Otwórzmy serca na to, co oferuje nam Tajna Policja. Dajmy się tuczyć sałatką ze sterydów. Nie bójmy się znaleźć pod kołami historii. Wprawdzie zostaniemy oszukani, porzuceni jak śmiecie, a na koniec rozjechani na miazgę, ale ile wrażeń po drodze. Zamknijmy serca na to, co oferuje nam Tajna Policja. Nie dajmy się tuczyć sałatką ze sterydów. Uciekajmy z drogi kołom historii. Małgorzata Sikorska-Miszczuk
Versus, w gęstwinie miast / Teatr Nowy Kraków / reżyseria: Radosław Rychcik. Ameryka, Chicago, rok 1912. Chiński bogacz Schlink (Tomek Szuchart) i biedak Garga (Tomek Nosiński) toczą ze sobą irracjonalną walkę. Nie wiadomo, dlaczego zaczął się ten pojedynek, kim lub czym jest przeciwnik. Może to starcie jest substytutem homoseksualnego związku, może rywalizacją samców alfa albo eksplozją rasowej nienawiści. Żółty człowiek, który chce być białym, staje naprzeciw białego człowieka, który chce być czarnym. Krakowski reżyser wkłada ich pojedynek w ramy wrestlingowego pokazu na ringu. W uwerturze cytuje zachwyty autora nad tą dyscypliną. Pojedynek zmienia się w studium zadawania bólu przeciwnikowi i sobie.
Obwohl ich dich kenne / Nico and the Navigators (Niemcy) / reżyseria: Nicola Hümpel. Nico and the Navigators w swojej nowej sztuce o przyjaźni opowiadają o samodzielnie wybranych, a jednak przymusowych relacjach międzyludzkich i przyjacielskich spiskach. Z przekorą i wniknięciem w małe niepowodzenia dotykają ponownie ran epoki. W towarzystwie wiolonczeli i keyboardu cztery postaci czterech nacji (z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Japonii i Włoch) wytrwale toczą walkę: wzbudzić zainteresowanie innych lub je powstrzymać.
Zwei arme Polnisch sprechende Rumānen / Maxim Gorki Theater Berlin, (Niemcy) / reżyseria: Armin Petras. Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku to krótki, pełen humoru i niekończących się gagów dramat. Dwoje przesympatycznych bohaterów pod wpływem niejasnego impulsu udaje się w niezamierzoną frenetyczną podróż życia po Polsce, pełną śmiesznych przygód, które stopniowo przestają być tak aż śmieszne, a wręcz przeciwnie, całkowicie nieśmieszne, a wręcz straszne. Widz musi się liczyć z tym, że jest to sztuka nie aż tak wesoła, jak może się wydawać, jej bohaterowie nie reprezentują pozytywnych postaw społecznych i psychologicznych, a ta podróż wcale nie musi okazać się podróżą życia, a wręcz przeciwnie. Dorota Masłowska
The Convent / Jo Strømgren Kompani, Bergen (Norwegia) / reżyseria, scenariusz: Jo Strømgren. Convent to spektakl kontynuujący charakterystyczny dla Jo Strømgren Kompani styl łączenia teatru i tańca. Treść przedstawienia, która osadzona została w europejskim krajobrazie, oscyluje wokół religii i siły, jaką ze sobą niesie: siły manipulacji i tworzenia podziałów… Twórcy spektaklu opowiadającego o Szwajcarach, jako mieszkańcach kraju o największym odsetku sekt religijnych, doskonale poruszają się w kontrowersyjnym temacie ukazując absurdy obrzędów i zwyczajów duchowych.
Live / PLASMA, Zurych (Szwajcaria) / scenariusz, reżyseria, scenografia: Lukas Bangerter. Trzymający w napięciu spektakl Lukasa Bangenter’a zabiera widza w podróż do świata ludzi i maszyn. Reżyser wprowadza na scenę obecny stan rozwoju robotyki i biotechnologii by stworzyć z nich zaskakujące obrazy teatralne na pograniczu podmiotu i przedmiotu wydarzeń.
Romeo (i Giulietta) /scenariusz, reżyseria: Lary Zappia. Lary Zappia to jeden z najbardziej utytułowanych Chorwackich reżyserów, którego wizytówką są liczne reinterpretacje dzieł klasycznych. W tej wersji jednej z najlepiej znanych historii miłosnych Zappia łączy Szekspirowski romans i dzisiejszą ironiczną wizję wiecznej miłości. Osiąga to spojrzenie dzięki dołączeniu do oryginalnej historii nowych elementów, takich jak czat internetowy między nastolatkami i zamianę charakterów i przeznaczenia głównych bohaterów. Słynna historia opowiedziana jest z perspektywy Rosalindy, ledwie wspomnianej przez Szekspira byłej kochanki Romea.
Eugène Ionesco Król umiera, czyli ceremonie / Narodowy Teatr Stary w Krakowie / scenariusz i reżyseria: Piotr Cieplak – spektakl finałowy. Spektakl w Starym Teatrze to pochwała bogactwa i namiętności życia, a także obraz śmierci w jej wzniosłym i wyzwalającym wymiarze – zapowiada reżyser. Jest to także spektakl o starym Starym Teatrze i odchodzeniu jego legendy pod nieuchronnym naporem Nowych Czasów. Wszystko razem traktowane śmiertelnie serio, wywoła zapewne salwy śmiechu.
Teatr Lalek Pleciuga (siedziba biura organizacyjnego)
Teatr Współczesny
Ośrodek Teatralny KANA
