Uwikłanie i marzenie, osobność i wspólnota, wiedza i intuicja, rytuał i nowoczesność. Tak krótko można określić charakter trwającej obecnie drugiej edycji Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej Kody. Duża część działań tego nowego lubelskiego festiwalu ma charakter improwizowany. Większość programu stanowią wystąpienia przygotowane specjalnie na Kody i przez nie zainspirowane. Kody bowiem zabiegają o energię z Lublina tak aby zaproszeni na festiwal artyści odkryli Lublin jako miejsce kulturowej mocy.
Jednym z bohaterów drugiej edycji festiwalu jest Arvo Part. W twórczości tego kompozytora bardzo mocno naznaczonej doświadczeniem modlitwy i kontemplacji, wyraźnie widać współodczuwanie cierpienia świata. Odnosi się wrażenie że kompozytor chce dać nadzieję. Zarówno poprzez dźwiękowe formuły, jak i miarę muzycznego czasu, bliskiego i rysującego wieczną perspektywę.
Z utworami Arvo Parta korespondują projekty Gośki Isphording i Katarzyny Głowickiej, niemiecko-tajskiego tria muzyki intuitywnej, Dzwony Szabolcsa Esztenyiego i Tadeusza Sudnika oraz Odyseja, będąca spotkaniem trzech twórców greckiej diaspory, reprezentujących różne, współczesne gatunki muzyczne z grecką muzyką tradycyjną. Zaliczyć można do nich także Gorzkie żale z pieśniami ludowymi otoczonymi dźwiękami ośmiu wiolonczel w kompozycji Aleksandra Kościówa. Są to rzeczy o trwaniu, medytacji i zawieszeniu czasu.
Na festiwalu wystąpią również John Zorn, Laurie Anderson, Bill Laswell, Philip Glass – artyści, których temperament prze ku wspólnocie, z którą chcą być w ciągłym dialogu.
Laurie Anderson – to obecnie jedna z głównych artystek sztuki performance. Znana jest przede wszystkim z multimedialnych występów, podczas których wciela się w tak różne role, jak: artystka wizualna, kompozytorka, poetka, fotografka, reżyserka, geniusz elektroniki, wokalistka i instrumentalistka. Anderson jest kompozytorką muzyki do filmów Wima Wendersa i Jonathana Demme; muzyki do spektakli tańca Billa T. Jones’a, Trishi Brown, Molissy Fenley i utworu do produkcji teatralnej Roberta LePage Far Side of the Moon.
John Zorn – posiadając doświadczenie w licznych gatunkach muzycznych, takich jak jazz, rock, hardcore punk, muzyka klasyczna, klezmer, muzyka do filmów i kreskówek, muzyka popularna i improwizowana, John Zorn zbudował sobie niezwykle pokaźny dorobek wymykający się wszelkim akademickim przyporządkowaniom. Będąc rodowitym Nowojorczykiem, stał się centralną postacią miejskiej sceny od 1975 roku, wciągając najróżniejszych muzyków do współpracy nad projektami kosmopolitycznego formatu.
Bill Laswell – jako muzyk, producent i szef wytwórni odcisnął swoje piętno na setkach albumów, większość z których jest charakterystyczną dla niego mieszanką punkowej energii z funkową rytmiką. Laswell pojawił się na kluczowych albumach Davida Byrne’a, Johna Zorna, Freda Firtha oraz Golden Palominos, dzięki czemu zdobył reputację jednego z najbardziej wpływowych nowojorskich muzyków i producentów. Basistę i producenta usłyszeć można wszędzie, np. na płytach Micka Jaggera, Petera Gabriela, Yoko Ono i Laurie Anderson. Łączy twórczość różnorodnych artystów: Archie Shepp, Fred Frith, John Lydon, Steve Vai, Ginger Baker, L. Shankar i Ryuichi Sakamoto.
Philip Glass – dzięki intensywnym studiom w Paryżu, podczas których zarabiał transkrybując utwory indyjskiego kompozytora Ravi Shankara na zachodni zapis nutowy po powrocie do Nowego Jorku, wykorzystywał w swojej muzyce zdobytą w ten sposób wiedzę o wschodnich technikach. Do 1974 roku, Glass uczestniczył w wielu znaczących, innowacyjnych projektach muzycznych. Podsumowaniem tego okresy działalności jest jego kompozycja Music in Twelve Parts, jak również przełomowa opera Einstein on the Beach z roku 1976.
Za muzykę do filmu Kundun w reżyserii Martina Scorsese otrzymał nominację do Oscara, a za muzykę filmu Petera Weira Truman Show – Złoty Glob. Za muzykę do filmu Godziny (The Hours) w reżyserii Stephena Daldry’ego otrzymał nominacje do Złotego Globu, Grammy i Oscara, oraz Złotą Maską Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych. Albumy z jego muzyką do uznanych przez krytykę filmów Iluzjonista (The Illusionist) i Notatki o skandalu (Notes on a Scandal) zostały wydane w 2007 roku. Za muzykę do tego ostatniego, Glass otrzymał nominację do Oscara. Najnowsza opera Glassa jest oparta na życiu i pracy Johannesa Keplera. Została zlecona przez miasto Linz – Europejską Stolicę Kultury 2009 – oraz Landestheater Linz.
Ponadto będzie można usłyszeć archaiczne, litewskie pieśni sutartines, wplecione w elektro-akustyczną muzykę młodego kompozytora litewskiego Arturasa Bumsteinasa, archaiczny śpiew ukraińskiego Polesia z muzyką elektroniczną w projekcie Ałły Zahajkewycz, epos Wikingów z muzyką elektroniczną i kwartetem smyczkowym, muzykę na instrumenty wykonane z warzyw w wykonaniu The Vienna Vegetable Orchestra, archetypy dźwiękowo – foniczne w wyliczankach dziecięcych, spektakle audiowizualne lubelskich artystów, a także odbędą się projekcje filmów, wykłady o muzyce i kulturze i spotkania z artystami.
The Vienna Vegetable Orchestra – orkiestra wykonuje muzykę wyłącznie na instrumentach wykonanych z warzyw – na ogórkach i marchewkach zamiast na fletach i trąbkach. Ich twórczość opiera się na przeniesieniu utworów muzyki elektronicznej do świata instrumentów z warzywniaka. Muzycy powołali do życia całkowicie nowy wszechświat warzywnych brzmień pozostający pod wpływem najróżniejszych współczesnych stylów muzyki elektronicznej. Po zakończonym koncercie orkiestrowy kucharz serwuje przepyszne warzywne zupy, pozwalające słuchaczom doznać muzyki kolejnym zmysłem.
Wyliczanki polskie – projekt na zamówienie festiwalu Kody skomponował Paweł Romańczuk. Współcześnie napisaną muzykę zestawił z tekstami wyliczanek, z dziecięcymi głosami i różnymi barwami instrumentalnymi. Autorzy odwracaja stereotypowe myślenie o dzieciństwie: w miejscu kolorowych, beznamiętnych treści, starają się ujawniać bogactwo różnorodnych nastrojów i uczuć.
Przełamywać lody, przekraczać granice i wzniecać płomienie – celem projektu jest próba odnalezienia rezonansu i harmonii pomiędzy tradycją islandzką i polską. Artyści spróbują przekazać esencję poezji staroislandzkiej za pomocą interpretacji muzycznej i jej faktury.
Gorzkie żale – specjalnie na festiwal Kody Aleksander Kościów napisał utwór muzyczny, który łączy śpiewane na Lubelszczyźnie pieśni Gorzkich żali z dźwiękiem wiolonczelowego oktetu.
II Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej Kody w Lublinie
16-22 maja 2010 roku
