Trzy nielegalne emigrantki opętane przez izraelskiego artystę. Ostatnie dni Trzeciej Rzeszy widziane oczyma kochanki Adolfa Hitlera. Dziecko zmienione w marionetkę przez diabolicznego ojca. Belgijska surrealistka, której nigdy nie było. Tragiczne żarty, ostateczne wyznania, misterne mistyfikacje i świat widziany zza grobu przez dynamicznego umarłego. Za tym wszystkim stoi Roee Rosen – malarz, pisarz, filmowiec, laureat nagrody Orizzonti na 67. Festiwalu Filmowym w Wenecji w 2010 roku, cieszący się zasłużoną sławą najbardziej prowokacyjnego intelektualnie współczesnego artysty w Izraelu.
Wystawa The Dynamic Dead Roee Rosen, otwarta w CSW od 20 kwietnia 2011 roku, jest prezentacją kluczowych projektów z dorobku artysty i podsumowaniem dwóch dekad jego wytężonej pracy na polu tyleż ryzykowanych, co inspirujących idei.
Świat sztuki zwrócił uwagę na Roee Rosena w 1997 roku, kiedy w pracy Live and Die as Eva Braun (Żyć i umrzeć jako Eva Braun) zaproponował odbiorcom wcielenie się w kochankę Adolfa Hitlera i przyjęcie jej punktu widzenia ze wszystkimi tego politycznymi, etycznymi i erotycznymi konsekwencjami. Literacko-malarska instalacja pokazywana była w Muzeum Izraela w Jerozolimie i na głośnej wystawie Mirroring Evil w nowojorskim Muzeum Żydowskim.
W Warszawie obok Evy Braun Rosen przedstawia dwie kolejne narracje rozgrywające się na pograniczu fikcji i rzeczywistości: Justine Frank 1900-1943 i Confessions (Wyznania). W pierwszym z projektów Rosen kreuje postać (a także dzieło) fikcyjnej międzywojennej surrealistki, belgijskiej Żydówki nazwiskiem Justine Frank. Confessions to swoista spowiedź artysty, kamień milowy w historii deprawacji i czystego zła, ostateczne wyznanie, które Rosen wkłada w usta trzech kobiet, nielegalnie przebywających w Izraelu emigrantek.
Czwartym projektem prezentowanym w ramach warszawskiej wystawy Roee Rosena, jest film Hilarious, zrealizowany w konwencji telewizyjnego show typu stand-up comedy eksperyment w dziedzinie posuniętego za daleko żartu i tragicznego komizmu.
Uzupełnieniem prezentacji są cykle malarskie Frosted Self Portraits (Autoporety Oszronione) i Martyrpaintings (Obrazy Męczennika) oraz The Funeral Paintings (Obrazy pogrzebowe), w których jesteśmy zaproszeni do spojrzenia z punktu widzenia martwego artysty – leżącego w grobie Roee Rosena, dynamicznego umarłego.
Intelektualna prowokacja jest ulubioną przez Roee Rosena metodą inicjowania dyskusji. Sam artysta zajmuje w debacie dwuznaczne moralnie stanowiska i proponuje najbardziej karkołomne punkty widzenia. Twórczość Rosena to ryzykowna gra, prowadzona z publicznością przez artystę, który przedstawia się jako rozmiłowany w transgresyjnych gestach notoryczny obrazoburca, ostentacyjnie (i nie bez perwersyjnej przyjemności) łamiący zasady przyzwoitości i poprawności politycznej. Do kluczowych posunięć w tej grze należą manipulacje pojęciem osobowości – odgrywanie ról, kreowanie fikcyjnych postaci i przywłaszczanie sobie cudzych tożsamości. Bohaterkami i przedmiotami tych demonicznych operacji są najczęściej kobiety – żeńskie sobowtóry, alter ego i wcielenia artysty, które stają się medium parateatralnych performance’ów, ale także ofiarami symbolicznego opętania.
Spektakl twórczości Rosena rozgrywa się na skrzyżowaniu sztuk wizualnych, literatury i kina, spełnia się zaś w rozbudowanych narracjach z pogranicza fikcji i rzeczywistości, w ryzykownych maskaradach i prowokacyjnych mistyfikacjach.
Tematem, który Rosen rozwija między wierszami swoich artystycznych scenariuszy, jest śmierć, rozumiana w prywatnym, fizycznym sensie, ale również jako miejsce w przeszłości, pamięci i historii. Przeszczepione w teraźniejszość, śmierć i historia stają się przedmiotami manipulacji, politycznych polemik i pożądania, otwartym polem do awanturniczych spekulacji; Roee Rosen jest aż nazbyt chętny, aby takie spekulacje prowadzić.
Wystawa obejmuje projekty:
Żyć i umrzeć jako Eva Braun (Live and Die as Eva Braun)
Kochanka Hitlera, w berlińskim bunkrze i jeszcze dalej
Ilustrowany scenariusz przeżycia w rzeczywistości wirtualnej (1995-1997)
Żyć i umrzeć jako Eva Braun to literacko-wizualna instalacja składająca się oryginalnie z 66 prac malarskich na papierze oraz podzielonego na dziesięć rozdziałów tekstu. Obrazy i teksty układają się w scenariusz przeżycia w rzeczywistości wirtualnej. Zwracając się do widza jako potencjalnego klienta, autor przedstawia owo przeżycie jako ostateczne doświadczenie rozrywkowe: oglądanie oczyma kochanki Adolfa Hitlera ostatnich dni II Wojny Światowej w bunkrze w podziemiach płonącego Berlina, intymna bliskość z dyktatorem, samobójstwo i podróż do piekła.
Rosen opublikował Żyć i umrzeć jako Eva Braun w formie książki artystycznej. Jako instalacja, projekt został premierowo pokazany w 1997 roku w Muzeum Izreala w Jerozolimie. Wywołał wówczas skandal i burzliwą publiczną dyskusję. Członkowie prawicowej partii MAFDAL zażądali usunięcia Evy Braun z Muzeum. Mimo kontrowersji, instalacja Rosena została uznana za dzieło przełomowe w podejściu do reprezentacji Holokaustu i była z powodzeniem wystawiana w Berlinie oraz w Nowym Jorku na głośnej wystawie Mirroring Evil. Znana teoretyczka i badaczka sztuki współczesnej Linda Nochlin napisała w Artforum, że wykreowane przez Roee Rosena doświadczenie życia i śmierci jest niezapomniane i nieporównywalne z niczym innym.
