MCK powstało w wyjątkowym czasie i w wyjątkowych okolicznościach. Proces organizacji tej nowoczesnej instytucji był ściśle połączony z przygotowaniem do odbywającego się w Krakowie Sympozjum KBWE na temat dziedzictwa. Sama inauguracja działalności MCK odbyła się na przełomie maja i czerwca 1991 r., w kulminacyjnym momencie Sympozjum KBWE – pierwszej debaty Zachodu ze Wschodem na temat dziedzictwa kulturowego.
We wstępie do książki Międzynarodowe Centrum Kultury 1991–2011 prof. dr hab. Jacek Purchla – Dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury, pisze:
(…) Międzynarodowe Centrum Kultury od roku 1991 realizuje misję nowoczesnej instytucji kultury, której zadaniem jest gromadzenie i pomnażanie wiedzy o dziedzictwie kulturowym. Otwartość i kompleksowość podejścia do szerokiej problematyki dziedzictwa łączy się w naszej pracy z potrzebą ciągłego identyfikowania zjawisk przez dialog ponad granicami – w tym wymiarze Centrum jest na gruncie polskim przedsięwzięciem nowatorskim i jedynym na taką skalę. Centrum animuje międzynarodową debatę nad tą problematyką, rozwijając aktywnie dyplomację publiczną. Poprzez członkostwo w sieciach kulturalnych i współpracę międzynarodową współtworzy nowe kierunki polskiej polityki kulturalnej. Wymianie doświadczeń służą konferencje, seminaria, projekty badawcze i edukacyjne, publikacje, wystawy, programy stypendialne oraz praca w sieciach. Interdyscyplinarność jako zasada działania pozostaje niezmienna. Centrum jest forum dla środowisk zajmujących się dziedzictwem kulturowym, przedstawicieli sektora kultury, polityki, ekonomii i mediów z wielu krajów. Międzynarodowe Centrum Kultury często postrzega się jako organizatora ważnych konferencji, ale nie zawsze jako instytucję badawczą. Tymczasem jesteśmy zarówno ogniwem w dialogu kultur, jak i ośrodkiem badań nad dziedzictwem. Nasz dorobek edytorski jest tego najlepszym odzwierciedleniem. Bibliografia publikacji Centrum liczy dzisiaj prawie trzy i pół tysiąca pozycji, a jej zasięg geograficzny obejmuje niemal cały świat. To również dowód, że naszą przestrzeń dialogu przy Rynku Głównym w Krakowie trwale wzbogaciło swoimi tekstami ponad tysiąc autorów ze wszystkich kontynentów; to wreszcie swoista mapa drogowa naszych wektorów i kontaktów w zmieniającym się świecie. (…)
Międzynarodowe Centrum Kultury jest państwową instytucja kultury. Misja MCK skupiona jest wokół następujących zagadnień:
- Dziedzictwo kulturowe i nowa filozofia jego odnowy
- Wielokulturowość Europy Środkowej
- Tożsamość i pamięć zbiorowa. Prezentacja i promocja sztuki. Ochrona zabytków
- Zarządzanie kulturą
- Dialog kultur i społeczeństw
20 lat MCK w liczbach:
- 123 wystawy prezentujące ważne zjawiska w sztuce, kulturze i dziedzictwie Europy
- 500 000 zwiedzających w Galerii MCK
- 100 międzynarodowych konferencji i seminariów
- 63 międzynarodowe programy edukacyjne, w których uczestniczyło 2150 studentów z 70 krajów na wszystkich kontynentach
- 5 edycji Akademii Dziedzictwa – specjalistycznych studiów podyplomowych prowadzonych od 2001 roku
- 4 edycje Thesaurus Poloniae – programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dostępnego od 2009 roku i realizowanego przez MCK, skierowanego do badaczy zagranicznych
- 260 publikacji w języku polskim i obcych wersjach językowych zawierających prawie 3500 pozycji bibliograficznych – rozpraw, artykułów, analiz, esejów – pióra ponad 1200 autorów ze wszystkich kontynentów
- 25 000 woluminów w specjalistycznym księgozbiorze Biblioteki MCK oraz nowoczesna, multimedialna Czytelnia Rolanda Bergera
Wydawnictwa na dwudziestolecie MCK
50/20. Szkice i eseje na dwudziestolecie Międzynarodowego Centrum Kultury
Dwie wersje językowe: polska i angielska
Z okazji 20 lat działalności MCK ukazała się publikacja, która z jednej strony stanowi podsumowanie dwudziestu lat przemian w Polsce, Europie i świecie, z drugiej – jest prognozą na nowa dekadę. Do podzielenia się przemyśleniami i doświadczeniami Międzynarodowe Centrum Kultury zaprosiło Przyjaciół z Polski i zagranicy. Refleksje zawarte w książce współtworzonej przez pięćdziesięciu autorów z wielu krajów osnute są wokół trzech kluczowych zagadnień: Europy i dialogu; dziedzictwa i pamięci; kultury i rozwoju. Odnoszą się one wprost do misji MCK.
Autorzy tekstów zamieszczonych w antologii: Gregory J. Ashworth, Shlomo Avineri, Daniel Beauvois, László Beke, Nelly Bekus, Dieter Bingen, Emil Brix, Erhard Busek, Ion Caramitru, Ewa Chojecka, Krzysztof Czyżewski, Tamás Fejérdy, Rod Fisher, Jewsiej G. Gendel, Bronislovas Genzelis, Karolina Grodziska, Jerzy Hausner, Danuta Hübner, Natalia Jakowenko, Csaba G. Kiss, Aleksandr W. Lipatow, Adam Michnik, Stefan Muthesius, Zdzisław Najder, Anna Niedźwiedź, Stanisław Obirek, Giorgio Piccinato, Krzysztof Pomian, Shobita Punja, Sneška Quaedvlieg-Mihailović, Mykoła Riabczuk, Andrzej Rottermund, Joseph Rykwert, Grzegorz Ryś, Agnieszka Sabor, Henryk Samsonowicz, Thomas Schulz, Janusz Sepioł, Simona Škrabec, Tomislav Šola, Rupert Graf Strachwitz, Jan Sucháček, Andrzej Tomaszewski, Robert Traba, Leopold Unger, Magdaléna Vášáryová, Andrzej Wajda, Rafał Wiśniewski, Wu Lan, Pavel Zatloukal, Jacek Purchla – posłowie.
Drugi tom Bibliografii zawartości publikacji MCK (za lata 2006–2010) Anna Strzebońska
Wersja polsko-angielska
Drugi tom swoistego przewodnika po dorobku Centrum, po odkrywanych obszarach badawczych i nawiązanych kontaktach. 76 publikacje, 374 autorów z kilkudziesięciu krajów i różnych kontynentów, 1130 pozycje bibliograficzne.
Międzynarodowe Centrum Kultury 1991–2011
Książka przypomina najważniejsze projekty MCK, jest to wybór, w którym nie zmieścił się opis wszystkich ze 123 wystaw, czy ponad 100 międzynarodowych konferencji. Często jest to rodzaj przypomnienia najcenniejszych spotkań, oficjalnych i mniej oficjalnych wizyt, stanowi więc jakby mapę nawiązanych przez te 20 lat kontaktów.
Wersja polsko-angielska
Wirtualna wystawa Panorama dwudziestolecia MCK – dostępna jest na stronie internetowej MCK oraz w kiosku multimedialnym w siedzibie MCK. Prezentuje w pigułce dorobek i historię MCK, jest podróżą w czasie umożliwiającą zapoznanie się z działalnością i specyfiką instytucji poprzez najważniejsze projekty wystawiennicze, konferencyjne, edukacyjne i wydawnicze.
