Zwiedzanie mało znanych i często na co dzień niedostępnych zabytkowych miejsc i bogaty program towarzyszący – to od trzynastu lat znaki rozpoznawcze Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Co roku w ramach tego wydarzenia można odkrywać Małopolskę i odwiedzać wybrane obiekty.
Na przewodników zostały wybrane postacie związane z prezentowanymi miejscami. Są pośród nich przedstawiciele różnych zawodów i epok, osoby powszechnie znane i takie, o których wiedzą nieliczni.
Tegoroczna edycja przedsięwzięcia ma charakter festiwalowy: poza wydarzeniami towarzyszącymi zwiedzaniu będzie można zobaczyć w odwiedzanych zabytkach filmy dokumentalne poświęcone tegorocznym obiektom, oraz instalację artystyczną Powiązania (7–15 maja na Małym Rynku w Krakowie), stanowiącą wstęp do udziału w Dniach.
Trasa I: Krakowska
- Kolegiata pw. św. Anny i Józef Tischner
Wybitne dzieło architektury barokowej, a w jego wnętrzu pełen przepychu malowany i rzeźbiony w kamieniu, stiuku i świetle iluzjonistyczny spektakl
Kolegiata pw. św. Anny to jedna z najpiękniejszych barokowych świątyń w Polsce. Stiukowe dekoracje, zastępy aniołów i rozbudzające wyobraźnię freski. Na ile monumentalność kolegiaty jest rzeczywista, a na ile jest efektem przemyślanej strategii architektonicznej opartej na sztuce zwodzenia zmysłów? Na oczach przechodniów nieprzerwanie od trzech stuleci rozgrywa się mistrzowski spektakl wykorzystujący sztukę iluzji. W ramach projekcji, spacerów i spotkań zostaną odsłonięte sekrety barokowych reżyserów tego widowiska.
- Kino Kijów (obecnie KIJÓW.CENTRUM) i Krakowski Festiwal Filmowy
Najnowocześniejsze kino lat 60. XX w. – magia ekranu opakowana w modernistyczny kostium
Kulturalna wizytówka Krakowa lat 60. XX w. Jedno z najnowocześniejszych kin w Polsce tamtego czasu. Zaprojektowana wraz z hotelem Cracovia rzeźbiarska bryła z oszkloną frontową ścianą kryjąca w swoim wnętrzu filmowe imaginarium.
Co mieści kabina operatora? Jak powstają filmy? Czy obiekty późnego modernizmu powinny się znaleźć w rejestrze zabytków? Na czym polega niezwykłość rytmicznej konstrukcji misternie utkanej ze szkła i betonu? W programie historia kina i Krakowskiego Festiwalu Filmowego, odkrywanie znaczeń modernistycznej architektury, a na koniec mocny akcent i Mocny człowiek: odnalezione w tajemniczych okolicznościach niezwykłe dzieło końca ery niemego kina z muzyką na żywo i zespołem Pink Freud w roli taperów.
- Regionalne Muzeum Młodej Polski Rydlówka i Lucjan Rydel
Inspirowany wyglądem bronowickiej chałupy dworek przeznaczony na dom artysty i miejsce, które w symbol Młodej Polski przemieniła wizja pewnego dramatopisarza
Jak z weselnych uroczystości trafić do szkolnych podręczników? Jakie reakcje wywołała wśród krakowskich artystów i mieszczan premiera Wesela? W domu wzniesionym przez Włodzimierza Tetmajera rodzinne opowieści o Lucjanie Rydlu, nauka tańców wirowych, a także możliwość skonfrontowania rytuałów weselnych przełomu wieków zapisanych na kartach dramatu i pożółkłych fotografiach z całkiem współczesną obrzędowością rejestrowaną na płytach CD i kasetach video. A ponadto młodopolska chłopomania i współczesny miejski folklor w wydaniu zespołu Automatomy.
Trasa II: Okolice Olkusza
- Poliptyk olkuski – bazylika kolegiacka pw. św. Andrzeja w Olkuszu i Jan Wielki
Obrazy sprzed ponad pół tysiąca lat – święta historia ukazana po mistrzowsku aż po najdrobniejszy szczegół: miękkość brokatów, lśnienie pereł i układ płatków mniszka lekarskiego
XIV-wieczna bazylika św. Andrzeja, a w niej poliptyk olkuski Jana Wielkiego – dzieło na miarę ołtarza Wita Stwosza z Bazyliki Mariackiej. Zachwycające detale, perły, brokaty, faktury kreślone starannym pociągnięciem pędzla, które będzie można zobaczyć z bliska w kolejnych odsłonach i multimedialnych prezentacjach.
Jakie szczegóły z życia codziennego tamtego czasu Jan Wielki wpisał w swoje dzieło? Czy na skrzydłach ołtarza znajdują się wyłącznie obrazy z kart Ewangelii? Czy można je czytać jak zielnik? Wizyta w Olkuszu to okazja, by przyjrzeć się jednemu z najcenniejszych przykładów malarstwa późnogotyckiego w Małopolsce, a także poznać historie o trzypiętrowych piwnicach olkuskich kamienic, o ludziach i pojazdach zapadających się pod ziemię, znikających w czeluściach rynku.
- Pustynia Błędowska i Pan Twardowski
Czarodziejska pustynia, która pustynią nie jest.
Na czym polega fenomen pustyni, na której deszcz pada niemal równie często jak na Brackiej? Czy w nazwie najbliżej położonej miejscowości kryją się klucze do tej zagadki?
Podczas majowego weekendu plac przed kluczańskim domem kultury przemieni się w alchemiczne laboratorium z serią niesamowitych zjawisk – dziełem mistrza Twardowskiego i jego pomocników, krakowskich chemików. Smak wydarzeniom nadadzą specjały kuchni Pani Twardowskiej.
- Rezerwat przyrody Dolina Racławki i Stanisław Pagaczewski
Dolina rzeki – miejsce, w którym ziemia odsłania swe skarby.
To jeden z najbardziej malowniczych terenów Małopolski: wapienne skały, piętra zieleni, rzadkie gatunki storczyków, ciekawi mieszkańcy. Co kryją zakamarki jaskiń? Jak wygląda stara pstrągarnia i czy żaby latają? Dolina Racławki to raj dla miłośników przyrody, miejsce wytchnienia i odpoczynku. Po ścieżkach doliny wędrować będziemy, uważnie przyglądając się skałom, drzewom i ptakom, jak to miał w zwyczaju Stanisław Pagaczewski, znawca podkrakowskich dolinek, autor przygód Baltazara Gąbki.
