- GisèleVienne, Jerk
Solo dla lalkarza
Jerk powstał jako słuchowisko w ramach Atelier de creation radiophonique de la France Culture w 2007 roku. Adaptacja sceniczna powstała rok później. Tekst Dennisa Coopera jest wyobrażeniową – dziwną, poetycką, pełną humoru – rekonstrukcją zbrodni dokonanych przez amerykańskiego seryjnego mordercę Deana Corlla, który z pomocą dwóch nastolatków Davida Brookesa i Wayne Henley zabił w latach siedemdziesiątych w Teksasie ponad dwudziestu chłopców.
Historia opowiadana jest – w sposób linearny i koherentny – przez Davida Brookesa, odsiadującego wyrok za współudział w zbrodni. W ramach terapii mężczyzna uczy się sztuki lalkarskiej. Przy pomocy pacynek ma odtworzyć zbrodnie przed studentami psychologii (w ich roli występuje publiczność), co pozwoli mu na wzięcie odpowiedzialności za dokonane czyny. Jerk bliski jest estetyce gore: przemoc łączy się tu ze śmiechem, wina z fascynacją zbrodnią, seks z okrucieństwem. Eksploruje płynną granicę między snem, fantazją a rzeczywistością, badając naszą wiarę w to, co dzieje się na scenie.
koncepcja i reżyseria : Gisèle Vienne
dramaturgia : Dennis Cooper
muzyka : Peter Rehberg et El Mundo Frio de Corrupted
współtworzy i występuje : Jonathan Capdevielle
głosy z off : Catherine Robbe-Grillet et Serge Ramon
projekt lalek : Gisèle Vienne et Dorothéa Vienne Pollak
Gisèle Vienne (ur. 1976) jest francusko-austriacką choreografką, reżyserką, artystką sztuk wizualnych. Studiowała filozofię, a później lalkarstwo (1996-99) w École Supérieure nationale des arts de la marionnette, gdzie poznała Étienne Bideau-Rey – z nim (w ramach D.A.C.M. – De l’Autre Côté du Miroir, czyli Po Drugiej Stronie Lustra) opracowywała koncepcje swoich pierwszych spektakli. Już w pierwszych spektaklach Vienne działa na styku teatru dramatycznego, sztuki lalkarskiej (wykorzystuje manekiny, pacynki, marionetki) tańca i sztuk wizualnych.
Na studiach spotkała również aktora Jonathana Capdevielle’a, który występuje we wszystkich jej przedstawieniach. Od 2004 roku Gisèle Vienne współpracuje z amerykańskim pisarzem, poetą i krytykiem sztuki Denisem Cooperem (1953), uznanym przez The Village Voice za najbardziej niebezpiecznego pisarza w Ameryce.
Drugim powracającym współtwórcą spektakli reżyserki jest Peter Rehberg – kompozytor, znany lepiej jako Pita, od lat podpora wiedeńskiej sceny eksperymentalnej elektroniki, współ-dyrektor kultowej oficyny Editions Mego, założyciel – wraz z Christian Fennesz, Kevin Drumm, Jim O’Rourke, Mika Vainio oraz Stephen O’Malley – KTL.
W 2007 roku Gisèle Vienne otrzymała stypendium Villa Kujoyama. Od 2005 roku wystawia swoje fotografie i instalacje: m.in. w ramach La Force de l’Art w paryskim Grand Palais (2006), w Centre Atlantique de la Photographie w Breście (2007) oraz na wystawie Stay with Art w Osace (2007) i the Aichi Art Trienal w Nagoya, w Japonii (2010). Grała w filmach Patrica Chiha: Home (2006) oraz Domaine (2009). Zaprojektowała i poprowadziła manekiny w filmie Paula Otchakovsky Laurensa Sablé-sur-Sarthe (2009).
Spektakle:
Splendid’s (2000), ShowRoomDummies (2001), Stereotypy (2003), TranenVeinzen (2004), I Apologize (2004), A Beautiful Blonde Little Girl (2005), Jerk – słuchowisko (2007), Jerk (2008), Kindertotenlieder (2007), Eternelle Idolle (2009), ShowRoomDummies – wznowienie (2009), This is how you will disappear (2010).
Dennis Cooper – urodził się i większą część życia spędził w Kalifornii. W latach 1976–1982 prowadził założony przez siebie Little Caesar Magazine and Press. Później był dyrektorem programowym Beyond Baroque Literary/Art Center w Venice w Kalifornii. Mieszkał w Los Angeles, Nowym Yorku, Amsterdamie, gdzie zaczął dziesięcioletni projekt The George Miles Cycle – cykl pięciu powieści: Closer, Frisk, Try, Guide i Period (pierwsza z nich otrzymała główną nagrodę Ferro-Grumley dla literatury homoseksualnej).
Później powstały My Loose Thread, The Sluts oraz God, Jr. Cooper wydał również zbiór nowel Wrong i tomiki poezji The Dream Police i All Ears: Cultural Cristicism, Essays and Obituaries oraz The Weaklings. Pisał artykuły do m.in. Art in America, The Advocate, the Village Voice, Spin, Artforum. W 2011 ukaże się jego powieść The Marbled Swarm, Jerk/Through Their Tears (DisVoir) – książka/CD powstała we współpracy z Gisele Vienne i Peterem Rehbergiem oraz graficzna powieść Horror Hospital Unpluggedand we współpracy z Keith Mayerson.
Twórczość Coopera była tłumaczona m.in. na szwedzki, fiński, norweski, holenderski, francuski, niemiecki, hiszpański, portugalski, włoski, chiński i japoński. Teksty Coopera podejmują temat okrucieństwa, niewinności, pokuty, zacierającej się granicy między fikcją a rzeczywistością. Brał udział w różnych projektach artystycznych. Był m.in. współkuratorem wystawy w LACE zatytułowanej Against Nature: A Group Show of Work by Homosexual Men. Z Gisèle Vienne współpracował przy A Beautiful Blonde Little Girl, Kindertotenlieder, Jerk, This is how you will dissapear.
- Kornél Mundruczó, It Is Hard to Be a God
Inspiracją do spektaklu It Is Hard to be a god była powieść science-fiction Arkadija i Borysa Strugackich z 1964 roku. Akcja książki została osadzona w czasach, gdy ludzkość, dzięki nauce, jest wolna od chorób, niewiedzy, chciwości i głodu. Bada otaczający ją kosmos, starając się nieść w nim ideały oświecenia. Ziemski historyk wtapia się w otaczającą go zacofaną rzeczywistość. Ma działać niczym zaprogramowany lub obserwujący świat Bóg. Nie może kierować się swoimi emocjami. W spektaklu Mundrucza ziemski agent pojawia się w ciężarówkach, w których kilku mężczyzn przetrzymuje prostytutki.
Tematem przedstawienia jest świat, za który Bóg zdaje się nie brać odpowiedzialności, od którego odwraca wzrok – tak jak my, zamyka oczy przed mroczną stroną społecznej rzeczywistości. Reżyser wykorzystuje projekcje, hiperrealistycznie odtwarza ciężarówki, wplata w spektakl prawdziwe historie, angażuje amatorów i profesjonalistów, jednocześnie wykorzystuje formułę telewizyjnego show.
