Wystawa to Marzeny Nowak w toruńskim Centrum Sztuki Współczesnej inauguruje cykl FOCUS POLAND, w ramach którego wybitni polscy artyści młodego pokolenia realizować będą, w przestrzeniach Centrum, projekty wystawiennicze, pod opieką kuratorów zaproszonych do Torunia z prestiżowych instytucji na całym świecie.
Prace Marzeny Nowak charakteryzuje subtelna struktura, uwidaczniająca i nadająca formę ulotności i kruchości. Tworzy ona z konceptualną precyzją zredukowane abstrakcyjne obrazy, odbierane w sposób bardzo zmysłowy.
Artystka swobodnie przekracza granice, łącząc tematycznie malarstwo, rysunek, fotografię, wideo, instalacje i obiekty, uświadamiając jednocześnie relacje między osobistymi doświadczeniami a uwarunkowaniem socjokulturowym. Centralną rolę odgrywa przy tym przekształcająca siła pamięci, w której pierwotne fakty i późniejsze projekcje tworzą nowe hybrydowe wyobrażenia i obrazy.
Charakterystyczne są tu pomalowane obiekty metalowe, będące cytatami dziecięcych zabawek – takich jak plastikowe piłki, skakanki lub drewniane klocki. Lecz lekkość, sprężystość i ruchomość charakteryzująca prawdziwe zabawki, zastyga w tych artystycznych obiektach, tworząc symbole o wielkiej wadze. W prezentowanych przedmiotach przeszłość nabiera nowego odcienia, a wspomnienie dziecięcych gier, łączy się z grą we wspomnienia.
Widoczna w twórczości artystki konfrontacja między zmysłowym, rozbawionym odnoszeniem się do samej siebie, a zasadami i normami narzuconymi z zewnątrz, stanowi specyficzny aspekt tematyczny twórczości, której charakterystycznym rysem jest wizualizacja przeciwstawnych napięć.
W pracach wideo artystka wykorzystuje fragmenty własnego ciała – wykonuje rękami monotonne i powtarzające się gesty, ukazujące cielesną bliskość i dystans, czułość i ból, niezależność i utratę kontroli – jako zjawiska wzajemnie przenikające się. W ten sposób nie tylko stawia pod znakiem zapytania stereotypowe przeciwieństwa emocjonalne, lecz również weryfikuje wyobrażenie o czysto subiektywnym przeżywaniu stanów psychicznych.
Powtarzalna, monotonna mowa ciała nie uwidacznia bowiem wyłącznie samopoczucia psychicznego, lecz przywołuje także wczesne wspomnienia o hermetycznym porządku społecznym i jego oddziaływaniu na życie prywatne. Rola pamięci w twórczości Marzeny Nowak, ściśle łączy się także ze znaczeniem czasu. Upływ czasu i nadawanie przez niego skali ludzkiemu działaniu i myśleniu, kształtuje również konceptualne, malarskie podejście, widoczne w jej nowych obrazach.
Ekspresyjność i emocjonalność kolorów poddawana jest tu analitycznemu malarskiemu procesowi, co znamiennie dokonuje się na naniesionym uprzednio rastrze, przez co proces malowania obrazu wydaje się polegać na mierzeniu i liczeniu. Lecz w tym geometrycznie narzuconym porządku, rozwija się swobodna gra nanoszonych kolorów. Zagęszczenia i puste miejsca łączą się w przestrzennie niepokojące kłębowiska kolorów o dynamicznej otwartości, w których współgrają ze sobą ład i nieład.
Malarstwo Marzeny Nowak pokazuje systematyczną abstrakcję, pozostawiającą jednak miejsce na przypadek i nieprzewidywalność. Obrazy o wzorzystych strukturach przypominających piksele oscylują od patchworku z kolorowych pionków do gry, po fragmenty dywanowe o kolorowych ornamentach.
Również w tych – kolorowych, ornamentalnych wzorach – kryją się powracające monotonne gesty, odzwierciedlające wspomnienia minionych dni. Dzięki tym odniesieniom, poszczególne prace Marzeny Nowak, łączą się w oczach widza w dynamiczną, otwartą sieć. Tym samym, w przestrzeni wystawy przekształcają one puste miejsca w wielkiej wagi miejsca pomiędzy.
Tekst: Rainer Fuchs
Marzena Nowak urodziła się w 1977 r. w Piasecznie, mieszka i pracuje w Warszawie. Ostatnio jej prace były prezentowane w ISCP w Nowym Jorku, Dvir Gallery w Tel Avivie, Konrad Fischer Galerie w Düsseldorfie; wystawy indywidualne w Galerie Mezzanin w Wiedniu, w Galerii Gregor Podnar w Berlinie i Ljublianie i w Salzburger Kunstverein.
Marzena Nowak to
10.06 – 04.09.2011 r.
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
ul. Wały gen. Sikorskiego 13
Toruń