Życie w lesie to międzynarodowa wystawa sztuki współczesnej podejmująca zagadnienia pozycji oraz warunków, w jakich znajdują się zajmujący się sztuką współczesną profesjonaliści mieszkający i pracujący na peryferiach państwa, kontynentu czy kontekstu kulturalnego.
W dzisiejszym świecie działalność artystyczna oraz tworzenie wystaw są najczęściej związane z metropoliami, które oprócz tego, że są intelektualnie i towarzysko atrakcyjne, posiadają też infrastrukturę niezbędną do tworzenia sztuki. Współczesne życie artystyczne opiera się na instytucjach sztuki oraz publiczności z nimi związanej, ale również powiązane jest ze szkolnictwem artystycznym, galeriami, kolekcjonerami.
Co się dzieje poza rozwiniętymi światowymi metropoliami? O czym myślą i co tworzą artyści, którzy żyją poza tymi centrami? W jaki sposób śledzą i odnoszą się do najnowszych tendencji na polu sztuki współczesnej? Jaka jest ich pozycja w świecie artystycznym i jakie poglądy wygłaszają? Przecież cały region byłej Europy Wschodniej nie może być postrzegany jako jeden wielki las z kilkoma przestrzeniami wewnątrz.
Wystawa ma dwa podstawowe punkty wyjścia. Pierwszym z nich jest położenie Białegostoku – miasta, dla którego została przygotowana wystawa. Białystok jest nie tylko położony na obrzeżach Polski, ale również na skraju Unii Europejskiej, blisko granicy z Białorusią. Jest to rodzaj strefy przygranicznej, gdzie przenikają się wzajemnie sfery polityczne, kulturowe, ekonomiczne i religijne i dokąd raczej trudno jest podróżować.
Kolejnym punktem odniesienia jest mój własny niepewny styl życia na krańcu Europy, w lasach Estonii. Praca i życie w tak odległych geograficznie i kulturalnie miejscach nasuwają pytanie: co to znaczy być artystą na przykład w Białymstoku? Kłajpedzie? Porto? Czy na Sycylii? Wystawa ta równie dobrze mogłaby zostać zatytułowana Życie na pustyni czy Życie w górach, odwołując się do trudno dostępnych terytoriów nie tylko w znaczeniu geograficznym, ale również mentalnym.
Moim celem jest nie tylko wspólne pokazanie prac artystycznych stworzonych w różnych prowincjonalnych kontekstach, ale także krytyczna refleksja na temat fenomenu artystów mieszkających i pracujących w marginalnych regionach świata (sztuki) lub w miejscach dalekich od miast czy cywilizacji w ogóle. W Życiu w lesie dyskutowane są kluczowe pojęcia, takie jak (auto)izolacja, strategie przetrwania, (auto)kolonializm, alternatywne metody pracy i stylu życia, procesy kulturowej translacji oraz zapośredniczonej komunikacji.
Prezentacji towarzyszy dwujęzyczny (polsko-angielski) katalog/przewodnik po wystawie pod redakcją Rael Artel, zaprojektowany przez Jaana Evarta i wydany przez Galerię Arsenał w Białymstoku. Autorzy tekstów: Rael Artel, Ben Cain & Tina Gverović & Siniša Ilić, Kiwa, Joanna Sokołowska, Katrīna Teivāne-Korpa.
Życie w lesie jest trzecią częścią cyklu prezentacji sztuki współczesnej Your Periphery Is My Centre [Twoje peryferium jest moim centrum], który analizuje ambiwalentne aspekty życia w byłej Europie Wschodniej i regionach sąsiedzkich. Pierwsza wystawa, zatytułowana Lost in Transition [Utracone w okresie przejściowym], odbyła się latem 2011 w Muzeum Sztuki Współczesnej w Tallinie (Estonia). Druga prezentacja, After Socialist Statues [Po socjalistycznych posągach], miała miejsce jesienią 2011 w Centrum Sztuki Współczesnej KIM? w Rydze (Łotwa).
Autorką tekstu jest Rael Artel
Artyści:
- Jakup Ferri (Priština, Kosowo / Amsterdam, Holandia)
- Laura Garbštienė (Wilno, Litwa)
- Paweł Grześ (Gródek, Polska)
- Tina Gverović (Dubrownik, Chorwacja / Londyn, UK) & Siniša Ilić (Belgrad, Serbia)
- Tanja Muravskaja (Tallin, Estonia)
- Kaspars Podnieks (Drusti, Łotwa)
- grupa R.E.P. (Kijów, Ukraina)
- Silja Saarepuu & Villu Plink (Tallin, Estonia)
- Sener Özmen (Diyarbakir, Turcja)
15 października o godzinie 12.00 odbędzie się dyskusja panelowa: Twoje peryferie są moim centrum. Życie w lesie na temat życia i pracy na obrzeżach.
Uczestnicy panelu:
- Rael Artel (niezależna kuratorka; kuratorka wystawy Życie w lesie, Tallin)
- Laura Garbštienė (artystka, Wilno)
- Siniša Ilić (artysta, Belgrad)
- Michał Jachuła (kurator, Galeria Arsenał, Białystok)
- Kamil Julian (kurator, Warszawa)
- Volodymyr Kuznetsov (artysta, członek grupy R.E.P., Kijów)
- Silja Saarepuu & Villu Plink (artyści, Tallin)
- Joanna Sokołowska (kuratorka, Muzeum Sztuki, Łódź)
Kurator:
Rael Artel (Lehu, Estonia)
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Patronat medialny: O.pl Polski Portal Kultury
Życie w lesie / Life in the forest
Wystawa czynna od 15 października do 13 listopada 2011
Otwarcie 14 października 2011, godz. 18.00
Kurator: Rael Artel (Lehu, Estonia)
Galeria Arsenał w Białymstoku