Wystawa indywidualna Eugeniusza Gerlacha wpisuje się w jubileusz 70-tych urodzin artysty oraz 50-lecia pracy twórczej. Idealnie pasuje ona także do sportowych wydarzeń tego lata: Euro 2012 oraz zbliżających się Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Wystawione prace pochodzą z różnych okresów twórczości artysty, dobrze pokazują wypracowany przez niego charakterystyczny styl. W swoich pracach twórca sięgnął do tematu obecnego w sztuce już od czasów starożytnych, ujął go jednak w sposób autorski i nowoczesny. Dzieła są bardzo dynamiczne, ich kolorystyka jest wyrazista, a perspektywa odchodzi od tradycyjnych zasad.
Eugeniusz Gerlach urodził się w roku 1941 w Bieniawie k. Tarnopola. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. W latach 1960-1966 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, na Wydziale Malarstwa i Grafiki. Malarstwo sztalugowe i architektoniczne studiował w pracowni prof. Wacława Taranczewskiego, grafikę warsztatową u prof. M. Wejmana, natomiast rysunek u prof. Adama Siemianowicza. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w 1966 roku. Promotorami jego pracy dyplomowej byli m.in. W. Taranczewski, Cz. Rzepiński, J. Stern i H. Rudzka-Cybisowa. Od roku 1966 jest członkiem ZPAP. W swoim dorobku ma ponad 50 wystaw indywidualnych i udział w ok. 70 wystawach zbiorowych – okręgowych i ogólnopolskich. Obrazy autorstwa Eugeniusza Gerlacha znajdują się w wielu muzeach i instytucjach, a także w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą (m.in. w Kanadzie, USA, Francji, Niemczech, Szwecji, Austrii, RPA).
Dwukrotnie otrzymywał Stypendium Ministra Kultury i Sztuki.
Obecny czas stanowi jubileusz 70-tych urodzin artysty oraz jubileusz 50-lecia pracy twórczej. Z okazji tej odbyło się kilka wystaw, m.in. Sport w malarstwie w Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, wystawa Eugeniusz Gerlach – Malarstwo w Pałacu Sztuki (Górny Pałac Sztuki TPSP) w Krakowie (2011), wystawa malarstwa w Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, Zmysły Sztuki w Muzeum Pałac w Wilanowie (2012).
Ukazał się także album autorstwa Czesława Czaplińskiego, opatrzony wstępem dr Jerzego Huczkowskiego. Album zawiera wywiad z Eugeniuszem Gerlachem przeprowadzony przez Czesława Czaplińskiego oraz 350 barwnych reprodukcji uszeregowanych rocznikami.
Wystawa indywidualna malarstwa Sport w Sztuce – Inspiracje Olimpijskie stanowi kolejną odsłonę prezentacji twórczości Eugeniusza Gerlacha z okazji obchodzonych przez niego jubileuszy urodzin oraz pracy twórczej.
W prezentowanej serii prac poświęconych tematyce sportowej Eugeniusz Gerlach ukazuje wszystkie najbardziej charakterystyczne rysy swojego malarstwa, eksponując zarazem jego najlepsze atuty. Wystawa obejmująca obrazy pochodzące z różnych okresów twórczości Artysty, przedstawia to, co w jego dorobku zdaje się niezmienne i co może być rozpoznane jako w pełni dojrzały i niepowtarzalny styl. Liczne nawiązania do koloryzmu oraz awangardy XX wieku, które dzięki odkrywczym przetworzeniom zyskują nowe aranżacje, sytuują malarstwo Gerlacha we wspaniałej tradycji sztuki europejskiej.
Motywy olimpijskie, sceny przedstawiające wysiłek sportowców występowały licznie w sztuce starożytnej. Do naszych czasów zachowały się rzeźby, a na glinianych naczyniach znajdujemy uwiecznione sylwetki dawnych zawodników. Odrodzenie się ruchu olimpijskiego, jakie nastąpiło na przełomie wieków, wyrastało z nowego spojrzenia na naturę ludzką a ogólne przemiany filozoficznego poglądu na świat znajdowały swe odzwierciedlenie w sztuce. Sposób w jaki artyści ukazywali człowieka zawsze był pochodną kosmicznej wizji uniwersum oraz wyrażał charakter i zakres ludzkich możliwości poznawczych. Warto przypomnieć tu choćby Fernanda Legera i jego konstruktywizm czy taneczną lekkość postaci z obrazów Henri Matise’a. Malarstwo Eugeniusza Gerlacha zdaje się nawiązywać do formizmu Leona Chwistka, a dokonania awangardy francuskiej – prace Amédée Ozenfanta, także mogą nam ukazać kontekst dla jego interpretacji.
Autonomia koloru i linii, odejście od tradycyjnych zasad perspektywy sprawiają, że obraz rządzi się wewnętrzną logiką i winien być interpretowany tylko ze względu na swe własne założenia konstrukcyjne. Jego odniesienie do świata pozamalarskiego staje się, w pewnym sensie, drugorzędne. Teza Ozenfanta, zgodnie z którą obraz przestał być łącznikiem między naturą a widzem, lecz wpływa nań własnym, bezpośrednim oddziaływaniem znajduje swój wyraz także w twórczości Geralcha.
Zagęszczone linie potęgują wrażenie ruchu, a pulsujące kręgi i zwielokrotnione kontury rąk i nóg nasilają dynamizm całej kompozycji. Żywa zieleń murawy poprzez witalną czerwień aż po chłód błękitu i bieli, spinają łuki narysowane czarną kreską. Ta przejrzystość niemal witrażowej konstrukcji uwydatnia lekkość i wdzięk ludzkich postaci.
Paweł Nowicki 2012
Sport w Sztuce – Inspiracje Olimpijskie 2012
Eugeniusz Gerlach
Wernisaż: 10 lipca 2012 roku, godz. 17.00
Wystawa czynna od 10 lipca do 31 sierpnia 2012 roku
Muzeum Miasta Łodzi, Pałac Poznańskich
Łódź
