Challenged Games wpisują się w nurt artystycznych gier, którego najczęściej przywoływane przykłady to prace artystów grupy Fluxus, zwłaszcza Georga Maciunasa (Flux Ping Pong, Flux Multicycle) czy powstałe w ramach serii Fluxchess prace Takako Saito Spice Chess lub Yoko Ono’s White Chess Set. Inne przykłady pozwalające osadzić twórczość Tzekovej w kontekscie to Open Score Roberta Rauschenberga czy prace takich współczesnych artystów jak Uri Tzaig (Universal Square, Trance).
Dla Tzekovej – podobnie jak wspomnianych powyżej artystów – gry to nie tylko sposób nauki i zabawy przeznaczony dla dzieci, ale medium pozwalające unaocznić siły działające w realnym świecie, wypowiedzieć się na ich temat a nawet zmienić nasze relacje z nimi. Stąd też pojawiająca się w wielu jej projektach potrzeba przetworzenia podstawowej funkcji gry i przystosowanie jej do odzwierciedlenia sytuacji z życia codziennego graczy lub obserwatorów. W tym znaczeniu celem Challenged Games jest dążenie do poszukiwania nowych znaczeń gier tak, aby stworzyć alternatywne modele myślenia o otaczającej rzeczywistości. Projekt ten zakłada nie tylko działanie w przestrzeni publicznej i rozpatrywanie gier jako narzędzia pomocnego w mówieniu o problemach społecznych, ale także próbę przełamania granicy pomiędzy pasywnym i aktywnym odbiorcą sztuki – widzem i uczestnikiem. Intencją artystki jest, aby współpraca z lokalną społecznością stanowiła esencję projektu.
Potencjalnie jedną z Challenged Games może zostać projekt FOOOOTBALLLL, czyli gra miejska przybierająca zarazem formę instalacji land artu. Kształt instalacji przypominać ma oryginalne boisko do gry w piłkę nożną, jednak podwojone w taki sposób, że dodane zostaną dwie bramki, co w konsekwencji oznacza zwiększenie liczby drużyn i przeciwników, a także poziomu trudności gry. Instalacja ma funkcjonować jako obszar gry miejskiej w naturalnym otoczeniu, metaforycznie ilustrując międzyludzkie relacje i zachowanie w otaczającej codzienności. Artystka pragnie, aby poza publicznością, wyzwanie do wzięcia udziału w grze podjęły także cztery profesjonalne drużyny piłkarskie. Gra ta ma na celu postawienie pytania o indywidualną pozycję w społeczeństwie, a także sprowokowanie alternatywnego rodzaju komunikacji i współzawodnictwa, co pozwoli uczestnikom na stworzenie nowego poziomu komunikacji.
Artystka w trakcie swojego pobytu w Poznaniu weźmie udział w spotkaniach z publicznością, lokalnymi artystami i przedstawicielami świata sztuki, a także przeprowadzi warsztaty dla różnych grup społecznych. W trakcie jednego z nich uczestnicy tworzyć będą figury i zasady gry na zmodyfikowanej szachownicy. Podobnie jak inne podejmowane przez nią działania także w trakcie warsztatów Tzekova prowokować będzie do spojrzenia na codzienność z innej perspektywy.
Patrik Kovačovský jest słowackim artystą, który na stałe mieszka i pracuje w Bratysławie, gdzie wykłada na Academy of Fine Arts and Design, będąc dyrektorem Pracowni Rzeźby w Architekturze. Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych, m.in. podczas X Documenta w Kassel, Expo 2000 w Hanowerze czy też Film Biennale w Paryżu.
Różnorodna i złożona twórczość Patrika Kovačovskiego, sprawia, że trudno wskazać na konkretny kierunek jego praktyki artystycznej. Tematy i wątki zawarte w pracach Kovačovskiego układają się w swoiste rozdziały, które wydawać by się mogły autonomicznymi etapami, pomiędzy którymi istnieje niezwykle delikatnie zarysowana wspólna podstawa. Wpływ na to ma szerokie spektrum formalne, wykorzystywane przez artystę. Sięgając po fotografię, film, instalację, kolaż, formy malarskie oraz rzeźbę, Kovačovský odkrywa przed widzem wielopłaszczyznową przestrzeń narracji, powodując, że motywy jakie wykorzystuje w swoich pracach wydają się być pozornie od siebie odległe.
Kolaże, na których Zeppeliny, majestatycznie płyną wśród chmur, wklejone w miejski krajobraz, formy przypominające elementy silników, widocznie zarysowane relacje wewnątrz struktury dzieła, oraz całe instalacje tworzące jeden żywy mechanizm, tchną duchem konstruktywizmu, stanowiąc poetycką kontynuację idei Tatlina. W jego realizacjach, które sam nazywa neokonstruktywistycznymi, przejawiają się także wpływy belgijskiego artysty Panamarenki, którego rzeźby-maszyny realizują współczesną formę mitu o Ikarze.
Z drugiej strony, wyraźne zainteresowanie materią, kształtem oraz funkcjonowaniem obiektów w przestrzeni, w twórczości Kovačovskiego przypomina tworzenie niezależnych światów. Organiczne konstrukcje oraz elementy przejawiające się w jego pracach (szczególnie w realizacjach wideo), stanowią istotną część narracji, która oparta jest na poziomie języka filmu i dźwięku. Opowieść tworzona w ten sposób sprawia, że odbiór prac Kovačovskiego przywodzi na myśl wyprawy, podobne do tych, z powieści Juliusza Verne. Efekt ten, spotęgowany został poprzez wnikliwe oraz umiejętne wykorzystanie możliwości optyki. Kovačovský bada w ten sposób jak widzenie wpływa na proces odbioru dzieła i konstytuowania jego znaczenia.
Projekt realizowany przez Patrika Kovačovskiego w ramach rezydencji będzie badał możliwości komunikacji wizualnej oraz sposoby i drogi jej rozwoju w sztuce. Zadaniem projektu jest stworzenie sieci relacji pomiędzy polskimi i słowackimi artystami, kuratorami oraz teoretykami, której podstawą ma być wizualny dialog, konfrontujący ze sobą różnorodne perspektywy i metody porozumiewania się poprzez media artystyczne. Intencją pobytu Kovačovskiego w Poznaniu, jest też stworzenie trwałej relacji pomiędzy przedstawicielami lokalnych środowisk artystycznych, dokładne zaznajomienie się ze sztuką najnowszą w Polsce. W ramach projektu rezydencyjnego realizowane będą warsztaty, podczas których, mieszkańcy Poznania będą mieli okazję do eksplorowania różnorakich pól badawczych, stając się tym samym współautorami realizowanego przedsięwzięcia.
Zwieńczeniem projektu Patrika Kovačovskiego, będzie wystawa, na którą składać się będą realizacje wideo oraz obiekty, wykonane podczas pobytu w Poznaniu, a do której zaproszeni zostaną lokalni artyści. Ekspozycji towarzyszyć będzie internetowa prezentacja rezultatów działań i akcji realizowanych przez artystę.
Patronat honorowy nad letnią edycją MPRA objęli: Instytut Słowacki w Warszawie, Bułgarski Instytut Kultury w Warszawie oraz Honorowy Konsulat Republiki Słowackiej w Poznaniu.
Międzynarodowy Program Rezydencji Artystycznych – lato 2012
lipiec – wrzesień 2012 roku
Organizator: Stowarzyszenie Nastawnia
Poznań
