Kolor w grafice to najstarsza cykliczna impreza plastyczna Torunia. Organizowany jest przez galerię od początku lat 80., a w formule międzynarodowej od 1994 roku. Toruńskie triennale grafiki podążało od początku, czyli od pierwszych wystaw ogólnopolskich, w kierunku wystawy raczej problemowej niż przeglądowej. Takim centralnym problemem było, w momencie powstawania imprezy, funkcjonowanie koloru w grafice. Dzisiaj, po ponad trzydziestu latach, nie jest to już tak intrygujące zagadnienie. Problemu nie stanowi to, czy stosuje się barwę w sposób ekspresyjny, narracyjny, lokalny, akcentujący itp., ale to, w jakim celu używają jej artyści. Dlatego począwszy od 2006 roku organizatorzy, zachowując tradycyjną formę imprezy: imienne zaproszenia do udziału w Triennale, postanowili bardziej sproblematyzować jej charakter.
Wystawy Koloru w grafice pokazują to, co dzieje się we współczesnym świecie grafiki pod względem techniki, tematyki i języka sztuki. Jest to sztuka ciągle poszukująca nowych rozwiązań i eksperymentująca. Poprzednia edycja MTG Kolor w grafice poświęcona była problemom rozpoznawania tradycji i budowania poczucia tożsamości, przedstawianym i analizowanym z punktu widzenia twórcy, odniesieniem było dzieło sztuki i historia sztuki.
W tegorocznym triennale organizatorzy chcą stanąć po stronie odbiorcy, spojrzeć na grafikę z jego punktu widzenia i spróbować odpowiedzieć na pytania: jak nowoczesne sposoby informacji/komunikacji wpływają lub zmieniają sytuację człowieka wobec problemów dzisiejszej rzeczywistości; jak CYFRA funkcjonuje w świecie kryzysu, wykluczenia, coraz boleśniejszych problemów z demokracją, czyli też: jak artysta uczestniczy w rzeczywistości? Jak reaguje na najbardziej palące tematy dzisiejszej humanistyki czy raczej posthumanistyki: czy artyści sięgający w grafice po CYFRĘ konfrontują się z najnowszymi osiągnięciami nauki takimi, jak robotyzacja, bio-technologie, problemy klonowania itp. i, co jest z tym związane, czy najnowsze technologie inspirują artystów do budowania alternatywnych rzeczywistości? Poszukiwania rozwiązań nie-antropocentrycznych? Czy rzucają wyzwanie granicom naszej wyobraźni?
Swój udział w wystawie potwierdziło 57 artystów, w większości z krajów europejskich, ale też z całego świata (m.in. Izrael, Japonia, Kanada, USA, Bangladesz, Argentyna). Są wśród nich artyści znani z poprzednich edycji Koloru w grafice, np. Xenophon Sachinis, Modhir Ahmed, Basil Colin Frank, Lars Holmsrtom, Davida Kidd, Deene des Rioux, Hiroyuki Miyazaki, Banjamin Vasserman, Grzegorz Mazurek, Tomasz M. Kukawski, Mirosław Pawłoski, Dariusz Gajewski, Agata Dworzak-Subocz, Andrzej Kalina, Jan Pamuła, Elżbieta Gawlikowska-Łabęcka, Joanna Małecka, Andrzej Węcławski, Wojciech Müler. Zaprezentują się również młodzi polscy graficy: Bernadetta Banedysiuk, Katarzyna Grabowska, Marta Kubiak, Ilona Proczek-Kranc, Natalia Romaniuk, Mateusz Ząbek. Środowisko toruńskie będą reprezentować Agata Dworzak-Subocz, Ilona Proczek-Kranc, Bogdan Przybyliński i Dorota Sobolewska. Wyeksponowanych zostanie około 140 prac, wykonanych, zgodnie z tematem tegorocznej edycji, w technikach cyfrowych.
Jak pisze w katalogu wystawy Sebastian Dudzik:
Doskonałe kompozycje Davidy Kidd, Deeny des Rioux, Marty Pogorzelec, Marka Kukawskiego czy Larsa Holmstrőma pokazują szerokie spektrum możliwości formalnych, kompozycyjnych oraz technicznych. Świadomość, że jest to jedynie niewielki odprysk realizowanych w ostatnich latach pomysłów każe z wielką uwagą śledzić rozwój grafiki zarówno w jej tradycyjnym, jak i cyfrowym wydaniu.
Kolor w grafice jest zatem przeglądem znakomitych warsztatowo prac, wykonanych przez wybitnych artystów z różnych stron świata – to naprawdę warto zobaczyć.
W tym roku mija równe trzydzieści lat od wcielenia w życie pomysłu by toruńską prezentację współczesnej grafiki artystycznej podporządkować problematyce obecnego w niej koloru. Wybór ten nie był przypadkowy, nawiązywał bowiem do niezwykle żywej wówczas dyskusji o specyfice języka graficznego medium. Uwarunkowany warsztatem kolor był w niej jedną z głównych wartości znaczących jego odmienność od malarstwa czy też rysunku. Z dzisiejszej perspektywy trafność wyboru tematyki zorganizowanej w 1982 roku krajowej wystawy nie budzi żadnych wątpliwości. Potwierdzeniem tego są choćby kolejne jej edycje oraz stały wzrost znaczenia w środowisku grafików i krytyków, który w 1994 roku spowodował przekształcenie imprezy w Międzynarodowe Triennale Grafiki Kolor w Grafice. Czasy się jednak zmieniają, w ciągu ostatnich lat zmieniła się też perspektywa widzenia graficznego medium. Dziś kolor, choć nadal ważny, nie stanowi już tak frapującego technologicznego czy też teoretycznego zagadnienia. Przyczynił się do tego głównie rozwój technik cyfrowych trywializując obecność barwy w grafice. Aspekt warsztatowy zepchnięty został na margines, choć paradoksalnie nadal jest ważnym czynnikiem sankcjonującym obecność koloru w grafice. Wobec tych wszystkich zmian aktualne pytanie o kolor powinno być jedynie pomocniczym w stosunku do innych, próbujących określić stan i rzeczywistość współczesnej grafiki artystycznej.
Obecna, siódma już edycja toruńskiej międzynarodowej imprezy stara się właśnie sprostać nowym realiom. Dedykowanie jej w całości grafice cyfrowej przesuwa spektrum zainteresowania na asymilację w obszarze graficznego medium najnowszych technologii kodowania i obróbki obrazu. Co istotne, proste ograniczenie wyboru pozwoliło uwypuklić problemy nurtujące obecnie grafikę, a zderzenie cyfry z kolorem pozwoliło spojrzeć z nieco innej perspektywy na relacje między tradycyjnymi formami technik graficznych i digitalnymi kreacjami. Odświeżona w ten sposób formuła paradoksalnie pokazuje, że kolor w sztuce graficznej nadal ma znaczenie strategiczne, choć już nie tak eksponowane. Pod tym względem aktualna edycja zyskuje rangę wyjątkową. Stanowi swoiste podsumowanie trzydziestolecia zmian, jakie przeobraziły gruntownie medium.
Sebastian Dudzik Cyfra i kolor – fragment tekstu z katalogu wystawy
7. Międzynarodowe Triennale Grafiki Kolor w grafice / edycja cyfrowa
wernisaż 21 września 2012 roku, godz.18
wystawa czynna do 28 października 2012 roku
kurator: Mirosław Pawłowski
Galeria Sztuki Wozownia
ul. Rabiańska 20
Toruń
