Te ostatnie sporej wielkości prace zestawione razem układają się na rodzaj scenki przedstawiającej parę ćwiczącą taneczne układy pod czujnym okiem instruktora. Uwagę zwracają również dwa psy (a może to wciąż jeden i ten sam), które wyraźnie zaaferowane sytuacją plączą się między nogami zebranych. Nakładające się na siebie sylwetki tworzą, adekwatnie do tytułu, wrażenie ruchu. Artystka nie tylko umiejętnie buduje świat swoich grafik z materii codzienności, ale dodatkowo nadaje im liryczny, poetycki charakter. Równocześnie ograniczenie kolorystyki do gamy bieli i szarości w istotny sposób wpływa na percepcję prac, odrealniając to co zostało na nich pokazane.
Głównym przedmiotem zainteresowania jest dla Joanny Piech człowiek. Ludzka sylwetka pojawia się w jej pracach konsekwentnie od końca lat siedemdziesiątych. Niejednokrotnie artystka sytuuje przedstawiane postacie w przestrzeniach przypominających prywatne wnętrza mieszkalne – co sugerują chociażby oddane detalicznie domowe sprzęty – fotel, krzesło, kanapa. I tak pokryta geometrycznym wzorem sofa pojawia się w pracy Déjà vu 1 (2011) wypełniając znaczącą część przestrzeni, zaś dwa masywne fotele ze wspomnianych już zwycięskich realizacji Wiem wszystko i Czas na spacer stanowią wyrazisty element kompozycji.
Bardzo często przedstawianym postaciom towarzyszą zwierzęta domowe, a dokładniej psy. Niekiedy dedykowane są im poszczególne tytuły – jak choćby w przypadku Postaci z psem Lucjana Freuda (2004) stanowiącym aluzję do wnuka słynnego Zygmunta, który obok szeroko rozpoznawalnych, epatujących erotyką przedstawień portretowych malował również wizerunki zwierząt. Pokazywane postacie niemal zawsze przedstawione są w sposób statyczny. Często ukazane w pozie siedzącej zajmują centralną część kompozycji. Taki sposób obrazowania jest zauważalny już we wczesnych pracach, jak choćby w Postaci w czerni (1988), czy serii Mafiofozy (1983-1986), na który złożyły się akty kobiece, dla których pierwowzorem były przyjaciółki artystki. Również w tych realizacjach zastosowana została zasada, której Piech pozostanie wierna – drobiazgowe opracowanie tła. Powierzchnię prac zawsze też pokrywa plątaniną punktów i kreskowań, nachodzących na siebie i przenikających się wzorów, które tworzą meandryczne układy i są elementem dynamizującym całość.
Grafiki Joanny Piech opowiadają o człowieku przez pryzmat ulotnych chwil, pojedynczych momentów, wyimków z codzienności. Artystka z niezwykłą subtelnością traktuje o emocjach i uczuciach – nie wprost i między słowami. Znamienne są też same tytuły Rozmowa –samotność, Rozmowa-kochankowie, Przestrzeń wewnętrzna. W jej twórczości wyodrębnić można również grupę prac ściśle powiązaną z wątkami religijnymi, duchowością. Wśród nich są m.in. Modlitwa (1993), Pieta (1997), Franciszek (2002). Interesujący jest także cykl U Zmartwychwstańców (1998) – gdzie sfera sacrum, nastrój kontemplacji wyrażone zostały za pomocą form architektonicznych. Sam zresztą obiekt pojawia się nieprzypadkowo, bowiem artystka była współautorką znajdujących się tam malowideł ściennych. Podczas gdy w realizacji tego projektu istotną rolę odgrywa kolor, wielość barw to w przypadku prac graficznych dominuje monochromatyzm.
Co prawda na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych artystka eksperymentowała z kolorem (np. prace Ostatnia Wieczerza, Kalarus Blues), teraz stwierdza jednak:
Odkryłam kolor w grafice czarno-białej. Ograniczona gama barwna oraz rola linii, kontur, punkt stały się wyróżnikiem jej twórczości, rodzajem sygnatury. Powstanie każdej z prac, co jeszcze pogłębiły powiększające się z upływem lat formaty, poprzedza długotrwały proces. Każda z tych grafik to cząstka mojego życia, kilka miesięcy pracy wyrwane z teraźniejszości, po to by mogły powstać – mówi sama artystka, której realizacje zachwycają wirtuozerią formy, biegłością warsztatu, ale też po prostu niezwykłą urodą, która wywołuje przyjemność płynącą z samego ich oglądania.
Wystawa w Międzynarodowym Centrum Kultury jest okazją do zaprezentowania dorobku artystki powstałego na przestrzeni kilkudziesięciu lat – począwszy od wczesnych prac z lat osiemdziesiątych, poprzez grafiki z lat dziewięćdziesiątych i projekty powstałe po roku 2000, po najnowsze, niepokazywane do tej pory kompozycje.
Natalia Żak, kurator wystawy
Koordynator wystawy: Regina Pytlik
Aranżacja plastyczna: Małgorzata Radnicka
Organizatorzy wystawy: Międzynarodowe Centrum Kultury i Stowarzyszenie Międzynarodowe Triennale Grafiki w Krakowie.
Joanna Piech, Grafika. Grand Prix MTG – Kraków 2009
Wernisaż: 14 września 2012 roku, godz. 14.00
Wystawa potrwa do 18 listopada 2012 roku
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek Główny 25
Kraków
Kurator wystawy: Natalia Żak
