Na wystawie zostanie zaprezentowany wybór grafik Thomasa Bayrle z okresu od początku lat 70. do najnowszych, niektóre wczesne filmy animowane i instalacje z płaszczy przeciwdeszczowych wykonanych z tworzyw sztucznych, a także zupełnie nowe, przygotowane specjalnie na tę okazję dzieła. Wraz z pracami Thomasa, a zarazem w dialogu z nimi w CSW będzie można zobaczyć serię dokumentalnych filmów o sztuce, które od lat reżyseruje Helke Bayrle. Artystka dokumentuje działalność Portikusa, eksperymentalnej instytucji sztuki we Frankfurcie, związanej z tutejszą akademią sztuk pięknych (Städelschule – Staatliche Hochschule für Bildende Kunste).
Thomas Bayrle to jeden z najważniejszych współczesnych artystów niemieckich, reprezentant europejskiej krytycznej odpowiedzi na amerykański pop-art, podobnie jak jego słynni rodacy Sigmar Polke i Gerhard Richter. Artysta znalazł się w wybitnym gronie 300 wystawców tegorocznej edycji międzynarodowego pokazu sztuki współczesnej dOCUMENTA w Kassel. Trzynasta edycja festiwalu odbywającego się co pięć lat od 1955 roku jest obok weneckiego Biennale najważniejszą imprezą międzynarodowego obiegu sztuki współczesnej; jednocześnie to najbardziej prestiżowe wydarzenia kulturalne 2012 roku w Europie.
Bayrle od połowy lat 60. tworzy ręcznie i przy użyciu najskromniejszych środków bardzo złożone wizualnie i graficznie wzory nazywane Superstrukturami. Są to obrazy o mocnym, niemal hipnotyzującym i oszałamiającym działaniu, konstruowane w procesie obsesyjnego powtarzania motywów zaczerpniętych ze słownika popularnych i komercyjnych obrazów. Atrakcyjne i wręcz uwodzicielskie wizualnie prace artysty przy uważniejszym spojrzeniu nie tylko ujawniają jego silne poczucie humoru, ale i bardzo głębokie zaangażowanie w problemy polityczno-społeczne. Jako świadek powojennego, szalonego bumu ekonomicznego na Zachodzie, absurdów zimnej wojny i wojny w Wietnamie, czy gorzkiego rozczarowania lewicowymi ideologiami, od połowy lat 60. po chwilę obecną Bayrle pokazuje świat współczesny, podkreślając jego najbardziej powszechne, a jednocześnie chore cechy: nadprodukcję, nadkonsumpcję, nadmierną eksploatację i zanieczyszczenie środowiska, czy przeludnienie.
Te hipertroficzne procesy, z każdym dniem nabierające tempa, odbijają się echem w hipnotycznych wzorach, które Thomas Bayrle tworzy, wykorzystując z zadziwiającą graficzną precyzją motywy ciał i maszyn, prawdziwych i sztucznych pejzaży. Pojedyncze rysunki, grafiki, tapety, odzież, rzeźby, czy wszystko to połączone razem składa się na prace, które wyrażają ducha naszych czasów, dokładnie odzwierciedlają uwodzicielską, a zarazem destruktywną siłę kapitalistycznej cywilizacji.
Wraz z pracami Thomasa, a zarazem w dialogu z nimi zostanie zaprezentowana w CSW seria dokumentalnych filmów o sztuce, które od lat reżyseruje Helke Bayrle. Artystka dokumentuje działalność Portikusa, eksperymentalnej instytucji sztuki we Frankfurcie, związanej z tutejszą akademią sztuk pięknych (Städelschule – Staatliche Hochschule für Bildende Kunste). W wyniku zaangażowania w działalność tej instytucji zrealizowała serię filmów zatytułowanych Portikus w Budowie z artystami takimi jak: Francis Alÿs, John Baldessari, Janet Cardiff, Maurizio Cattelan, Olafur Eliasson, Michael Elmgreen i Ingar Dragset, Yona Friedman, Gilbert i George, Pierre Huyghe, Gordon Matta-Clark, Cildo Meireles, Paulina Olowska, Yoko Ono, Philippe Parreno, Tobias Rehberger, Jason Rhoades, Martha Rosler, Tomas Saraceno, Simon Starling, Rirkrit Tiravanija i wielu innymi. Filmy te będą prezentowane w czasie wystawy, a pewien ich wybór także w ramach wydarzeń związanych z PRZEprojektem.
Jako że obydwoje artyści zawsze chętnie angażują się w działania służące edukacji artystycznej, to podczas wizyty w CSW wygłoszą również wykłady na temat swojej pracy i poprowadzą warsztaty dla studentów i młodych artystów z PRZEprojektu.
Thomas Bayrle, urodzony w 1937 r., mieszka i pracuje w Niemczech, we Frankfurcie nad Menem. Bayrle nauczał w Akademii Sztuk Pięknych Städelschule we Frankfurcie od 1975 do 2002 roku. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m. in. Prix Arts Electronica w Linz (1995) i Cologne Art Prize (2000). Dzieła Bayrle’a były pokazywane na ponad 30 indywidualnych wystawach i ponad stu wystawach zbiorowych, w tym tak ważnych wydarzeniach artystycznych jak Documenta III, VI i XIII w Kassel i licznych biennale na całym świecie.
Helke Bayrle urodziła się w 1941 r. w Toruniu. Mieszka i pracuje we Frankfurcie nad Menem. Od 1969 roku pracuje razem z Thomasem Bayrle. W 1964 roku wzięła udział w Happeningu Bloomsday w Galerii Loehr we Frankfurcie nad Menem. Filmy z cyklu Portikus w Budowie prezentowała m. in. w MMK (Museum for Moderne Kunst) we Frankfurcie nad Menem, w National Gallery w Toronto, Schirn Kunsthalle we Frankfurcie nad Menem, CCA (Center for Contemporary Art) w Kitakyushu, na Massey University w Wallington, w OCA (Office for Contemporary Art) w Oslo i Akademie der Bildenden Künste we Wiedniu.
Wystawa jest przygotowana we współpracy z MMK – Muzeum Sztuki Współczesnej we Frankfurcie nad Menem.
Thomas Bayrle, Po nici do kłębka – i z powrotem & Helke Bayrle, Portikus w budowie
Wernisaż: 5 października 2012 roku, godz. 19.00
Wystawa potrwa do 30 grudnia
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
ul. Wały Gen. Sikorskiego 13
Toruń
Kuratorka: Dobrila Denegri