Wystawa Bogowie – instrukcja obsługi to odpowiedź na zjawiska globalizacji i migracji, które powodują krzyżowanie się różnych religii na terenie Europy a nawet całego świata. Eksponaty ukazują sakralne i nieprzemijające wartości w życiu duchowym mieszkańców Europy.
Wystawa ukazuje poszczególne wyznania nie z perspektywy historycznej czy teologicznej, a poprzez pryzmat praktyk ich wyznawców. Dzięki temu uzmysławia odbiorcom uniwersalizm zagadnień o charakterze religijnym, a zarazem pokazuje partykularny charakter praktyk. Wystawa skonstruowana jest wokół następujących obszarów: Punkty odniesienia, Wizerunki bogów, Zaświaty, Przejścia, Cykle, Kulty, Miejsca, Ciało, Pośrednicy, Konflikty i współistnienie.
Dużym atutem wystawy jest jej nowoczesna forma – gotowe panele, zawierające, obok tekstów, fotografie, filmy i nagrania dźwiękowe, a także eksponaty. Istotnym jej elementem jest przedstawienie teatralne, prezentowane na co dzień w formie filmu, ilustrujące ostatni z wymienionych obszarów – Konflikty i współistnienie.
Dlaczego wystawa o religiach?
Niezależnie od tego, czy jesteśmy osobami wierzącymi, agnostykami czy ateistami, wszyscy przywykliśmy do życia w społeczeństwie w dużej mierze świeckim. Nie jest to sytuacja uniwersalna. Obecnie stajemy w obliczu nowego zjawiska: w wyniku masowych emigracji i upowszechnienia środków komunikacji o zasięgu globalnym w miastach Europy krzyżują się ze sobą religie świata. Jako osoby wierzące, znamy własną religię, ale niewiele wiemy o innych wyznaniach; jako niewierzący, często nie znamy żadnej religii. Niektórzy mają tendencję do dostrzegania w odradzaniu się religii głównie aspektów szokujących. Wystawa ma pomóc zrozumieć te zjawiska, które zachodzą w XXI wieku.
W jaki sposób wystawa podchodzi do tematu religii?
- Przedstawia zarys światowych religii w ich wymiarze uniwersalnym i partykularnym.
- Abstrahuje od teologii i historii, by pokazać różnorodność codziennego doświadczenia człowieka religijnego.
- Nie stara się ustanawiać hierarchicznego porządku wyznań ani nie kwestionujemy przesłania żadnej z religii.
- Wyraża silne przekonanie, widoczne pośrednio w zamyśle wystawy i bezpośrednio w jej zakończeniu, że tylko świeckość może zapewnić harmonijne współistnienie różnych religii.
Dlaczego Muzeum Europy zaangażowało się w wystawę na temat religii?
Zadaniem Muzeum Europy jest badanie zjawisk społecznych i kulturowych, ważnych dla cywilizacji europejskiej. Jednym z takich zjawisk jest współistnienie i przenikanie się różnych religii w miastach Europy. Zostało ono przybliżone w duchu, który towarzyszy wszystkim przedsięwzięciom Muzeum Europy: chęci poznania, woli zrozumienia, troski o otwartość, tolerancję i szacunek, ale także bezkompromisowości w obronie wartości, jakimi są wolność i solidarność.
Bogowie – instrukcja obsługi
Od 12 grudnia 2012 roku do 11 marca 2013 roku
Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie
