Inspiracją wystawy Punkt bez JA była koncepcja jednego z myślicieli postmodernistycznych, Gilles’a Deleuze’a, dotycząca rhisome, czyli kłącza. Pierwsze, najprostsze skojarzenie prowadzi do świata roślin. Deleuze rozciąga je na całą rzeczywistość.
Według Deleuza kłącze to:
..dziczka, skomplikowany system podziemnych pędów lub nadziemnych korzeni, kłąb, bulwa, cebulka. Kłącze to ziemniak i perz, zgraja szczurów i zwierzęce nory, mrówki i trawa. Rizomatyczny jest język i pamięć, tkanka glejowa i nitki marionetki, aparalelna ewolucja osy i orchidei, kota i pawiana, wschodnie ogrodnictwo »klonów« i amerykański kapitalizm, underground i bitnicy.
W ujęciu Deleuze’a kłącze to model świata i rzeczywistości, jak również kondycja współczesnego człowieka. Cechuje je struktura niehierarchiczna:
Rośliny tworzą kłącze z wiatrem, ze zwierzętami, z ludźmi, my zaś tworzymy kłącze wespół z naszymi wirusami albo raczej nasze wirusy pozwalają nam tworzyć kłącze z innymi zwierzętami.
Kłącze jest zdecentralizowane i rozrasta się w niekontrolowany, zawiły świat poglądów, przekonań i współczesnych postaw. Kłącze jest również jak książka, w której otwarty tekst rozprzestrzenia się we wszystkich kierunkach, na wielu płaszczyznach; jest również jak sieć czy z-łącze, w którym dowolny jego punkt może być połączony z każdym innym punktem – odmiennego rodzaju, źródła… Przerwane w dowolnym miejscu odrasta, ulega zniekształceniu, wyrasta…
Z drugiej strony kłącze charakteryzuje się niezwykle pozytywną energią. Kłącze to wielość i witalność, co w przełożeniu na rzeczywistość oznacza różnorodność możliwości, otwarcie, brak ograniczeń oraz w rezultacie (potencjalną) wolność, swobodę wyboru i samookreślenia. Ta wolność wyboru pozwala nam decydować, kim chcemy być, w jakim kierunku pragniemy podążać, a w konsekwencji – kreować własną rzeczywistość.
Nawiązanie do teorii Deleuze’a wydaje się więc uzasadnionym posunięciem. Najbardziej zależy nam na ukazaniu problemu w kontekście praktyki artystycznej, tak aby teoria nie dominowała nad obserwacją zachowań społecznych…
Kuratorzy: Bogdan Banasiak, Sylwia Narewska, Katya Shadkovska
Artyści: Marek Chołoniewski (PL), Norbert Delman (PL), Sasha Galkina (RU), Piotr Grabowski (PL), Małgorzata Gurowska (PL), Alina Gutkina (RU), Ada Karczmarczyk (PL), Jacek Malinowski (PL), Paweł Matyszewski (PL), NeSpoon (PL), Aleka Polis (PL), Konrad Smoleński (PL), Magda Starska (PL), Iza Tarasewicz (PL), David TerOganyan (RU), Rafał Zajko (PL)
Punkt bez JA
Wernisaż: 12 lipca 2013 roku, godz. 18.00
Wystawa potrwa do 15 września 2013 roku
Galeria Arsenał elektrownia
ul. Elektryczna 13 (wejście od ul. Świętojańskiej)
Białystok
