Twórczość Ryszarda Wagnera stanowi dla Syberberga najważniejsze źródło inspiracji. Artysta wyznał: Wagner – to główne zagadnienie w moich refleksjach na temat stosunku sztuki do polityki. I dodał: Tylko Richard Wagner może w pełni przezwyciężyć Hitlera. Syberberg jest kontynuatorem wagnerowskiej idei Gesamtkunstwerk, dzieła totalnego, łączącego w sobie muzykę, teatr, poezję, obraz, ruch. Artysta, stosując nowoczesne media, tworzy własne Gesamtkunstwerki XX wieku. Jest w stu procentach autorem swoich dzieł: scenarzystą, reżyserem, nierzadko operatorem, scenografem, montażystą, autorem opracowania muzycznego, animatorem marionetek.
Hans Jürgen Syberberg jest także artystą wizualnym, w dzisiejszym rozumieniu tego terminu: autorem instalacji, wykorzystujących w nowej, pozafilmowej przestrzeni marionetki ze swoich filmów, oraz instalacje wideo. Najbardziej znaczącymi, tego typu pokazami były aż dwie wystawy, w 1982 i 1997, w ramach Documenta w Kassel, najważniejszym festiwalu sztuki nowoczesnej w Europie, a także instalacja filmowa w Centrum Pompidou w 2003.
Głównym tematem twórczości Syberberga jest refleksja nad niemiecką duszą, niemiecką tożsamością i mentalnością. Artysta mieszka dziś w meklemburskiej wiosce Nossendorf – w rodzinnym dworze, który stopniowo restauruje. Postęp prac i aktualne działania artystyczne można śledzić dzięki jego stronie internetowej, która dokumentuje każdy dzień, nieprzerwanie od 2001 roku.
Program wydarzeń towarzyszących wystawie :
3 października, godz. 18.00:
- Winifred Wagner i historia domu Wahnfried 1914–1945 (302 min.)
Rozmowa reżysera z synową Richarda Wagnera, przyjaciółką Hitlera.
4 października, godz. 18.00:
- Ludwig – requiem dla dziewiczego króla (134 min.)
Film inspirowany ekscentrycznym życiem Ludwiga II, ostatniego władcy Bawarii.
4 października, godz. 20.30:
- Listy Richarda Wagnera do kobiet (131 min.)
Pierwsza część filmu Noc – niezwykłego filmowego monologu z udziałem Edith Clever.
5 października, godz. 18.00:
- Parsifal (260 min.)
Oryginalna adaptacja opery Wagnera.
6 października, godz. 18.30:
- Hitler – film z Niemiec (442 min.)
Najsłynniejszy obraz Syberberga.
Organizatorzy projektu: Goethe-Institut, Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu, Stowarzyszenie Kampania Artystyczna
Kurator: Hans Jürgen Syberberg i Krzysztof Stanisławski
Syberberg i Wagner. Kosmos Hansa Jürgena Syberberga: filmowe performance i magia teatru marionetek
Wernisaż: 1 października 2014 roku, godz. 19.00
Wystawę będzie można oglądać do 26 października 2014 roku
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
