Tadeusz Peiper znany jest w Polsce jako najbardziej prominentna postać środkowoeuropejskiej awangardy i założyciel czasopisma „Zwrotnica” (1922). Zwany „papieżem awangardy” Peiper skierował polską kulturę na tory nowoczesności. Wystawa prezentuje artystyczne relacje awangardowej sztuki i literatury początków XX wieku, za punkt odniesienia przyjmując twórczość Tadeusza Peipera, wybitnego poety, krytyka i teoretyka sztuki.
Ekspozycja zbudowana będzie wokół postaci i twórczości wybitnego poety, krytyka i teoretyka sztuki Tadeusza Peipera. Peiper znalazł się w Paryżu, a potem w Madrycie w okresie I wojny światowej, wtedy gdy napłynęło tam wielu artystów zarówno z Europy jak i Ameryki Południowej. Powstała tam awangardowa grupa skupiona wokół czasopisma „Ultra”. W momencie, kiedy Peiper powrócił do Polski po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości, przybył z gotową propozycją nowej sztuki – wyjaśniała w rozmowie z PAP dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie, Agnieszka Morawińska.
Na wystawie ukazane zostaną artystyczne alianse i efekty współpracy Peipera z wybitnymi twórcami awangardowymi. W „Zwrotnicy” publikowali Władysław Strzemiński i Kazimierz Malewicz; książki i poezje Peipera ilustrowali Juan Gris, Mojżesz Kisling, Fernand Léger i inni. Pokazane zostaną obrazy, grafiki, rzeźby twórców europejskiej awangardy: obok prac wspomnianych już Malewicza, Grisa, Légera, Strzemińskiego – dzieła Witolda Kajruksztisa, Francisco Boresa, Alberta Gleizesa, Louisa Marcoussisa, Leona Chwistka, Tytusa Czyżewskiego, Tymona Niesiołowskiego, Leona Dołżyckiego, Henryka Stażewskiego, Katarzyny Kobro, Marka Włodarskiego, Mieczysława Bermana.
Autorzy wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie poprowadzą widza przez Paryż 1914 roku, kosmopolityczne, artystyczno-literackie środowisko Madrytu lat 1915–1921, poprzez formistyczny i futurystyczny Kraków ku awangardowym utopiom artystycznym i cywilizacyjnym lat 20. XX wieku aż po ich kres i narastanie katastrofizmów poprzedzających wybuch II wojny światowej. Pokażą towarzyszący tym procesom żywiołowy rozwój komunikacji i kultury masowej.
Wystawa przygotowana wspólnie z hiszpańskim środowiskiem kulturalnym, w którym niegdyś aktywnie działał Peiper, podkreśli artystyczne i kulturalne związki obu krajów. Od 18 września do 6 listopada 2015 roku będzie prezentowana w Real Academia de Bellas Artes de San Fernando w Madrycie.
Wystawa Papież awangardy. Tadeusz Peiper w Hiszpanii, Polsce, Europie
Od 28 maja do 30 sierpnia 2015 roku
Kuratorzy wystawy: dr Piotr Rypson we współpracy z Moniką Poliwką i Juanem Manuelem Bonetem
Muzeum Narodowe w Warszawie
