Od 28 września w Galerii Salon Akademii w Warszawie będzie można oglądać wystawę Lektury. Idea projektu narodziła się po dłuższym wywiadzie, jaki Artur Żmijewski, Jakub Banasiak i Waldemar Baraniewski przeprowadzili z Grzegorzem Kowalskim. W trakcie kolejnych rozmów Kowalski odwoływał się często do swych lektur, a także doświadczeń, jakie nabywał dzięki książkom lub prasie ilustrowanej.
Żmijewski wynotował tytuły i wyszukał wymienione książki i czasopisma w antykwariatach. Postarał się, aby daty wydania odpowiadały latom, w których mógł je czytać Kowalski. Zgromadził ich ponad 20, a następnie zlecił u introligatora wykonanie 15 pudełek. Przywiózł książki i pudełka do pracowni Kowalskiego i rozłożył je na podłodze. Każde pudełko zawierało jedną lub dwie książki, niektóre nie mieściły się formatem. Żmijewski traktował swój gest jako inicjację dialogu z Kowalskim. Nawiązał do metody porozumiewania się bez słów praktykowanej przez artystów od lat 70. W geście Żmijewskiego zawarta była jednak pewna przewrotna koncepcja, bo bazą „rozmowy bez słów” miały być książki, których materią jest słowo.
Kowalski odpowiedział w następujący sposób. Postanowił, że potraktuje zbiór książek jak lustro odbijające pod różnymi kątami rzeczywistość. Lustro miało składać się z 15 części. Po drugie, jako czytelnik książek, który znał ich treść, chciał sprawdzić, jak mogą one oddziaływać na młodszych od niego o pół wieku współczesnych czytelników. Dlatego przeniósł pudełka z książkami do pracowni na wydziale nowych mediów, gdzie uczy. Tam zaproponował swoim studentom, aby wybrali ze zbioru choć jedną książkę i zechcieli się do niej ustosunkować lub by wskazali własny kanon lektur, które wpłynęły znacząco na ich postrzeganie świata.
Wystawa Lektury pokazuje efekty zadania wykonanego w Pracowni Przestrzeni Audiowizualnej w roku 2014/15 oraz rezultat warsztatów, które na przełomie sierpnia i września 2015 roku przeprowadził z tą samą grupą studentów Artur Żmijewski. Wystawa zostanie podzielona na dwie części, których kuratorami będą: w części pierwszej Grzegorz Kowalski, a w drugiej wszyscy uczestnicy warsztatów. W części pierwszej wystawy zostanie pokazany proces akademickiej dydaktyki Grzegorza Kowalskiego oraz jego dwie dawne prace, które odnoszą się do tematyki prac studenckich. W części drugiej będzie można zobaczyć rezultaty wspólnych warsztatów.
Artyści: Grzegorz Kowalski, Artur Żmijewski, Janusz Chlebowski, Mariusz Grabarski, Laura Grudniewska, Monika Karczmarczyk, Antonina Konopelska, Justyna Łoś, Filip Madejski, Magda Morawik, Sara Piotrowska, Iwo Rachwał, Eliasz Styrna, Maciej Szczęśniak, Piotr Urbaniec, Wiktoria Wojciechowska, Marta Wódz
W odpowiedzi na zadanie Lektury zaprosiłem jego uczestników do obejrzenia albumu mojej babci Wandy (ur. 1926) z fotografiami z życia jej paczki przyjaciół w Chełmie (woj. lubelskie) w latach 1939–1944. Podczas spotkania wyświetliłem też krótki film, na którym Wanda opowiada o fotografiach i tamtych czasach oraz prezentuje między innymi tajne wypracowania szkolne, rymowaną sztukę Kopciuszek z 1941 i Kronikę znad rzeki Stala – zapis ich licznych przygód z 1942 roku w formie dziennikarskich i literackich wprawek. Nasze spotkanie zostało zarejestrowane.
Filip Madejski
Spotkanie 4 marca 2015 roku
Rejestracja wielokamerowa
Szukałem przestrzeni, w której mógłbym opisać swoją pamięć (albo przynajmniej jej podstawę). Poszukiwania te realizowałem w miejscach szczególnie mi bliskich. Rozpocząłem od prostej linii —, jednak uznałem, że to strasznie nudne i zmieniłem na sinusoidę, a jeszcze później na wykres… Całość tych ambitnych poszukiwań doprowadziła mnie do jasnego wniosku: nie jest możliwe opisanie pamięci na ziemi. Kiedy chcę sobie coś przypomnieć, to patrzę do góry, więc moja pamięć jest ulokowana w przestrzeni oderwanej od ziemi. Wtedy możliwa jest też manipulacja czasem.
Piotr Urbaniec
Lektury: Grzegorz Kowalski, Artur Żmijewski
Wernisaż: 25 września 2015 roku, godz. 18.00
Wystawa czynna od 28 września do 30 października 2015 roku
Galeria Salon Akademii
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
