Niewątpliwą atrakcją ekspozycji będzie pokazywany pierwszy raz w Polsce od czasów dwudziestolecia międzywojennego, powstały w 1907 roku, Skarbiec wawelski Leona Wyczółkowskiego. To jedyny w swoim rodzaju – nie tylko w skali sztuki polskiej, ale i europejskiej – cykl będący pastelową inwentaryzacją skarbów krakowskiej katedry. Wyczół, jak nazywali artystę przyjaciele, jawi się tu jako prawdziwy arcymistrz pastelu, a zachwyty współczesnych mu krytyków sztuki, piszących o „lekkości techniki, sile i bogactwie tonu” i o „docieraniu po prostu do granic możliwości” stają się w pełni zrozumiałe dla współczesnego odbiorcy.
Na wystawie zostanie także zaprezentowana – wyjątkowa na tle polskich zbiorów muzealnych – kolekcja pasteli wybitnych artystów europejskich, m.in. Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha, Élisabeth Louise Vigée-Le Brun, Jeana- François Milleta, Pierre’a Puvis de Chavannes’a, Adolpha Menzla, Maxa Liebermanna. Ekspozycja będzie poprowadzona chronologicznie i tematycznie, z położeniem nacisku na takie wątki jak sztuka kobieca, sztuka salonowa czy sztuka portretu. Wystawę dopełni prezentacja nieznanego szerszej publiczności zjawiska recepcji pastelu w grafice, czyli poszukiwania technik oddających efekty artystyczne malarstwa pastelowego, co wiązało się z osiemnastowieczną modą na pastele i oczekiwaniami kolekcjonerów XIX i początku XX wieku.
Przygotowania do ekspozycji stały się także okazją do poszerzenia wiedzy na temat kolekcji.
Ze względu na wyjątkową materialną delikatność tych dzieł nie są one z zasady wypożyczane na wystawy poza Muzeum i staramy się ich nie przemieszczać i nie poruszać, jeśli to nie jest konieczne. Tym razem jednak obrazy zostały wyjęte z ram, poddane oględzinom i zabiegom konserwatorskim, sfotografowane, a niektóre z nich zyskały nowe atrybucje. Pożytkiem płynącym z procesu przygotowania wystawy jest poprawienie kondycji naszego zbioru i znaczny przyrost wiedzy, o czym przekonają się czytelnicy katalogu – mówi Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie, Agnieszka Morawińska.
Muzeum przygotowało bogaty program wydarzeń edukacyjnych. Podczas licznych wykładów i spotkań towarzyszących wystawie zwiedzający poznają historię pastelu, a także sylwetki najwybitniejszych europejskich i polskich mistrzów tej techniki. Warsztaty pozwolą odkryć, również w praktyce, tajniki tworzenia pastelowych obrazów.
Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie
Od 29 października 2015 roku do 31 stycznia 2016 roku
Muzeum Narodowe
Warszawa