25 listopada w Bunkrze Sztuki odbędzie się wernisaż wystawy Milion linii. W ramach otwarcia zostaną zaprezentowane performanse Magdy Buczek, Laury Kaminskaitė, Erkiego Kasemetsa i Robertasa Narkusa.
Pani Miller – bohaterka opowiadania Szczegóły angielskiego pisarza Chiny Miéville’a – cierpi na dość osobliwą przypadłość. Dręczą ją natrętne wizje. W liniach, pęknięciach i zagięciach otoczenia nieustannie dostrzega dziwne i przerażające istoty, które usiłują przejąć kontrolę nad naszym światem. Uwięziona w świecie szczegółów, „milionów malutkich upiornych krawędzi, milionów linii”, które uporczywie interpretuje w jeden i ten sam sposób, pani Miller nie opuszcza swego mieszkania. Świat poza nim jest dla niej nie do zniesienia, stając się wielkim portalem, poprzez który inna rzeczywistość przenika do jej własnej. Ze strachu przed kiełkującymi wizjami bohaterka pragnie zapobiec powstawaniu kolejnych szczelin, malując wszystkie ściany swego mieszkania na biało. Mimo dziesiątek wizji, jakich doświadcza, jej historia może być odczytywana jako ostrzegawcza opowieść o ograniczeniach wyobraźni kontrolowanej przez zewnętrzne siły.
To, co wyobrażone – jako to, co aktywnie wkracza w naszą rzeczywistość i ją modyfikuje – jest również przedmiotem dociekań litewskiego filozofa Kristupasa Saboliusa. Wskazuje on na dwojaką naturę wyobraźni: z jednej strony powiększa ona obszar ludzkiej wolności, pozwalając nam dostrzec nowe możliwości i sposoby ich realizacji, z drugiej jednak może stać się przedmiotem kontroli. Ten ostatni aspekt zazwyczaj doskonale widoczny jest w działalności tzw. „fabryk snów” – przemysłów reklamy, rozrywki, a nawet kultury jako takiej, które „synchronizują tożsamości nie poprzez to, jacy jesteśmy, ale poprzez to, o czym marzymy”. W swych tekstach Sabolius analizuje takie formy wyobraźni, które ujawniają jej krytyczny potencjał względem tych mechanizmów.
W przestrzeni wystawy Milion Linii prezentowanej w Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie spotykają się dwie formy narracji na temat wyobraźni – literacka i filozoficzna. Literacką możemy odnaleźć w Szczegółach angielskiego pisarza Chiny Miéville’a, natomiast filozoficzną w dociekaiach litewskiego filozofa Kristupasa Saboliusa.
Wątki te rozwija w swoich pracach ponad 30 zaproszonych artystów, w szczególności tych pochodzących z Litwy, Polski, Holandii i Stanów Zjednoczonych: Wojciech Bąkowski, Nick Bastis i Darius Mikšys, David Bernstein i Styrmir Örn Guðmundsson, Māris Bišofs, Brud, Magda Buczek, Marek Chlanda, Beth Collar, Valentina Desideri i Céline Condorelli, Dina Danish, Kipras Dubauskas, Michał Gayer, gerlach en koop, Antanas Gerlikas, Łukasz Jastrubczak, Laura Kaminskaitė, Erki Kasemets, Yazan Khalili, Mikko Kuorinki, Žilvinas Landzbergas, Marcos Lutyens, Robertas Narkus, Rosalind Nashashibi, Bianka Rolando, Viktorija Rybakova, Algirdas Šeškus, Jay Tan, Nomeda i Gediminas Urbonas.
Zorganizowana we współpracy z Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie prezentacja jest częścią XII Triennale Bałtyckiego odbywającego się na przestrzeni kilku lat w czterech krajach (Litwa, Łotwa, Estonia, Polska). Jego myślą przewodnią jest wypowiedź artysty Davida Bernsteina: „to, co jest dziełem sztuki dziś, może być czymś zupełnie innym jutro”. W krakowskiej wystawie wyprawa w kierunku czegoś „zupełnie innego”, fantastycznego pola jeszcze nierozpoznanych i nienazwanych możliwości, jest eksplorowana za pomocą pojedynczego narzędzia – wyobraźni.
Milion linii
Od 25 listopada 2015 roku do 31 stycznia 2016 roku
Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki
Kraków