Układ otwarty w toruńskim CSW stanowi platformę spotkania rzeźbiarek różnych generacji, urodzonych pomiędzy 1898 a 1981 rokiem, pochodzących z Polski i Berlina. Tak jak gwiazdy na niebie – można połączyć je w pewne konstelacje. Układy, które wówczas się pojawiają, zależą jednak od obranej perspektywy.
Inge Mahn, Ulrike Mohr, Natalia Stachon i Iza Tarasewicz zostały zaproszone do przygotowania instalacji przestrzennych w poszczególnych salach wystawowych pierwszego piętra CSW. W swoich dziełach artystki koncentrują się na specyfice stosowanych materiałów, takich jak: gips, węgiel, tkanina, glina, barwniki, beton, złoto, stal (zardzewiała lub nierdzewna), akryl, szkło – podchodząc indywidualnie do wybranego tworzywa i jego transformacyjnych i najbardziej sugestywnych cech. Zestawione materiały budują zespół dychotomii: zmiana/stałość, kruchość/trwałość, figuracja/abstrakcja, materia organiczna/materiał przemysłowy, objętość/pustka, przypadek/precyzja, ruch/bezruch, czarne/białe. Wspólna jest im natomiast koncepcja przestrzenna, która rozwija się niczym w rytmicznym ruchu, czy raczej próbie utrzymania równowagi przez materię.
Prace współczesnych artystek są zestawione z twórczością XX-wiecznej awangardowej rzeźbiarki Katarzyny Kobro (1898–1951). Jej rozumienie rzeźby nie jako litego ciała czy obiektu, lecz konstrukcji badającej wewnętrzną i zewnątrz przestrzeń, było rewolucyjne, przygotowując grunt dla kolejnych pokoleń artystów pracujących z przestrzenią w trzech, a nawet czterech wymiarach, ale poza ścisłymi kategoriami dyscyplin artystycznych. Kobro była sygnatariuszem Dimensionist Manifesto (1936), który postulował ideę rzeźby pustej, otwartej, ruchomej, a także sztuki kosmosu. Idea czterowymiarowej przestrzeni znajduje odzwierciedlenie także we współczesnych produkcjach.
Celem wystawy Układ otwarty nie jest szukanie rodowodu dzieł współczesnych rzeźbiarek, ani też zrozumienie życia i twórczości Kobro z punktu widzenia historii. Wystawa poszukuje za to ciekawych korelacji i napięć pomiędzy artystkami i ich podejściem do przestrzeni, na nowo kontekstualizując Kobro ze współczesnej, choć całkowicie subiektywnej i antyakademickiej perspektywy.
Wystawa rozpoczyna się w sali, gdzie jedna z Konstrukcji przestrzennych Kobro wchodzi w nieoczekiwany dialog z wybranymi dziełami Inge Mahn, Ulrike Mohr, Natalii Stachoń i Izy Tarasewicz. Ujawniając na różne sposoby swą wrodzoną kruchość, prace odnoszą się do kondycji człowieka, mówiąc o (nie)obecności ludzkiego ciała i przestrzeni, którą zamieszkuje. Układ otwiera się na przestrzeń centralną, którą zajmuje teatralna instalacja wykonana przez Mahn we współpracy z Irene Pätzug i Valentinem Hertweckiem.
Artystki: Katarzyna Kobro, Inge Mahn (współpraca: Irene Pätzug i Valentin Hertweck), Ulrike Mohr, Natalia Stachon, Iza Tarasewicz
Układ otwarty
Od 5 lutego do 3 kwietnia 2016 roku
Wernisaż: 5 lutego 2016 roku, godzina 19.00
Kuratorka: Eva Scharrer
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu