Młoda malarka Celina Kanunnikava swoją twórczością udowadnia, że malarstwo może być krytyczne i zaangażowane, nie tracąc przy tym wieloznaczności i nie stając się jednowymiarową publicystyką. Artystka, żyjąc w Mińsku i Poznaniu, konfrontuje się zarówno z postsowieckim reżimem Łukaszenki, jak i z nadmiarem swobody czy tyranią możliwości – tak współczesną rzeczywistość czujnie opisał Zygmunt Bauman.
Kanunnikava doświadcza polityki na własnym ciele, biorąc udział w manifestacjach i protestach na Białorusi. Jej twórczość inspirują zatem zarówno własne doznania, jak i świadomość Historii. Wystawa w toruńskiej Wozowni, w nawiązaniu do słynnej książki Eliasa Canettiego z 1960 roku, nosi tytuł Masa i władza. Na obrazach Kanunnikavej protestujący tłum przypomina falujący, wielki organizm. Jak pisał Canetti, jednostka tonie w nim, lecz jednocześnie wiele czerpie z siły zbiorowości. Róża jerychońska, stulona niczym pięść, rozkwita nagle, gdy dostanie parę kropli wody.
Na płótnach Kanunnikavej roślina ta staje się symbolem demonstrantów, którzy – otrzymawszy impuls – gromadzą się na placach i próbują podważyć fundamenty opresyjnego systemu. Owe fundamenty uzmysławia z kolei monumentalna, totalitarna architektura, której fasady pną się w górę niczym tajemniczy Kafkowski zamek.
Potraktowanie wizerunku protestującego tłumu jak żywego, wielogłowego organizmu pozwala z kolei na stawianie uniwersalnych pytań o miejsce i możliwości działania jednostki wobec Historii.
Malarstwo Kanunnikavej nie dotyczy zatem jedynie Białorusi: rysuje kondycję człowieka wobec machiny władzy.
Tekst: Marta Smolińska
Celina Kanunnikava – jest absolwentką Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. W 2014 roku zdobyła główną nagrodę – Nagrodę Artystyczną w trzeciej edycji ogólnopolskiego konkursu Nowy Obraz / Nowe spojrzenie, organizowanego przez Wydział Malarstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
Celina Kanunnikava, Masa i władza
Od 26 lutego do 20 marca 2016 roku
Wernisaż: 26 lutego 2016 roku, godzina 18.00
Galeria Sztuki Wozownia
Toruń
