Wystawa prac Maxa Ernsta, jednego z najbardziej wszechstronnych i kreatywnych artystów XX wieku, przybliża jego twórczość poprzez pryzmat jego głębokiego przekonania o ptasim rodowodzie i posługiwania się figurą ptaka jako alter ego. Wystawę uzupełniają dwie prace Ernsta znajdujące się w polskich kolekcjach: obraz olejny Słońce i las (1928) z Muzeum Sztuki w Łodzi oraz kolaż do tomu poezji Jana Brzękowskiego Zaciśnięte dookoła ust (1936) z Muzeum Narodowego w Krakowie.
Ta fascynacja jest pretekstem do pokazania niezwykłej inwencji artysty w eksperymentowaniu w zakresie nowych technik artystycznych (kolaż, frottage, grattage, dekalkomania, oscylacja), a także roli, jaką Ernst odegrał w kreowaniu ważnych trendów w sztuce XX wieku (takich jak dadaizm, surrealizm czy abstrakcja aluzyjna).
Na ekspozycji prezentowanych jest ponad 100 eksponatów – w tym 8 rzeźb, 5 obrazów olejnych, 20 kolaży i ponad 60 grafik. Dopełniają ją zdjęcia dokumentalne i fragmenty autorskich tekstów Ernsta, przybliżając jego niezwykłą osobowość i burzliwe koleje życia.
Ptak to jeden z wiodących wątków tematycznych obecnych w sztuce Maxa Ernsta, począwszy od wczesnych prac dadaistycznych aż po tworzone u kresu życia. Nazywany Loplopem, Hornebomem, Schnabelmaxem pojawia się w różnych odsłonach, formach i kontekstach. Jest dominującym motywem w kolażach, obrazach olejnych, grafikach, ilustracjach książkowych i rzeźbach.
Otwarcie wystawy dzieł Maxa Ernsta uświetni główne obchody jubileuszu 25-lecia działalności Międzynarodowego Centrum Kultury. Wybór tej niezwykłej osobowości nie jest przypadkowy. Max Ernst to przykład artysty, który nadał swojej twórczości wyjątkowy rys, umiejętnie wykorzystując inspiracje z bogatego dziedzictwa sztuki europejskiej dla swoich awangardowych i oryginalnych poszukiwań.
Istotą dzieł Maxa Ernsta jest eksploracja niezbadanych światów – podświadomości, marzeń sennych, podwodnych głębin, bezkresu przestrzeni – i ptaków. Jego sztuka pozwala na uwolnione od wszelkiej konwencji i ograniczeń spojrzenie na zwykłe przedmioty; umożliwia niejako spoglądanie na rzeczywistość z perspektywy lecącego ptaka: w imię „wolności, ukochanej wolności” – mówi dr Jürgen Pech, współkurator wystawy.
Można wręcz mówić o swoistej ptasiej mitologii Ernsta. Istotnym jej elementem stało się traumatyczne wspomnienie piętnastoletniego Ernsta o narodzinach siostry Loni, które nastąpiły dokładnie w chwili śmierci ukochanej papugi kakadu. Przeświadczenie o tajemniczym powiązaniu tych faktów i ptasim fatum bez reszty zainspirowało wyobraźnię Ernsta. Ta indywidualna mitologia, nadała niepowtarzalny wymiar jego artystycznej tożsamości. Sam Ernst mówił, że chciałby „stać się magikiem i odnaleźć mit swojego czasu – podsumowuje dr Monika Rydiger, autorka scenariusza wystawy i współkuratorka.
Max Ernst. Sny ornitologa
Od 30 maja do 28 sierpnia 2016 roku
Kuratorzy wystawy: dr Monika Rydiger, dr Jürgen Pech
Organizatorzy: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Max Ernst Museum Brühl des LVR, Landschaftsverband Rheinland
Galeria Międzynarodowego Centrum Kultury Kraków