Lubelska wystawa Historia o pewnych historiach stanowi reinterpretację zeszłorocznej ekspozycji w Ponince i jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak wspomniane prace funkcjonować będą wyizolowane z przestrzennego i historycznego kontekstu muzeum. Neutralny white cube galerii to niewątpliwie wyzwanie – pozbawienie prac odniesień do znaczeń, które zyskały one dzięki obecności muzealnych eksponatów może być odbierany jako pewien brak, ale również ma potencjał generowania nowych sensów.
Założeniem obydwu wystaw było pokazanie, że artyści potrafią mówić o historii wieloma różnymi głosami, wychodząc znacznie dalej poza utarte, historyczne narracje. Aby uniknąć sytuacji, w której ukraińska wystawa sama stałaby się pomnikiem przeszłości, do lubelskiej ekspozycji dołączyły nowe prace, które prezentowane są osobno. Poszerzają one historyczne konteksty i wzbogacają wystawę o wydźwięk globalny – praca Zhanny Kadyrovej przedstawia włoskie, powojenne bloki komunalne (2016), Szalik kibica (2017) Oleksandra Burlaki prezentuje historyczne przemiany architektury Liverpoolu, wideo Przesłuchując Szuper Gallery (2005) opowiada o historii i perypetiach związanych z politycznymi wydarzeniami monachijskiej galerii sztuki prowadzonej przez Susanne Clausen i Pavlo Kerestey’a, zaś Remont generalny (2017) Andriy’a Raczynskyi’ego i Daniila Revkovskyi’ego obrazuje zróżnicowanie identyfikacji wizualnej autobusów komunikacji miejskiej w obwodzie donieckim i ługańskim we wschodniej Ukrainie. Ewa Zarzycka do swoich zeszłorocznych zapisków dodała obszerny autokomentarz oraz wideo, które przedstawia jej podróż pociągiem – w tle słychać głos artystki odczytującej tekst napisany dla Yaroslava Futymskyi’ego do muzeum w Ponince.
Historia o pewnych historiach to wystawa, która z założenia ulega ciągłym przeobrażeniom, unikając pokazywania jednoznacznej i ostatecznej wersji snutych przez siebie opowieści. Ukraińscy i polscy twórcy mówią o przeszłości różnymi językami – wielogłos historycznej narracji, paradoksalnie, służyć ma jej obiektywizacji, chociaż nie sposób nie dostrzec wpisanej w tę ideę utopijności. Historia o pewnych historiach jest także wystawą o permanentnej konieczności przepracowywania historii, otwartą, nieprzypadkowo, 1 maja, w międzynarodowe Święto Pracy. To wreszcie wystawa o refleksji nad indywidualnym rozumieniem historii oraz nieustannych poszukiwaniach w niej własnego miejsca.
Agnieszka Cieślak
Historia o pewnych historiach
Artyści: Oleksandr Burlaka, Hubert Czerepok, Szuper Gallery, Nikita Kadan, Zhanna Kadyrova, Volodymyr Kostyrko, Lada Nakonechna, Andriy Raczynskyi i Daniil Revkovskyi, Anastasiia Rudnieva, Natasha Shevchenko, Kostyantyn Smolyaninov, Ewa Zarzycka
Kurator: Yaroslav Futymskyi
Od 1 do 28 maja 2017 roku
Galeria Labirynt w Lublinie
