Projekty Łemkowskiego Jeruzalem są wieloetapowymi i złożonymi przedsięwzięciami, podejmującymi w swojej idei kluczowy temat poszukiwań własnych korzeni i tożsamości w odniesieniu do skomplikowanej historycznej i społecznej sytuacji mniejszości etnicznej, którą są Łemkowie.
Zmieniającą się i rozwijającą z biegiem lat formułę kolejnych edycji Łemkowskiego Jeruzalem postanowiliśmy rozszerzyć o włączenie do grupy artystów pochodzenia łemkowskiego również twórców spoza tej grupy.
Figura „pustego domu” jest tak wieloznaczna i symboliczna, iż każda próba wykreślenia jej granic (czy lepiej – murów) musi wiązać się z jednej strony z koniecznymi uproszczeniami i skrótami, a z drugiej – z metaforycznym przeinwestowaniem i przejaskrawieniem (eksmisja/dokwaterowanie). Ale to właśnie tymi kontrastowymi obrazami jesteśmy zainteresowani, poszukując wśród prac współczesnych artystów (różnej narodowości) przykładów doświadczenia wyobcowania, odmienności, odrzucenia czy wrogości. A więc pusty dom nie jako puste miejsce – jakiekolwiek opuszczone bądź porzucone (site), ale miejsce szczególne (place) – matryca/wzór/przepis: idea domu.
W wydaniu polskim słowo/dźwięk dom ma ambiwalentne brzmienie: jego pogłos rozchodzi się w imponującej jednorodnością etniczną i krajobrazową przestrzeni niczym puste echo. Modelując swoją figurę z niezmienną nieufnoścą do wszystkiego co obce – kształtuje owa figura nie tylko naszą zbiorową świadomość, ale także wyznacza granice (fizyczne i psychiczne – psychogeografię) naszego języka i świata (rozgłos). Zamierzamy, symbolicznie – wypełnić tytułową pustkę, zasiedlając pusty dom jego prawowitymi lokatorami – duchami wielokulturowej gościnności i tolerancji, jaka była naszym udziałem w przeszłości.
Tekst: Grzegorz Sztwiertnia
Zjednoczenie Łemków jest organizacją pozarządową o zasięgu ogólnopolskim, działającą głównie na rzecz społeczności łemkowskiej. Profil stowarzyszenia skupia się na szeroko rozumianej działalności społecznej i kulturalnej. Jednym z działań cyklicznych, które realizuje jest projekt artystyczny Łemkowskie Jeruzalem, który w tym roku będzie miał swoją XVII edycję.
Artyści: Marek Chlanda, Andrzej Bednarczyk, Pavlina Fichta-Cierna, Bogdan Achimescu, Algirdas i Remigijus Gataveckas, Grzegorz Sztwiertnia, Joanna Zemanek, Natalia Hładyk, Mychajło Barabasz, Ostap Manulyak, Hector Solari
Pusty Dom – XVII Łemkowskie Jeruzalem
Organizator: Zjednoczenie Łemków
Kuratorzy: Grzegorz Sztwiertnia, Joanna Zemanek
Koordynator: Natalia Hładyk
Od 1 września do 1 października 2017 roku
Wernisaż: 15 września 2017 roku, godz. 18.45
Galeria Ring w Legnicy
