Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej w Krakowie zaprasza na pokaz kolekcji prac Wojciecha Weissa przedstawiającej obrazy kwiatów i ptaków inspirowane sztuką Japonii, zakupione ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wojciech Weiss (1875–1950), jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski i polskiego japonizmu, nazywany „krakowskim Japończykiem”, od początku twórczości uważnie i wrażliwie obserwował naturę, notując rozmaite jej przejawy, zgodnie z rytmem czterech pór roku. Na niewielkich kawałkach płótna i kartkach papieru szkicował i malował kwiaty i ptaki – polne i ogrodowe – warzywa i owoce. Tworzył rodzaj zielnika, w którym umieszczał precyzyjne, niemal botaniczne przedstawienia ulubionych roślin. Należą do nich nasturcje, irysy i lilie wodne, ze względu na swoją dekoracyjną formę, słoneczniki – kwitnące, owocujące i usychające, a także podbiał i makówki. Wiele tych przedstawień emanuje smutkiem, refleksją nad przemijaniem.
Żaden przejaw stworzenia nie umykał wrażliwemu oku artysty: szkicował on zarówno żaby w zaroślach, jak i dojrzewające pomidory. Przypominają one perfekcyjnie ukazane wizerunki ptaków z Mangi Hokusaia z roku 1815, o których tak pisał Rutherford Alcock:
[…] z wielką drobiazgowością i uwagą Japończycy obserwują ich pozy i ruchy. Nie sądzę, aby nasi najlepsi malarze animaliści mogli stworzyć zaledwie kilkoma kreskami ołówka czy paroma dotknięciami pędzla rzeczy o podobnej wartości artystycznej lub podobnie wierne Naturze jak te, które oferują nam te właśnie szkice.
Wykonał także proste, stenograficzne wizerunki ptactwa domowego – kogutów, kur i kaczek, podobne do tych, które rysował czarnym tuszem Hokusai do Albumu rysunków wykonanych jednym dotknięciem pędzla (1823). Słusznie Renata Weiss łączy te prace z japońskimi przedstawieniami typu kachō-ga („obrazy kwiatów i ptaków”):
Weiss nie dąży jednak do ich naśladowania, lecz stwarza własną oryginalną interpretację, niekiedy zaskakująco zbieżną z japońską wrażliwością. Impresyjne studia jesiennych liści, makówek, kwiatów polnego łubinu, dojrzałych ogórków, śpiących kotów, kogutów, kaczek i błyszczących w słońcu indyków, […]wskazują na ścisłe zespolenie Weissa ze wszystkim, co żyje. Stawia go to na równi z japońskimi mistrzami.
Muzeum Manggha od kilku lat tworzy kolekcję polskiego japonizmu, dzieł inspirowanych sztuką japońską. Prezentowany zbiór dziewięciu prac stanowi część tej unikatowej kolekcji, jedynej tego typu w Polsce.
Kuratorem wystawy jest dr Anna Król.
Obrazy kwiatów i ptaków Wojciecha Weissa
Od 2 do 26 grudnia 2017 roku
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej w Krakowie
