Projekt wystawienniczy Pejzaże antropocenu poświęcony jest problematyce oddziaływania człowieka na środowisko naturalne, które w rezultacie kulturowych aneksji i ingerencji uległo stopniowej i nieodwracalnej degradacji.
Stabilne warunki klimatyczne, a zwłaszcza występowanie stałej temperatury na przestrzeni minionych 12 tys. lat było czynnikiem sprzyjającym rozwojowi rolnictwa i osiedlaniu się wędrownych społeczności. Constans ten został jednak podważony w XVII w., kiedy kultura Zachodu w ramach rewolucji naukowej wypracowała paradygmat tzw. „podboju natury”, który wsparły m.in. takie autorytety filozoficzne, jak Francis Bacon, dowodzący, że natura została stworzona przez Boga, a następnie udostępniona ludziom „dla ulżenia ich potrzebom”. Zwieńczeniem tego stanowiska stała się zapoczątkowana w XVIII w. rewolucja przemysłowa, która przyczyniła się do nieodwracalnego skonfliktowania człowieka ze środowiskiem naturalnym.
Ostatnia, trwająca bez mała 2,5 miliona lat epoka geologiczna – w konsekwencji zaistnienia cywilizacji industrialnej – w minionym stuleciu dobiegła kresu. Nową fazę w dziejach Ziemi geologowie zdefiniowali jako tzw. antropocen, nazywany niekiedy Nową Ludzką Epoką. Przeobrażenia te stały się także tematem zarówno wielu dzieł literackich (począwszy od Karola Dickensa, Emila Zoli i Henry’ego Davida Thoreau, a skończywszy na Annie Dillard czy Oldze Tokarczuk) jak i podejmowane są w sztukach wizualnych, które jednocześnie uwidaczniają specyfikę artysty obserwującego zmieniającą się naturę (Turner, Monet), jak i podmiotu instrumentalnie ingerującego w świat fauny oraz flory (Michael Heizer, Damien Hirst).
Symptomatyczny jest fakt, że znacząca część tych egzemplifikacji dowodzi zarówno oswojenia czy nawet zauroczenia zmianami klimatycznymi, jak i coraz częściej mamy do czynienia ze sztuką w sposób krytyczny podejmującą refleksję nad degradacją środowiska naturalnego i stymulującą zmianę myślenia o naszym byciu w świecie. Wystawa Pejzaże antropocenuma stanowić próbę opisania tego zjawiska.
Pejzaże antropocenu
Artyści: Natalia Bażowska, Sławomir Brzoska, Magdalena Lazar & Marcin Pazera, Diana Lelonek, Katarzyna Lembryk, Agnieszka Mastalerz, Marek Rachwalik
Kurator: Roman Lewandowski
Od 18 stycznia do 30 marca 2018 roku
Centrum Aktywności Twórczej w Ustce, Baszta Czarownic w Słupsku
