Pierwsza prezentacja najcenniejszych zabytków ze zbiorów Biblioteki Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Wśród nich znajdują się m.in. Biblia wydana w Lipsku w 1544 roku ze wstępem zawierającym teksty św. Hieronima i Erazma z Rotterdamu, ilustrowana m.in. przez Łukasza Cranacha mł.; książka do nauki gry na skrzypcach Próba gruntownej szkoły skrzypcowej autorstwa Leopolda Mozarta, ojca Wolfganga Amadeusza. Ciekawostką będzie udostępnienie publikacji ważącej aż 12 kilogramów.
Pokazanych zostanie 125 starodruków, wśród których znajdzie się 12 inkunabułów (łac. in cunabulis – w kołysce, w pieluszkach), czyli ksiąg najwcześniejszych, wydanych do końca 1500. Najstarsze z pokazywanych dzieł to Dekret Gracjana opublikowany w Strasburgu w 1472 roku przez Heinricha Eggensteina.
Wśród wystawionych druków znajdą się różne wydania Biblii, dzieła klasyków starożytnych, publikacje poświęcone historii, historii sztuki, matematyce, astronomii, medalierstwu, medycynie. Drukarze i wydawcy tamtych czasów byli wyjątkowymi twórcami, często z wykształceniem uniwersyteckim, znali wiele języków, przyjaźnili się z wybitnymi myślicielami i naukowcami. Redakcję i korektę wydawanych przez siebie dzieł zwykle zlecali uznanym badaczom. Wyjątkowa i owocna była na przykład przyjaźń Erazma z Rotterdamu i jego wydawcy Johanna Frobena z Bazylei. Z tej zasłużonej oficyny zaprezentowane zostanie wydane w 1525 roku dzieło św. Cypriana z Kartaginy Opera Sanctissimi… – autorem opracowania był Erazm z Rotterdamu, a wśród autorów znaleźli się m.in. Albrecht Dürer i Leonardo da Vinci.
Na wystawie będzie można zobaczyć również Mszały wrocławskie (1483 i 1499) wydane w Moguncji przez słynną oficynę należącą do Petera Schöffera – jednego z pierwszych czeladników Gutenberga. W wydaniu z 1483 roku znajduje się niezwykle cenny drzeworyt autorstwa wędrownego drukarza i grafika Konrada Baumgartena, który pracował jako drukarz we Wrocławiu. Grafika przedstawia herby księstwa biskupiego nyskiego, biskupów wrocławskich (Jana IV Rotha i Jana V Thurzona) oraz wizerunki patronów Śląska.
Na uwagę zasługują także druki z oficyny Antona Kobergera w Norymberdze, który handel książkami rozwinął do rozmiarów wielkiego przedsiębiorstwa. Posiadał 24 prasy drukarskie, zatrudniał ponad 100 pracowników: drukarzy, zecerów, korektorów, iluminatorów, ilustratorów oraz handlowców. Z jego oficyny wyszła prezentowana na wystawie Summa Theologiae Antonina Pierozziego, dominikanina i arcybiskupa Florencji, założyciela pierwszej publicznej biblioteki w Europie (1444).
Wyjątkową pozycją jest Teutsche Akademie der edlen Bau-, Bild- und Mahlerei-Künste – pomnikowe dzieło wybitnego niemieckiego artysty Joachima von Sandrarta, założyciela Akademii Sztuk Pięknych w Norymberdze. Zawiera ono ponad 400 grafik i nazywane było najpiękniejszą książką swoich czasów.
Najcenniejsze wrocławskie druki to dzieła Georga Hayera Breslische Schutzen… oraz Tobiasa Fendta i Seyfrieda Rybischa Monumenta sepulcrorum. Pierwsze z nich, wydane w 1613 roku przez Magdalenę Baumann, zawiera ręcznie malowane, unikatowe w skali światowej miedzioryty przedstawiające klejnoty obu wrocławskich bractw kurkowych. Drugie, wydane w 1574 roku, poświęcone zostało nagrobkom słynnych osób – od starożytności do renesansu. Księga zawiera ponad 120 miedziorytów wykonanych przez znanego malarza Tobiasa Fendta. Szkice nagrobków i odpisy napisów sporządził wrocławski humanista Seyfried Rybisch podczas podróży do Włoch w latach 1544-55.
Wystawie towarzyszy katalog Sztuka druku. Europejskie oficyny wydawnicze w starych drukach Biblioteki Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Kuratorki: Barbara Fercowicz, Maria Piotrowska
Sztuka druku. Europejskie oficyny wydawnicze w starych drukach Biblioteki Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Od 22 maja do 15 lipca 2018 roku
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
