Matka Boska w barwnym pióropuszu, mierzące z arkebuzów anioły ubrane w wyszukane dworskie stroje, słynny wizerunek Chrystusa Wybawiciela od trzęsień ziemi – to niektóre z niezwykłych przedstawień pokazywanych na wystawie sztuki peruwiańskiej XVII-XIX wieku. To pierwsza w Polsce prezentacja sztuki Peru tego okresu i okazja do poznania twórczości łączącej elementy o pochodzeniu lokalnym i żywej jeszcze tradycji imperium Inków z malarstwem, które pojawiło się tam wraz z przybyciem kolonizatorów.
Artystyczne dziedzictwo Peru widzowie będą mogli poznać dzięki uznanej w świecie kolekcji Barbosa-Stern, budowanej od 1966 r., będącej obecnie jedną z największych atrakcji Limy. W jej skład wchodzą obrazy, rzeźby, wyroby ze srebra.
Pokazywana w Polsce kolekcja sztuki Wicekrólestwa Peru to zbiór dzieł powstałych w szczególnym momencie historycznym, w okresie kształtowania się utworzonego w 1544 roku kolonialnego państwa – wyjaśnia Aldo Barbosa Stern, dyrektor Colección Barbosa-Stern. – Przemiany, jakie niosły z sobą wprowadzenie chrześcijaństwa i równoczesny podbój imperium Inków przez Hiszpanów, stworzyły całkowicie odmienne warunki życia tamtejszego społeczeństwa. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w sztuce. Wystawa pokazuje, jak wzory włoskiego manieryzmu, flamandzkiego baroku i neoklasycyzmu zostały przyswojone i zaadaptowane, stając się częścią składową miejscowego kodu kulturowego.
Na wystawie pokazywane będą m.in. portrety świętych z Limy – św. Róży i św. Marcina de Porrès, anioły w strojach dworzan, uzbrojonych w arkebuzy, ponieważ Indianie utożsamiali przywiezioną przez konkwistadorów broń palną z Illapą, bogiem pioruna. Na słynnym obrazie z Pomaty Matka Boska zamiast korony nosi barwny pióropusz z piór strusi amerykańskich – w czasach inkaskich była to oznaka władzy politycznej.
Prezentowane dzieła malarskie, odwołując się do wzorów sztuki europejskiej, zachowują w pełni swój koloryt i lokalny sposób postrzegania rzeczywistości, przez co stają się dla nas jeszcze bardziej atrakcyjne – mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. – Poznanie niezwykłego świata sztuki Wicekrólestwa Peru, która rzadko gości w naszych muzeach, to doświadczenie ze wszech miar intrygujące, pozwala podziwiać świat sztuki bardzo od nas oddalony, ale jednocześnie – dzięki swym treściom – niezwykle nam bliski.
Na uwagę zasługują również wyroby ze srebra o oryginalnych i wyszukanych formach, świadczące o wybitnym kunszcie miejscowych złotników. Jednym z nich jest niezwykła kadzielnica w formie pancernika, którego tułów daje się rozłożyć na dwie części, by uzyskać palenisko, oraz pojemnik do przechowywania kadzideł.
Wśród wyrobów ze złota wyjątkowe miejsce zajmują tupus, czyli ozdobne metalowe szpile używane do spinania elementów stroju, stale obecne w andyjskim świecie, występujące od czasów królestw przedinkaskich aż do dzisiaj.
Wystawa dzieł z Colección Barbosa-Stern odbywa się w ramach obchodów 95-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Peru i zorganizowana została we współpracy z Muzeum Narodowym we Warszawie.
Sztuka Wicekrólestwa Peru
Kuratorzy: Piotr Oszczanowski, Joanna Guze
Od 5 czerwca do 2 września 2018 roku
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
