Nietota – wystawa, w której tytule pobrzmiewa niemowlęce gaworzenie – odwołuje się do ezoterycznego dzieła Tadeusza Micińskiego z 1910 roku, Księgi tajemnej Tatr. Słowo użyte przez autora to potoczna nazwa lepidodendronów, spokrewnionych z paprotnikami botanicznych reliktów sprzed 300 milionów lat. Ludowy przesąd, rozpowszechniony zwłaszcza na terenie Karpat, przypisywał im działanie magiczne. Przewrotna nazwa oznaczać miała „nie tą”, czyli Tą, której imienia wymawiać nie należy.
Trudno jednoznacznie orzec, jakie były motywacje Micińskiego, kiedy sięgał po tradycję guseł w swojej wizyjnej powieści. Znając osobowość autora, literacko sportretowanego na stronach jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza, trudno podejrzewać go o fascynacje wyłącznie etnograficzne. Sam tytuł jest bowiem znaczącym neologizmem nawiązującym do stanu „bez-sensu” czy „niemoty”. W praktyce nienazywania znajduje odbicie silna wiara w magię sympatyczną, a pośrednio – nadprzyrodzoną moc reprezentacji.
Jak twierdził Edgar Morin – francuski filozof i socjolog – pierwotnie technika, magia, religia i sztuka nie dawały się odróżnić. Wystawa, odnosząc się do relacji sztuki i niewyrażalnego, związków praktyk artystycznych z magicznymi, podnosi zarazem problem prześladowań osób aspołecznych, pośrednio także estetyzacji przemocy, obecnej w nierzadko teatralnej oprawie procesów o czarownictwo.
Wiara w istnienie wiedzy sekretnej i niewidzialnych mocy ma się dobrze, niezależnie od technicznego zaawansowania danej cywilizacji. Poprzez modelowanie i reprezentację rzeczywistości, transmutację materii i mistycyzm abstrakcji, performatywność gestu, a także sploty mimesis i hermetycznej symboliki, praktyka artystyczna penetruje wiele sfer ludzkiej duchowości.
Wystawa obejmie realizacje malarskie, wideo, obiekty i instalacje odwołujące się do wizualnych aspektów praktyk hermetycznych i mistycznych.
Artyści: Paweł Baśnik, Olaf Brzeski, Łukasz Huculak, Robert Kuśmirowski, Marcin Łuczkowski, Maess, Kamil Moskowczenko, Łukasz Patelczyk, Laura Pawela, Hubert Pokrandt, Alex Urban, Małgorzata Wielek-M.
Nietota
Od 29 czerwca do 24 września 2018 roku
Kurator: Łukasz Huculak
Muzeum Współczesne we Wrocławiu
