Założeniem tegorocznej edycji festiwalu jest ukazanie uniwersalności sztuki teatru, prezentacja teatru jako tej gałęzi sztuki, która z racji swej bezpośredniości oraz szczególnej więzi budowanej w wyniku spotkania widza i aktora w tej samej czasoprzestrzeni, może w wyjątkowo autentyczny sposób opowiadać o najbardziej uniwersalnych i najistotniejszych doświadczeniach wspólnych ludziom różnych kultur i nacji. Taki teatr łączy, stwarza możliwość dialogu, jest sposobem ekspresji dostępnym i zrozumiałym dla wszystkich. Podczas festiwalu prezentowane są realizacje, które stawiają istotne pytania, przełamują konwencje, poszukują oryginalnych środków scenicznego wyrazu. Pierwsze pięć edycji festiwalu koncentrowało się na prezentacji dokonań teatru polskiego, począwszy od 2003 roku festiwal nabrał międzynarodowego charakteru.
W czasie tegorocznej Teatromanii zobaczyć będzie można sześć spektakli do tej pory nie prezentowanych w Polsce. Plus jeden, którego nie można było oglądać na Górnym Śląsku, realizowany wspólnie przez grupę polską i brytyjską. Tak jak i w poprzednich latach, Teatromania nie będzie ograniczać się do sali Bytomskiego Centrum Kultury. Przestrzeń miejska zostanie zaanektowana przez wydarzenia teatralne – na Rynku, na głównych placach i w Parku Miejskim odbywać się będą spektakle i inne wydarzenia. Do działań wykorzystana zostanie też Hala Maszyn szombierskiej Elektrociepłowni.
29 maja / Teatr Akademia Ruchu (Warszawa) Pole cudów / miejsce: BCK
Akcja w plenerze przebiegająca trochę tak, jak dziecięce zabawy w sekrety. Akademia Ruchu zaprosi widzów do poszukiwania i odkrywania porozrzucanych po Rynku maleńkich obiekcików. Niektóre z nich będą zawierać coś, co może uszczęśliwić znalazcę – o ile będzie on umiał podzielić się swym odkryciem z otoczeniem.
Komuna Otwock Mill/Maslow / miejsce: Rynek
Bohaterem spektaklu jest filozof John Stuart Mill – ojciec racjonalizmu, dobry człowiek i uczciwy polityk. A jednocześnie owoc eksperymentu wychowawczego swojego ojca. W sztuce pojawia się także Abraham Maslow, amerykański psycholog, ten od piramidy potrzeb z jego pomocą pyta Milla, czym jest szczęście, które ścigamy? Czy naprawdę można wypracować zbiorową definicję bycia szczęśliwym? Komuna Otwock w realizowanym przez kilka lat cyklu Dlaczego nie będzie rewolucji zajmowała się źródłami niepowodzeń programów naprawy społecznej. Teraz, w opozycji do wniosków wysnutych w trzech poprzednich spektaklach, zamierza wskazać na możliwe optymistyczne drogi i rozwiązania. Komuna dalej opiera się na analizie autentycznych wydarzeń i biografii, konfrontując je z teoriami opisującymi różne społeczne zagadnienia. Pierwszym bohaterem nowego cyklu jest angielski filozof John Stuart Mill. Jego postaci przeciwstawiona jest piramida potrzeb, stworzona przez amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa. Kanwą fabularną spektaklu jest autobiografia J.S. Milla. Muzykę na żywo grają współpracujący od wielu lat z KO kompozytorzy: Julia Kubica i Bartek Rączkowski.
Teatr Strefa Ciszy (Poznań) Nauka latania / miejsce: Rynek
Rzecz o konformizmie. Aktorzy zapraszają widzów do wspólnej zabawy, częstują chrupkami, instruują jak skonstruować samolocik z papieru. Przebrani są w więziennie uniformy, a cała sytuacja coraz bardziej przypomina pułapkę.
30 maja / Teatr Akademia Ruchu (Warszawa) Soki różne i czas poznania / miejsce: Rynek
Pięciu performerów realizuje 30-40 minutową akcję tworzenia znaków i komunikatów składanych z substancji i okoliczności prostych, bliskich naturze. Materiały, substancje, stany skupienia ciał i treści poddawane są różnorodnym próbom, nie wolnym od ryzyka błędu. Czynności, które wykonują performerzy zawierają nie więcej ekspresji niż każdy gest codziennej samoobsługi, ale też potencjał ich symbolicznego oddziaływania jest zależny od tego, w jakim celu (który być może nie zostanie ujawniony) zostały one zastosowane wcześniej.
Teatr Pieśń Kozła (Wrocław) Mackbeth / miejsce: Zespół Elektrociepłowni Bytom / Szombierki
Owoc współpracy między Teatrem Pieśni Kozła i Royal Shakespeare Company. Spektakl jest próbą odkrycia muzyczności w poezji Szekspira, odnalezienia korzeni tragedii. W spektaklu bierze udział międzynarodowy zespół aktorów z Anglii, Finlandii, Szkocji, Walii i Polski. Macbeth jest wyrazem zainteresowania tragedią (nazwa grupy – z greckiego tragon ode – pieśń kozła), otwierając jednocześnie nowe obszary poszukiwań. Pierwszy pokaz pracy nad projektem Macbeth odbył się w lutym 2007 roku w Swan Theatre (Royal Shakespeare Company) w Stratford-upon-Avon podczas festiwalu Complete Works. Spektakle w Teatrze Pieśń Kozła, mimo że zwane premierowymi, to w rzeczywistości prezentacje pracy nad wciąż ewoluującym spektaklem. Widzowie są świadkami procesu poszukiwania nowych znaczeń i możliwości ekspresji.
31 maja / Familie Flöz (Niemcy) Teatro Delusio
Spektakl Teatro Delusio to przedstawienie wyjątkowe. Opowiada fabularną niemal historię, ale jego twórcy koncentrują się na pozawerbalnych środkach ekspresji. Zaledwie trójka aktorów wciela się w paradę postaci przedstawiając to, co zwykle zakryte jest przed oczami widzów – świat istniejący za kulisami teatru, burzę emocji, fascynacji, radości i strachu, które stanowią drugie dno oglądanego na scenie zwykle przepychu i blasku. To przepiękna, uniwersalna opowieść o teatrze, który paradoksalnie staje się metaforą codziennego życia. Program festiwalu zakłada także organizację spotkania z zespołem, które pozwoli przybliżyć działalność oraz metody pracy tej niezwykle oryginalnej grupy.
Teatr Akademia Ruchu (Warszawa) Podpis / miejsce: Plac Sobieskiego
Akcja plastyczna łącząca światło, przestrzeń i ruch działających aktorów. Niezwykła operacja świetlna, podczas której na jednym z bytomskich budynków powstanie ulotny obraz – podpis. Dwa lata temu artyści Akademii Ruchu ze świetlistych sześcianów budowali w parku miejskim piramidę skłaniając do refleksji nad siłą ciężkości i lekkością światła.
1 czerwca / Teatr A3 (Warszawa) / miejsce: ul. Dworcowa, Rynek
Wędrowny kabaret uliczny Zmysły to para Stepujących Oczu, Śpiewających Uszu, Nos i Usta z koralikami zębów oraz czyniących niebywałe wprost sztuki akrobatyczne i magiczne dłoni. To surrealizm i absurd, inteligentny żart, krótkie teksty, piosenki, step, interakcja. Konstrukcja składająca się z tych dziwacznych części przemieszcza się ulicami, śpiewa, wącha i przygląda się światu z bliska. Wywodząc inspirację bezpośrednio od takich zjawisk jak komedia dell’arte, surrealistyczny absurdalny kabaret Volter z Zurrichu, a bliżej sięgając – podwórkowych trup teatralnych, absurdalnych cyrków i kabaretów, występujących podczas jarmarków na targowiskach czy w zakamarkach miejskich podwórek – konstruuje opowieść, która podejmie weryfikację sensowności przestrzeni zastanej poprzez odszukiwanie jej absurdu.
Andrew Dawson (Wielka Brytania) Absence and Presence / miejsce: BCK
Absence and Presence to poruszająca, choć nie pozbawiona humoru, bardzo osobista opowieść tancerza i aktora-mima Andrew Dawsona o śmierci jego ojca. Ojciec Dawsona zmarł w 1985 roku, a jego ciało leżało przez nikogo nie znalezione przez 10 dni. To traumatyczne doświadczenie zainspirowała artystę do stworzenia autobiograficznego, ale przecież bardzo uniwersalnego spektaklu, w którym próbuje zmierzyć się ze swoim poczuciem starty, winy, miłością, sprzecznymi emocjami, które łączą i… dzielą ojca i syna. W przedstawieniu wykorzystywane są rzeźby, projekcje wideo, dyskretna, powściągliwa choreografia. Na Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2005 spektakl zdobył najważniejsze nagrody w tym: Total Theatre Award, Herald Angel oraz The Carol Tambor Award. Nie był dotychczas prezentowany w Polsce.
2 czerwca (wtorek) /Skutr (Czechy) Płaczki / miejsce: BCK
Płaczki to urzekające połączenie tradycyjnych słowiańskich pieśni, teatru ruchu, czy też physical theatre, poezji oraz ujmującego poczucia humoru. Wykonywane na żywo pieśni, tryskający energią młody zespół, dynamiczny ruch, znakomite aktorstwo. Początek historii bardzo prosty: stary wiejski dom, trzy piękne dziewczyny, czterech nierozgarniętych chłopaków. Spektakl jest prezentowany w Polsce pierwszy raz.
3 czerwca / Teatr im. Stefana Jaracza z Łodzi Osaczeni / miejsce: BCK
Przykład konfliktu rosyjsko-czeczeńskiego każe się zastanowić, skąd się biorą kaci wszystkich wojen. Kim są? Co sprawia, że człowiek przestaje być człowiekiem, a zmienia się w bestię? Ale jest też drugi, nie mniej ważny aspekt wojny. Stanowisko cywilów. Politykę uprawiają politycy, nie zwykli ludzie, którzy przecież na nic nie mają wpływu – zwykliśmy się usprawiedliwiać. Warto pomyśleć, na ile nasz brak sprzeciwu, nasza milcząca zgoda decydują o obliczu współczesnego świata. Spektakl zdobył m.in. GRAND PRIX Nagrodę Publiczności na VIII Ogólnopolskim Festiwalu Dramaturgii Współczesnej RZECZYWISTOŚĆ PRZEDSTAWIONA Zabrze 2008. Na tym samym festiwalu Małgorzata Bogajewska otrzymała Nagrodę za Reżyserię, Kamil Maćkowiak Nagrodę za rolę Wesołego, Sambor Czarnota Nagrodę za rolę Łarika, a Maciej Chojnacki Wyróżnienie za scenografię.
4 czerwca / Junk Ensemble (Irlandia) Drinking Dust /miejsce: Zespół Elektrociepłowni Bytom
Historia dwóch sióstr-bliźniaczek, które oprowadzają widzów po labiryncie swojej pamięci i wyobraźni. Opowiadają o dziecięcych zabawach i uczeniu się niezależności. Opowieść snuje się i urywa, wspomnienia mieszają się z wyobrażeniami o nich, trudno odróżnić rzeczywistość od snu, ale też trudno się obudzić. Spektakl zrealizowany we współpracy z zespołem Brokentalkers (uznanym za wykonawcę najbardziej seksownego spektaklu na festiwalu Dublin Fringe w 2006 r.) Tajemnicza przestrzeń, pełen niespodzianek spektakl. Forma, miejsce, treść spotykają się tu, by mogła snuć się opowieść o tym wszystkim, co w życiu porzucamy, co zostawiamy za sobą… To poruszające i urokliwie piękne, ale też bezkompromisowe przedstawienie o wspomnieniach, dzieciństwie, o rodzinnym domu, relacjach z najbliższymi. Przedstawienie prezentowane jest w Polsce pierwszy raz.
5 czerwca / LUME Teatro (Brazylia) Shi-Zen, 7 Bowls / miejsce: BCK
Przedstawienie łączy ruch, muzykę, pieśni, elegancję i minimalizm japońskiego tancerza butoh Tadashi Endo z temperamentem i witalnością sławnego brazylijskiego zespołu LUME. Ciała siódemki aktorów stają się tutaj naczyniami, z których wypływa szczególna opowieść o cyklu życia. Od niewinnych początków, poprzez niespokojne koleje rozwoju i ewolucji aż po wizję apokalipsy snuje się opowieść pełna napięć pomiędzy światem natury i człowieka. Czasem dramatyczna, czasem poetycka, czasem groteskowa – jak życie. Struktura spektaklu to wyzwanie dla widzów, twórcy raczej sugerują tu niż oznajmiają, rzucają wyzwanie tradycyjnym formom narracji. Przedstawienie prezentowane jest w Polsce pierwszy raz.
Skutr (Czechy) Mala smrt / miejsce: Park miejski
Poetyckie, zwariowane, bardzo śmieszne, pełne energii, zachwycające urokliwe i cudownie zmysłowe przedstawienie. Trojka zakochanych mężczyzn, trójka bojaźliwych kobiet.. Gorąca, letnia noc, światło świec i szaleństwo zmysłów. Przedstawienie prezentowane jest w Polsce pierwszy raz.
30 maja – 5 czerwca / Rotozaza (Wielka Brytania) Etiquette / miejsce: Fanaberia
Dwie osoby zostają zaproszone do tego, aby usiąść naprzeciw siebie przy kawiarnianym stoliku. Mając słuchawki na uszach i wykonując nagrane dla nich wcześniej i płynące ze słuchawek instrukcje, wspólnie dla siebie tworzą spektakl. Na mini scence kawiarnianego stolika poruszają rekwizytami, z rzadka wymieniają podpowiadane kwestie. Odgrywają (choć przecież nic nie odgrywają) dramatyczną historię. Etiquette to realizacja marzenia Rotozazy o stworzeniu całkowicie wcześniej zarejestrowanego, a jednocześnie granego zawsze tu i teraz, możliwego do zaprezentowania wszędzie i przetłumaczenia na każdy język, spektaklu. Przedstawienie prezentowane jest w Polsce pierwszy raz.
