Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retro/Per/Spektywy jest miejscem, gdzie spotykają się różne formy artystyczne teatru niezależnego. W tym roku w centrum tego spotkania znalazła się kultura i historia żydowska. Podczas Festiwalu przed widzami postawionych zostanie wiele pytań o ich stosunek do tej tradycji, wpływ na kształtowanie ich tożsamości. Niezwykle osobiste spektakle, inspirowane doświadczeniem twórców każą zastanowić się na miejscem kultury żydowskiej w dzisiejszym świecie, a także nad przemianami zachodzącymi w teatrze XXI wieku.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retro/Per/Spektywy 2012 organizowany jest przez Stowarzyszenie Teatralne Chorea i Fabrykę Sztuki w Łodzi. Oprócz spektaklów teatru niezależnego jest to także platforma spotkań, warsztatów i dyskusji o teatrze. Nie zabraknie także koncertów, na których muzycy z różnych zakątków świata zaprezentują swoją twórczość.
Druga edycja festiwalu nawiązywać będzie w dużym stopniu do żydowskiej tradycji, kultury i historii, ale w odróżnieniu od innych festiwali sięgających po tę tematykę, Retro/Per/Spektywy mają ambicję zaprezentować wydarzenia teatralne i artystyczne wywodzące się z różnorodnych doświadczeń osobistych twórców, operujących odmienną estetyką i metodami pracy. To właśnie doświadczenia osobiste i sposób formułowania pytań o osobisty stosunek wobec tradycji żydowskiej i jej współczesnego funkcjonowania, a nie moda i temat były dla organizatorów decydujące podczas układania tegorocznego programu.
Żydostwo w sztuce i w życiu krąży wokół niego od lat. Na różne sposoby próbował się dystansować i obronić przed tym, co sentymentalne i tragiczne, ale ten temat osaczał i angażował mnie coraz bardziej poprzez spotkania z takimi artystami jak Passini, Gamson czy Osterman. Nadszedł czas, aby te doświadczenia zebrać i zderzyć ze sobą. Okazuje się, że tu nie chodzi o mnie, tylko o każdego z nas. Tym, co łączy wszystkie prezentowane podczas tego festiwalu spektakle jest próba konfrontacji i zdefiniowania siebie wobec przeszłości oraz wobec własnych marzeń i lęków.
Tomasz Rodowicz, Dyrektror Artystyczny Festiwalu
Retro/Per/Spektywy zabiorą widzów w wielopoziomową podróż – opowieść o żydowskich przodkach i niemieckich eksperymentach genetycznych – podczas polskiej premiery spektaklu Tov przygotowanej przez wybitną choreografkę Rosannę Gamson z Los Angeles i zespół Chorei.
Natomiast młoda reżyserka z Tel Avivu Ruthie Osterman zrealizuje interdyscyplinarny projekt Szpera 42, odwołujący się do najbardziej dramatycznych wydarzeń łódzkiego getta – wielkiej wywózki 15 tysięcy dzieci i starszych ludzi we wrześniu 1942 roku. Paweł Passini w premierowej Księdze Blasku, w przewrotny sposób siega po jedną z najbardziej zagadkowych ksiąg ludzkości -Kabałę, którą próbuję prześwietlić całą swoja dotychczasową drogę w teatrze. Natomiast teatr Manisha Mitry z Indii przedstawi Podróż do Daakghar, szkatułkowy spektakl o Januszu Korczaku pracującym z dziećmi nad sztuką R. Tagore w przeddzień wywózki do Oświęcimia.
Premierowy spektakl pt. Rok 2012 jest efektem ponad dwumiesięcznej współpracy artystów z Białorusi z aktorami Chorei pod kierunkiem Doroty Porowskiej i Ewgienija Korniaga. Spektakl będzie próbą zdefiniowania miejsca młodego obywatela wschodniej Europy we współczesnym świecie. Przewrotną opowieść o męskich słabościach zobaczymy w duńskim spektaklu Men&Mahler stworzonym w wyniku współpracy międzynarodowej grupy artystów należących do sieci DNA Continuum.
W ramach prezentacji łódzkiej sceny zaprezentowany zostanie spektakl Teatru Pinokio – Bruno Schulz w reżyserii Konrada Dworakowskiego oraz Re:akcja Pracowni Fizycznej prowadzonej przez Jacka Owczarka.
Drugim filarem festiwalu stanie się scena muzyczna w Willi Grohmana, gdzie będzie mieściło się Centrum Festiwalowe. Na Festiwalu zagrają m.in.: The Blue Rabbit z Łodzi, Chór Gre Badanie z Warszawy, międzynarodowa formacja The Turbans z Londynu, czy grający muzykę bałkańską zespół Sarakina z Białegostoku.
Szczególnym wydarzeniem festiwalu będzie koncert Pieśni Świata w wykonaniu Wielkiego Chóru Młodej Chorei pod kierownictwem Tomasza Krzyżanowskiego. Jest to kontynuacja pracy edukacyjnej podjętej podczas naszego największego projektu Oratorium Dance Project. Festiwal dopełni cykl różnorodnych warsztatów teatralnych i muzycznych prowadzonych przez artystów z całego świata.
Celem festiwalu jest spotkanie niepokornych artystów, którzy działają w obrębie tego samego kręgu niewygodnych pytań filozoficznych, społecznych i antropologicznych. W perspektywie gwałtownego przyspieszenia cywilizacyjnego, totalnej komercjalizacji naszej wyobraźni i gubienia europejskiej tożsamości, o której alarmuje Zygmunt Bauman, organizatorzy chcą gromadzić wokół festiwalu twórców, których najważniejszą ideą jest pytanie o tożsamość jednostkową i społeczną, granice naszej wrażliwości i pamięci oraz wartości uzasadniające sens i cele naszego działania.
Stowarzyszenie Teatralne Chorea działa od 2004, należą do niego muzycy, śpiewacy, kompozytorzy, tancerze, plastycy, aktorzy – praktycy i teoretycy, skupiający swoją działalność wokół sztuki teatru. Większość aktorów Chorei znała się wcześniej, przed oficjalnym powołaniem Stowarzyszenia, dzięki wspólnej działalności artystycznej, wspólnym projektom teatralnym i pracy nad spektaklami. Kolejne osoby, które dołączały do grupy to głównie uczestnicy warsztatów oraz spotkań organizowanych przez Teatr Chorea. Do Łodzi Chorea przyjechała w 2007 roku i od tej pory posiada swoją stałą siedzibę w budynkach dawnych fabryk Scheiblera, gdzie wraz z Łódź Art Center powołała do życia Fabrykę Sztuki. W Fabryce Sztuki Chorea koordynuje działalność teatralną, dydaktyczną i edukacyjną.
Tomasz Krzyżanowski jest kompozytorem, aranżerem, producentem, multiinstrumentalistą, a od czasu do czasu aktorem niezależnym. To wielki miłośnik rytmu, uzależniony od stukania palcami w meble. Mówi, że jeśli wygra milion, zbuduje własne studio nagrań. Jako wszechstronny muzyk czerpie inspiracje z różnych kręgów kulturowych i stylów muzycznych. Komponuje muzykę do spektakli teatralnych, filmów, performance, animacji, gier komputerowych. Na stałe współpracuje z Teatrem Chorea z Łodzi, w którym od 6 lat kieruje pracą muzyczną. Jest autorem muzyki do spektakli Chorei, m.in.: Gry w Pana Cogito reż. T. Rodowicz, Antygona reż. Dorota Porowska, Grotowski – próba odwrotu reż. Tomasz Rodowicz czy Antyk/Trans/Formacja – widowisko taneczno-muzyczne.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retro/Per/Spektywy 2012
od 17 do 25 sierpnia 2012 roku
Organizatorzy: Fabryka Sztuki i Stowarzyszenie Teatralne Chorea
Łódź