Dziesiąta, jubileuszowa Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu to ponad 300 filmów z całego świata wyświetlanych przez 10 dni na sześciu ekranach. Tegoroczny festiwal oprócz pokazów filmowych obejmie warsztaty kultury filmowej czyli wykłady, seminaria, spotkania z twórcami i dyskusje, a także koncerty, spektakle i monodramy. Letnia Akademia Filmowa to także magia miejsca – Zwierzyńca – malowniczo położonego miasteczka leżącego w sercu Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Wyświetlane filmy będą układać się w cykle. Pociągi przeznaczenia to cykl filmów o podróżowaniu, magii kolei i dworców kolejowych tworzących splot, za którym kryją się wyprawy w nieznane, rozstania i powroty, dramaty i sinusoidy uczuć. Jazda pociągiem niesie też ze sobą metaforę przemijania. Pojawią się tu takie filmy jak Pociąg Jerzego Kawalerowicza, Błękitny ekspres Ilji Trauberga, Pociągi pod specjalnym nadzorem Jiři Menzla czy Dworzec Krzysztofa Kieślowskiego. Z kolei Kino pod okupacją to próba spojrzenia na repertuar grany przez polskie kina w tamtym czasie. Podczas II wojny światowej przybytki X Muzy znalazły się na cenzurowanym. Przywódcy Polski Podziemnej nawoływali do ich bojkotu, a uczęszczanie do kina uchodziło za akt niepatriotyczny. Po wojnie, filmy wyświetlane podczas okupacji zostały obłożone anatemą i spoczęły w przepastnych magazynach archiwów filmowych.
Widzowie zobaczą też kilka cykli poświęconych poszczególnym krajom. Rosyjska panorama będzie próbą przywrócenia obecności tamtejszego kina polskiemu widzowi i ukazania mu mistrzostwa Michałkowa, Sokurowa, Bałabanowa i ich młodszych następców. Obok tego cyklu pojawi się Złota kolekcja sputnika, kontynuacja Festiwalu Filmów Rosyjskich Sputnik, który w tym roku odbędzie się już po raz trzeci w Warszawie i 23 innych miastach Polski. Odkrywanie Ameryki to podróż odkrywająca nowe, filmowe terytoria – Meksyku, Argentyny, Brazylii, Kolumbii, Chile. Kino z Ameryki Łacińskiej i Południowej poszukuje własnej formy i języka. o modzie na kino rodem z Azji, przyszedł czas na filmy z Ameryki Łacińskiej i Południowej. W tym jego siła, oryginalność i świeżość. Choć z drugiej strony – rzuca śmiałe wyzwanie tradycyjnej filmowej narracji i utrwalonym przyzwyczajeniom odbiorcy.
Odbędzie się także filmowa podróż na Węgry Przystanek Budapeszt, do kraju, który każdego roku zaskakuje widzów świeżym i nowatorskim spojrzeniem na kino. Węgierskie filmy brylują na najważniejszych festiwalach na świecie. W Zwierzyńcu przedstawiony zostanie wybór najciekawszych filmowych produkcji z ostatnich dwóch lat. Jak co roku na festiwal zawita kino czeskie (Bohemian stories). Optymistyczne spojrzenie na świat, podszyte wyrozumiałością dla ludzkich słabości, ciepły humor – to charakterystyczne cechy filmów Bohdana Slámy, Alice Nellis czy Olgi Dabrowskiej. W tegorocznej edycji festiwalu pojawi się także kino ze Słowacji (Z tamtej strony Tatr), które pozostaje w Polsce znacznie mniej znane niż sąsiednich Czech.
Pojawi się również przegląd najnowszych dokonań polskiej kinematografii (W polskim obiektywie), przegląd filmów przygotowany przez Sieć Kin Studyjnych (Filmy w sieci), repertuarowe propozycje dla Dyskusyjnych Klubów Filmowych (Klubowy karnet) i repliki najważniejszych polskich festiwali filmów dokumentalnych (Planet Doc Review, Krakowski Festiwal Filmowy, Rozstaje Europy, Etiuda&Anima, Żydowskie Motywy). Atrakcją bedą pokazy plenerowe na dziedzińcu zabytkowego zwierzynieckiego browaru.
Trzy poranne pokazy, zatytułowane Śniadanie mistrzów, będą miały charakter specjalny. Wypełnią je projekcje trzech mistrzów X Muzy. Ich autorami są powszechnie znani, uwielbiani przez kinomanów reżyserzy: Miloš Forman, Woody Allen, Akira Kurosawa. Ale filmy, jakie zostaną zaproponowane na poranne filmowe śniadanie, znane są w Polsce nielicznym. Dla najmłodszych widzów natomiast organizatorzy przygotowali Ekopodróże – zajęcia adresowane do dzieci w wieku 3-10 lat, które będą mogły uczestniczyć w zabawach z filmem w tle. Podczas zajęć pod okiem wykwalifikowanych pedagogów dzieci zobaczą różne części świata – będą wirtualnie podróżować m.in. do Australii czy Ameryki Południowej.
Nie zabraknie także niemego kina w symfonicznej oprawie: Projekcji filmu Generał Bustera Keatona towarzyszyć będzie Orkiestra Symfoniczna im. Karola Namysłowskiego w Zamościu pod dyr. Tadeusz Wicherka, którą poprowadzi Rafał Rozmus. Rozmus jest absolwentem szkoły muzycznej I i II stopnia im. K. Lipińskiego w Lublinie, w klasie skrzypiec. Z wyróżnieniem ukończył Instytut Muzyki WA UMCS w Lublinie, gdzie w latach 2004-2005 pełnił obowiązki asystenta-stażysty, a obecnie jest wykładowcą w Zakładzie Teorii Muzyki Instytutu Muzyki Wydziału Artystycznego UMCS w Lublinie Ten młody kompozytor jest jednocześnie autorem napisanej na potrzeby filmu partytury. Od lat tworzy kompozycje do starych, niemych filmów i wykonuje je z własną orkiestrą kameralną – komponował i dyrygował m.in. do Mogiły nieznanego żołnierza Ryszarda Ordyńskiego i Nosferatu – symfonia grozy F.W. Murnau’a.
W Zwierzyńcu zaprezentowana zostanie także Stronnicza historia polskiego kina. 100-lecie kina polskiego to dobra okazja do przedstawienia mniej znanego oblicza naszej kinematografii. Zaprezentujemy filmy zapomniane, odrzucone lub zlekceważone w momencie premiery przez widzów i krytyków, które nie trafiły w swój czas. Po latach ujawniły jednak nieprzeczuwalne walory. Cyklowi towarzyszyć będzie wystawa 100 lat polskiego filmu. 1908 – 2008 – krótka historia filmu polskiego opowiedziana za pomocą fotosów, fragmentów starych recenzji, dialogów z filmów, a nawet wierszy. Wystawę z okazji jubileuszu przygotował Polski Instytut Sztuki Filmowej wraz z Muzeum Kinematografii w Łodzi i Filmoteką Narodową.
W ramach tegorocznych retrospektyw na ekranach LAF pojawią się filmy Pupi Avatiego i Romana Bałajana. Pupi Avati to bolończyk, który po obejrzeniu pokazu Osiem i pół Felliniego postanowił zostać reżyserem. Zaczął od realizacji tanich horrorów, które jednak wyróżniały się od tego typu seryjnej produkcji naddatkiem metafizyki i staranną wizualną oprawą. Swoim muzycznym fascynacjom dał wyraz w filmach: Bordella (1976 – jej rozpowszechnianie zostało wstrzymane wyrokiem sądowym), Jazz Band (1978) i Kino (1979 – oba tytuły to telewizyjne seriale), a przede wszystkim – Bix (1991), fabularyzowanej biografii słynnego jazzmana Bixa Beiderbecka oraz Nas troje (1984), opowieści o młodych latach Mozarta. Od lat 80. uważany jest za jednego z czołowych włoskich reżyserów filmowych. Wtedy właśnie ugruntował swoją pozycję takimi, nagradzanymi na wielu festiwalach, filmami jak: Szkolna wycieczka (1983), Dzień rozdania dyplomów (1985), Historia o chłopcach i dziewczętach (1989). Jego filmy łączą dramaty obyczajowe z refleksją moralną, spowite są ponadto aurą nostalgii i dyskretnego humoru.
Roman Bałajan pochodzi z Nagornego – Karabachu. Od kiedy ukończył Instytut Teatralny w Kijowie (w 1969 r.) zadomowił się w tym mieście na stałe. Rok później związał się ze słynną kijowską Wytwórnią Filmową im. Dowżenki. Tutaj poznał swego mistrza – Siergieja Paradżanowa, który właśnie w Studiu Dowżenki nakręcił kultowe Cienie zapomnianych przodków. Po latach poświęcił mu swój własny film – Noc w Muzeum Paradżanowa (1998). Jest najlepiej rozpoznawanym w świecie reprezentantem współczesnej ukraińskiej kinematografii. W swoich filmach z wielką estymą odnosi się do rosyjskiej tradycji literackiej. Międzynarodowe uznanie przyniosły mu filmy o outsiderach niepasujących do zastanej rzeczywistości (We śnie i na jawie – 1982, Szpicel – 1987, Pierwsza miłość – 1995, Dwa księżyce, trzy słońca – 1998, Noc jest jasna – 2004, Rajskie ptaki – 2008). Za całokształt twórczości otrzymał w 1996r. Golden Aries Prize. Jest członkiem Ukraińskiej Akademii Sztuk.
Podczas Letniej Akademii Filmowej pojawią się także spektakle teatralne. Dziewictwo Teatru Narybek From Poland z Katowic w reżyserii Joanny Chwastek, Jarosława Filipskiego to sztuka na podstawie książki Ruty Kavalkanti, młodej pisarki z Norwegii. Spektakl został nagrodzony Złotą Misą Borowiny podczas XXX Biesiady Teatralnej w Horyńcu Zdroju 2009 oraz wyróżniony na 7. Ogólnopolskim Przeglądzie Monodramu Współczesnego w Warszawie. Natomiast Prawo McGoverna Teatru Niewinni Chłopcy z Warszawy w reżyserii Piotra Łazarkiewicza jest pierwszym, poważnym dramatem napisanym przez Zbigniewa Hołdysa – założyciela zespołu Perfect, kompozytora, autora tekstów piosenek – specjalnie dla Niewinnych Chłopców. LAF towarzyszyć będą również koncerty zespołów Drewutnia, Testamentum Terrae, Soma i Przedwietrze oraz Hrdza.
