W programie cyklu małych form teatralnych Monosytuacje znalazły się: klasyczne monodramy oparte na tekście literackim, przedstawienia teatru tańca, a także pokaz multimedialny. Spektakle poruszają rozmaitą tematykę – od dwoistości ludzkiej natury, samotności, przez refleksję na temat wspomnień, po opowieści o życiu i śmierci w czasach rumuńskiego reżimu. Wszystkie jednak zwracają się w stronę człowieka, jego natury, dążeń i pragnień. W trakcie cyklu odbyły się dwie prapremiery oraz cztery premiery teatralne. Poza tym publiczność miała okazję zobaczyć przedstawienia już znane i szeroko docenione przez międzynarodową publiczność.
Spektakle wystawiane w ramach cyklu Monosytuacje:
- Charmolypi, prapremiera spektaklu Alexandry Kazazou ze Studia Matejka
Bohaterką Charmolypi jest młoda kobieta, która uświadamia sobie, że choć ma wiele koncepcji samej siebie, brak jej poczucia własnej tożsamości. Pragnie ją zbudować, sięgając do swoich wspomnień i porównując je z doświadczeniami innych, których spotyka podczas swoich podróży. Charmolypi to historia kobiety dążącej do transcendencji. To także prowokacja wobec nas wszystkich
Greckie słowo charmolypi odnosi się do dwoistości, która tkwi u źródeł ludzkiego doświadczenia. W wolnym tłumaczeniu oznacza słodko-gorzki lub radosny smutek. W języku potocznym, często mówi się, że charmolypi mają ludzie starsi, znaczy to, że są bogaci w życiowe doświadczenia.
Alexandra Kazazou urodziła się w Polsce. Studiowała aktorstwo w Państwowej Szkole Teatralnej w Salonikach, gdzie uzyskała dyplom z klasycznego teatru greckiego. Po raz pierwszy zetknęła się z teatrem fizycznym jako studentka podczas warsztatów prowadzonych przez Teatr Pieśń Kozła, a następnie przyjechała do Wrocławia, by wziąć udział w aktorskim programie magisterskim Teatru Pieśń Kozła. Wcześniej pracowała przez rok w Atenach, grając w trzech uznanych przez krytykę spektaklach zespołu Asypka, którego była współzałożycielką. Obecnie należy do zespołu artystycznego Studia Matejka. Od ośmiu lat trenuje jogę i prowadzi zajęcia ashtangi z innymi członkami zespołu.
Matej Matejka – lider i założyciel Studia Matejka, studiował aktorstwo w Państwowym Konserwatorium w Bratysławie (Słowacja), a następnie na Uniwersytecie JAMU w Brnie (Czechy). W latach 2000–2005 był aktorem praskiego studia teatralnego Farma v Jeskyni, współtworząc następujące projekty i przedstawienia: Sonety ciemnej miłości, Podróż na stację oraz Sclavi/Pieśń Emigranta. Od roku 2005 współpracuje z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego, gdzie zajmuje się badaniem ekspresji fizycznej w teatrze. Jest też aktorem i liderem treningu fizycznego w Teatrze ZAR. Występuje w Ewangeliach dzieciństwa, Cesarskim cięciu. Próbach o samobójstwie i Anhellim. Wołaniu. Prowadzi własne sesje praktyczne pod nazwą Wakening the Listening Body (Budzenie słuchającego ciała) w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, a także z Teatrem ZAR, zarówno w Polsce, jak i za granicą. W swojej pracy poszukuje esencji komunikacji aktora, w której taniec i dramat są jedynie nośnikami aktorskiej ekspresji.
Studio Matejka to laboratorium teatru fizycznego prowadzące badania w zakresie technik performansu XXI wieku, które funkcjonuje ponad granicami – między poszczególnymi gatunkami performansu, różnymi technikami treningowymi oraz między ekspresją indywidualną a rezonansem grupowym. W toku praktycznych badań aktorzy rozwijają sprawność, by móc wypowiedzieć się fizycznie, wykorzystując różne myśli, obrazy i słowniki. Celem Studia Matejka nie jest stworzenie czegoś „odmiennego” od istniejących praktyk performatywnych i systemów treningowych. Traktują istniejące metody jako punkt wyjścia do poszukiwań pedagogicznych i twórczych, tworząc mapę odkryć, rozpoznając wzorce i/lub sprzeczności, i włączają je do powstającej pracy. Zespół Studia Matejka tworzy ośmiu aktorów z siedmiu krajów, a jego liderem jest Matej Matejka. Ze Studiem współpracują regularnie: Vivien Wood (Wielka Brytania), Sarie Mairs Slee (Wielka Brytania/USA) i Milan Kozanek (Słowacja) – wspomagają lidera w badaniach psychofizycznych; Ditte Berkeley (Dania/Wielka Brytania) i Jarosław Fret (Polska) – prowadzą trening muzyczny i nadzorują komponowanie muzyki; Bryan Brown (USA) wspiera zespół w zakresie dramaturgii przedstawień, a nad pracami zespołu akademickiego czuwa Sarie Mairs Slee (USA), której pomagają Torbjorn Oppedal (Norwegia) i Ragnhild Freng Dale (Norwegia) dokumentujący poszukiwania laboratoryjne, kontekstualizujący je i dostarczający potrzebne do nich materiały. W skład zespołu filmowego i dokumentalnego wchodzą Adam Hanuljak (Słowacja), Peter Kotrha (Słowacja) i Karol Jarek (Polska). W pracę artystyczną Studia zaangażowanych jest 19 osób z 11 krajów.
- The Woman Decomposed, prapremiera spektaklu Gemy Galiany ze Studia Matejka
Spektakl inspirowany Księgą niepokoju Bernarda Soaresa, pomocnika księgowego w Lizbonie Fernando Pessoi i Wilkiem stepowym Hermana Hesse.
Świat wyobraźni i rzeczywistość przenikają się. Marzenia i gra stapiają się w jedno. Moim jedynym światem był świat mojej wyobraźni. Nigdy nie przeżyłem romansów tak rzeczywistych, tak pełnych życia i wrzenia krwi, jak te, które miałem z postaciami, które sam stworzyłem.
Fernando Pessoa
Gema Galiana urodziła się w Hiszpanii, studiowała aktorstwo w Wyższej Szkole Sztuki Dramatycznej w Murcji, specjalizując się w hiszpańskim teatrze klasycznym. Współpracowała z Julianem Herrero, Dorą Centenero, Jorge Urreą, Teatro del Aire, Rizoma Teatro oraz Ferroviaria Ensemble. Interesuje się teatrem fizycznym – uczestniczyła w kursach prowadzonych przez Isabel Ubedę, Bruce’a Myersa, Gabriela Gawina, Raúla Iaizę, a także zespól teatralny OBRA at Au Brana. Obecnie należy do zespołu Studia Matejka. Przed dziesięć lat trenowała karate gōjū-ryū.
- The Echoes off the Walls Underground Are Louder Than Your Footsteps Above Me, polska premiera spektaklu Anthony’ego Nikolcheva
Tragedia dla jednego aktora o komedii sprzedaży wywołanej recesją.
Mężczyzna. Sprzedawca. Orfeusz z wyobraźni Dostojewskiego i koszmaru Witkacego sprzedający ludziom niepotrzebny produkt w czasach, gdy nie mają nic. Jego życie toczy się monotonnym rytmem – jedno na ziemi, drugie pod ziemią. Ale nagle wszystko się zmienia. Mężczyzna usiłuje nawiązać kontakt ze sobą i z innymi, ruszając do schizofrenicznego walca nad przepaścią kryzysu gospodarczego.
Gdy nie udaje nam się osiągnąć celu spełniającego nasze wyobrażenie o tym, jak powinno wyglądać nasze życie, nawiedza nas choroba. To właśnie spotyka sprzedawcę, który miota się, wykonując bezsensowną, trywialną pracę; pracę, która jest dla niego niemal jedynym źródłem poczucia własnej wartości, określa jego egzystencję. Zmagając się z samotnością, do której powraca każdego dnia po pracy, ukrywa się za fasadą automatycznie odgrywanej roli sprzedawcy. Staje się trybem w maszynie, a jego kontakty z ludźmi sprowadzają się do manipulacji sprzedaje abonament telewizji satelitarnej – zasłonę, za którą może się ukryć zarówno on, jak i jego klienci. W końcu traci pracę, stając w obliczu nieskończonej samotności, którą skrywała dotychczas mechaniczna rutyna pogoni za sukcesem.
Wtedy pojawia się też kobieta, która przechodzi co wieczór za oknem sutereny mężczyzny…
W umyśle bohatera rodzi się świadomość klęski, która rośnie jak nowotwór. Z każdym krokiem, który oddala go od tego, co, jak mniemał, jest jego przeznaczeniem (wciąż nieokreślonym), mężczyzna zatraca zdolność zejścia z obranej drogi. Jaka choroba nawiedza nas, gdy nie zdołamy zbudować poczucia własnej wartości, wypełnić naszego przeznaczenia? I jak wówczas żyć?
Za inspirację posłużyły zebrane przez Anthonego Nikolcheva informacje na temat życia i pracy sprzedawców podczas największej recesji w USA oraz The Strongest od the Strange Charlesa Bukowskiego, Notatki z podziemia Dostojewskiego oraz Listy do Bronisława Malinowskiego Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Anthony Nikolchev urodził się w Kalifornii. Aktor, dramaturg, uzyskał licencjat z teatru i bioetyki na Uniwersytecie Wesleyan (USA), gdzie studiował u Yurija Kordonskiego, ucznia Lwa Dodina. Jako dramatur i krytyk teatralny współpracuje z czasopismem Indie Theater Now oraz The St. Petersburg Theatre Journal. Spektakle, w których występował lub które zrealizował prezentowane były w Nowym Jorku, Chicago, Los Angeles, a także w Niemczech, Rosji, Armenii i Polsce. Od 2009 roku pracuje w USA i we Wrocławiu, początkowo występował z spektaklem solowym, następnie pracował we Wrocławskim Teatrze Lalek, obecnie jest członkiem Studia Matejka. Laureat licznych wyróżnień. Dwukrotnie otrzymał nagrodę w kategorii najlepszy aktor na Festiwalu Teatralnym United Solo w Nowym Jorku, za spektakle Look, What I Don’t Undestand (2011) oraz The Echoes off the Walls Underground Are Louder Than Your Footsteps Above Me (2012), a także nagrodę dla najlepszego aktora na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Niezależnych w Los Angeles za rolę w filmie krótkometrażowym Pearadise (2012). Stypendysta TCG/ITI Travel Grant oraz Mid-Atlantic USArtist International Grant.
