W ramach pierwszej edycji Festiwalu w Muzeum Pana Tadeusza odbędzie się szereg wydarzeń, podczas których na różne sposoby i za pomocą różnych języków będzie można rozmawiać o tym, czym jest tradycja literacka i dlaczego warto się nią zajmować.
Odbędą się dwie debaty z udziałem pisarzy, naukowców i artystów. Tematyka pierwszej, zaplanowanej na 14 października, zainspirowana jest słowami Adama Mickiewicza:„Gdy tu mój trup w pośrodku was zasiada. W oczy zagląda wam i głośno gada”. Rozmowa będzie dotyczyć aktualności romantycznego paradygmatu, wielokrotnie uśmiercanego, a teraz powracającego w formach, które jednych cieszą, a innych niepokoją. Wśród gości pojawią się m.in. filozofowie Paweł Rojek i Karol Kleczka, artysta Tomasz Kozak oraz literaturoznawcy: Arkadiusz Bagłajewski, Zbigniew Majchrowski i Michał Kuziak.
Podczas drugiej debaty 28 października zastanie poruszony problem – czy możliwy jest do skonstruowania kanon literatury równocześnie aktualny i ponadczasowy, niewykluczający i otwarty, a jednak odporny na polityczne wstrząsy. I chociaż gdybanie bywa nienaukowe, to nie powstrzymamy się przed pokusą wyobrażenia sobie polskiej literatury bez Adama Mickiewicza i Tadeusza Różewicza. Rozmawiać będą ci, którzy kanon badają i którzy go tworzą, w tym m.in. Olga Brzezińska (prezeska Fundacji Miasto Literatury), Jarosław Klejnocki (dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie), a także literaturoznawca Andrzej Skrendo, poeta i redaktor Wydawnictwa Ossolineum Dariusz Sośnicki oraz pisarki – Dorota Masłowska i Katarzyna Tubylewicz, która jest również tłumaczką z języka szwedzkiego.
Zestawienie lektur szkolnych to chyba temat najbardziej drażliwy. Właśnie z nim związana jest szczególna misja uczenia o literaturze tak, aby do niej nie zniechęcić, coraz trudniejsza dla nauczycieli w szkole będącej w procesie transformacji. Dlatego dla nich przeznaczona jest organizowana wspólnie z Wojewódzkim Centrum Doskonalenia Nauczycieli 14 listopada konferencja dla polonistów pod hasłem Wielkim poetą był!. O Panu Tadeuszu w szkole, wyzwaniach, jakie wiążą się z omawianiem współczesnej poezji, a także o tym, jakim wsparciem dla szkoły może być Muzeum Pana Tadeusza, opowiedzą metodolodzy, nauczyciele praktycy oraz muzealni edukatorzy.
Ważną ideą programu festiwalu jest to, że tradycji, także tej związanej z literaturą, nie przekazuje się wyłącznie za pomocą słów. Tworzy się ją z mikroopowieści związanych z konkretnymi miejscem, czasem i z konkretnymi ludźmi. Dlatego w ramach warsztatów Odciskanie świata – tytuł pochodzi z wiersza Tadeusza Różewicza – uczennice z Ośrodka Socjoterapii nr 2 we Wrocławiu w czasie prawie trzydziestu godzin stworzą poetycką fotodokumentację, wykorzystując miejsca związane z poetą. Natomiast uczestnicy warsztatów międzypokoleniowych Soplicowo Archiwum (21 października) będą budować fotoopowieści bazujące na historii rodzinnej i własnych archiwach fotograficznych. Zajęcia poprowadzą specjalistki z Fundacji Archeologia Fotografii.
