PRL, mimo totalitarnego ustroju i ekonomicznej słabości, stała się kulturowym dziedzictwem powojennego pokolenia, budującym w dużej mierze jego tożsamość. Nie przekłada się to oczywiście na pragnienie powrotu komunizmu wraz z jego trudną codziennością. Znaczenia nabierają natomiast przedmioty życia codziennego, które powstawały w tym okresie. Dla jednych zachowują wartość sentymentalną, dla innych stają się estetycznym obiektem zainteresowania.
Lata 90. przyniosły pierwsze efekty zainteresowania polskim wzornictwem lat 50. i 60. Punkt widzenia vintage umożliwia spojrzenie na polskie wzornictwo lat 1945-89 w szerokim, europejskim kontekście, wypierając aspekt politycznych uwarunkowań. Oddziela masowość produktu od jego estetyki. Wrocław dekad 1945-89 to miasto przemysłowe, choć leżące nieco na uboczu zainteresowań partyjnych dygnitarzy. Nie przeszkadza to jednak jego mieszkańcom w realizacji inżynierskich projektów marzeń i wytwarzaniu dóbr materialnych, z których część rozsławi Wrocław na cały kraj.
Po kilkudziesięciu latach nie było w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej zapewne wielu obywateli, którzy nie posiadaliby lub ostatecznie nie kojarzyli pralki automatycznej Polar, kuchenki gazowej Wrozamet czy komputera Odra skonstruowanego i wyprodukowanego w zakładach Mera-Elwro. Te właśnie, produkowane masowo wytwory wrocławskiej myśli technicznej zostały trwale wpisane w pamięć starszych pokoleń oraz stały się świadectwem kolejnych etapów technologicznego rozwoju warunkowanego przez aktywną działalność intelektualnych elit.
Wystawa we wrocławskiej galerii Design – BWA Wrocław przedstawi wybrane urządzenia codziennego użytku produkowane we Wrocławiu między 1945 a 1989 rokiem. Kuratorzy wybrali dorobek przedsiębiorstw: Elwro, Polar, Wrozamet. Pokazane zostaną komputery (Odra z lat 70. oraz ośmiobitowy mikrokomputer edukacyjny Elwro Junior 800 z lat 80.), kalkulatory (lata 70. i 80.), syntezator Elwirka (lata 80.), konsola do gier telewizyjnych (przełom lat 70. i 80.), motorower Ryś (lata 60.), pralka Polar Superautomat PS 663 oraz kuchenka Ewa (lata 70. i 80.).
Wrocławskie Zakłady Elektroniczne Elwro – istniejące w latach 1959 -1993 były jednymi z czołowych polskich i wrocławskich zakładów, wprowadzających nowatorskie w całym bloku wschodnim technicznie rozwiązania. Produkty do dziś budzą emocje nie tylko rzesz kolekcjonerów, ale także wszystkich zainteresowanych komputerami i historią polskiej myśli informatycznej.
Polar (dziś Whirpool) to spadkobierca powstałych w 1952r. Zakładów Metalowych Zakrzów, producenta gazowych piecyków łazienkowych oraz motorowerów Ryś i Żak. W 1957 r. skonstruowano Mewę, pierwszą w Polsce lodówkę absorpcyjną. W 1971 r. Polar rozpoczął produkcję pralek, których produkował w 1975 r. ponad 63 tys. W szczytowym okresie zatrudniała ok. 10tys. pracowników. W latach 90. liczba ta zmalała o ponad połowę.
Wrozamet (dziś Fagor-Mastercook), czyli Wrocławskie Zakłady Metalowe wywodzą się z kilku firm, m.in. Odlewni Żeliwa i Metali oraz Wytwórni Naczyń Emaliowanych produkującej niezwykle popularne w latach 50-tych pralki wirnikowe Emilia. W listopadzie 1962 roku oba zakłady połączyły siły i tak powstały Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, specjalizujące się w produkcji kuchni węglowych i gazowych, pralek wirnikowych oraz odlewów z żeliwa i metali. Od 1976 r. firma stosowała skrótową nazwę Wrozamet.
Autorzy wystawy, kierując się optyką vintage, wskazują zarówno na pierwotną funkcję i estetykę prezentowanych eksponatów, jak również proponują własną, estetyczną i funkcjonalną interpretację historii wrocławskiego wzornictwa epoki PRL. Unikając nostalgii, wykorzystując nowoczesne multimedia i techniki przejęte z popartowych kierunków w sztuce, pokazują, jak niezbyt w końcu odległą przeszłość widzi i interpretuje nowa generacja – kosmopolityczna, mobilna i pozbawiona uprzedzeń.
Wystawa Made in Wroclaw: 1945-89 jest zaproszeniem do intelektualnej, w pełni interaktywnej gry z wyobrażeniami, kliszami i przyzwyczajeniami.
Pomysłodawcami wystawy są młodzi wrocławianie – Joanna Sabat, Joanna Lewandowska, Tomasz Sobczak i Sebastian Sobótka, tworzący kolektyw WROzament, którego nazwę zaczerpnęli od potentata na PRL-owskim rynku kuchenek gazowych, przedsiębiorstwa Wrozamet. Organizatorem wystawy jest galeria Design – BWA Wrocław, a kuratorami – Joanna Sabat i Tomasz Sobczak.
Wystawa czynna od 25 czerwca do 17 lipca 2010 roku
galeria Design BWA Wrocław
ul. Świdnicka 2-4
pon.-pt. od 11.00 – 18.00, sob. 11.00 – 15.00
BWA Wrocław Galeria Sztuki Współczesnej
