18 marca do księgarń trafi zbiór wywiadów Remigiusza Grzeli pt. Obecność. Rozmowy, który ukaże się nakładem wydawnictwa Drzewo Babel. Książkę stanowi 10 rozmów o pamięci i obecności m.in. z Julią Hartwig, Krystyną Jandą, Alicją Kapuścińską czy Zuzanną Janin.
Książka zawiera rozmowy o obecności Nieobecnych przynoszącej spokój i ukojenie, dopełniającej obrazu tego, kto odszedł, i dopełniającej istnienie tych, którzy pozostali. O swoich doświadczeniach mówią: Krystyna Janda (o Edwardzie Kłosińskim), Leszek Sankowski (o Teresie Torańskiej), Paula Sawicka (o Marku Edelmanie), Alicja Kapuścińska (o Ryszardzie Kapuścińskim), Krystyna Morgenstern (o Januszu Kubie Morgensternie), Maria Iwaszkiewicz (o Bogdanie Wojdowskim), Zuzanna Janin (o Marii Anto), a także szefowa Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu Joanna Sobolewska-Pyz, Ruta Wermuth-Burak (uratowana jako dziecko z transportu do Treblinki) oraz Julia Hartwig (o wdzięczności za życie).
Już sam tytuł tej książki – Obecność – wydaje się paradoksalny. Ci, których ona dotyczy, ostatecznie zeszli przecież ze sceny tego świata. A jednak, wiemy to na pewno po lekturze, nie całkiem przeminęli. Dzięki wrażliwości i kunsztowi dziennikarskiemu Remigiusza Grzeli, dzięki szczerości jego rozmówców dotykamy tego nowego, subtelnego stanu istnienia. Sięgamy nawet głębiej – do istoty, źródeł naszej kultury, tworzonej wciąż na nowo dzięki pamięci i w dialogu. W dialogu nie tylko z żywymi, lecz również z naszymi umarłymi.
W książce Remigiusza Grzeli patrzymy na jej bohaterów oczami ich najbliższych. Widzimy ich poprzez związki – miłości i przyjaźni. A tam, gdzie osobista więź istniejąca ponad śmiercią, tam pojawia się obecność. Bywa też – jak przekonują przywołane przez autora historie żydowskie z czasów wojny – że odzyskując pamięć przodków, grób, odzyskujemy siebie, swoje życie i miejsce na ziemi.
Za przywoływaniem zmarłych stoi potrzeba żywych. Stoi też zrodzone z miłości poczucie powinności. Bo, jak mawiał Marek Edelman, przyjaźń, lojalność i wierność nigdy się nie kończy.
To książka o życiu, chociaż opowiada o śmierci. Wracają Nieobecni; słyszymy ich, rozmawiamy z nimi… Nie rezygnujmy z tak ważnych w naszym życiu momentów zadumy, refleksji, medytacji i sięgnijmy po Obecność.
Ewa Lipska
Remigiusz Grzela – dziennikarz urodzony w Starogardzie Gdańskim. Autor książek: Rozum spokorniał. Rozmowy, Bądź moim Bogiem, Bagaże Franza K., czyli podróż, której nigdy nie było, Hotel Europa. Rozmowy, Spełniony (wywiad-rzeka z Marianem Kociniakiem), Wolne. Rozmowy, Było, więc minęło. Joanna Penson – dziewczyna z Ravensbrück, kobieta Solidarności, lekarka Wałęsy, Złodzieje koni, Wybór Ireny. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nominowany do dziennikarskich nagród Grand Press, nagrody im. Barbary N. Łopieńskiej i Nagrody Newsweeka im. Teresy Torańskiej. Autor sztuk teatralnych i scenariuszy.
16 marca o godz. 19.00 Remigiusz Grzela spotka się z czytelnikami w warszawskim Teatrze Studio.
Remigiusz Grzela, Obecność. Rozmowy
Spotkanie z autorem: 16 marca 2015 roku, godz. 19.00, Teatr Studio w Warszawie
Premiera książki: 18 marca 2015 roku
Drzewo Babel
