Na początku kwietnia ukaże się antologia Poetki z Wysp – zbiór wierszy ośmiu poetek brytyjskich w przekładach Jerzego Jarniewicza oraz Magdy Heydel. Książka jest wspólnym przedsięwzięciem wydawniczym Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku i Biura Literackiego.
Książka ukaże się z okazji drugiej edycji Gdańskich Spotkań Tłumaczy Literatury Odnalezione w tłumaczeniu, organizowanych przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku w dniach od 9 do 11 kwietnia.
Antologia zawiera utwory Lavinii Greenlaw, Monizy Alvi, Jackie Kay, Gwyneth Lewis, Alice Oswald, Ruth Padel, Jo Shapcott i Rosemary Tonks. Każda z poetek zostanie zaprezentowana zestawem piętnastu wierszy, do których dołączono noty o pisarkach oraz posłowie napisane przez Jerzego Jarniewicza.
Bardzo się cieszę z tej antologii. Praca nad nią nie była łatwa, i to z wielu powodów. Najpierw sama robota przekładowa – utwory naszych autorek stanowiły spore wyzwanie, zarówno pod względem tematycznym, jak i z uwagi na ich językowe i poetyckie skomplikowanie. Dalej, poważny kłopot mieliśmy z wyborem bohaterek książki: poezja Wielkiej Brytanii pisana przez kobiety to nie wyspa ani wyspy, tylko potężny archipelag, a może kontynent. Kilkanaście wierszy ośmiu autorek to naprawdę próbka próbki, ledwie liźnięcie na zachętę, oskoma na dalsze lektury. W takich razach pozostaje poczucie niedosytu i żalu – tylko tyle się zmieściło, a jest o wiele więcej. No i wreszcie samo składanie książki w całość okazało się nieproste. Bez wchodzenia w szczegóły powiem tylko, że oboje tłumacze/redaktorzy są, jak się okazało, silnymi osobowościami, których gusty, upodobania, poetyckie ucho i oko znacznie się od siebie różnią, a zarazem chętnie ku się ku sobie nadstawiają i zerkają. Czym to się kończy? Otóż nieustannym twórczym sporem, bezustanną korespondencją, pytaniami, sugestiami i poprawkami wysyłanymi w późnych godzinach nocnych i wczesnych godzinach porannych – słowem: twórczym fermentem co się zowie. Pozostaje mieć nadzieję, że ta kipiel, złagodzona oliwą fachowej redaktorskiej roboty pani Anny Krzywani z Biura Literackiego, okaże się podniecającą i satysfakcjonującą lekturą. Bardzo byśmy chcieli, żeby czytelnicy wyczuli w tych przekładach entuzjazm, jaki mamy dla naszych autorek. Zapraszamy do lektury tej kapitalnej poezji – mówi o pracy nad antologią wierszy Poetki z Wysp Magda Heydel.
Będzie to książka zadziwiająca i wielowymiarowa, dykcje poetek są bowiem diametralnie różne. Tym ciekawsze okazuje się postawienie obok siebie wierszy Alice Oswald, przepisującej na swój sposób Iliadę, i poezji Ruth Padel, sięgającej do tradycji judeochrześcijańskiej, a obok wierszy Jackie Kay, dla której inspiracją bywa blues, poezji Lavinii Greenlaw, czerpiącej inspirację z języka i historii nauki.
W tomie znajdziemy też Gwyneth Lewis, poetkę walijsko-angielską, w której twórczości pojawia się temat zabójstwa języka walijskiego, jej macierzystej mowy, jak tytułuje jeden ze swoich wierszy. A także Jo Shapcott z jej szczególnym zainteresowaniem różnorakimi momentami rozpadu, pęknięciami na granicy ciała i umysłu, płynną i niejednorodną tożsamością.
Obrazu dopełniają utwory dwóch poetek: tworzącej na pograniczu kultury brytyjskiej i pakistańskiej Monizy Alvi, próbującej zrozumieć i opisać tę istniejącą w niej dwoistość; oraz buntowniczej, pełnej energii Rosemary Tonks, nad której wierszami unoszą się duchy Rimbauda i Baudelaire’a.
Tegoroczna edycja Gdańskich Spotkań Tłumaczy Literatury Odnalezione w tłumaczeniu, z którą związana jest publikacja zapowiadanej antologii Poetki z Wysp, poświęcona będzie w dużym stopniu literaturom języka angielskiego. Tom ukaże się bezpośrednio przed Festiwalem i po raz pierwszy zaprezentowany będzie w trakcie Spotkań, podczas dyskusji Magdy Heydel i Jerzego Jarniewicza Rymy żeńskie. Wokół antologii poetek brytyjskich, prowadzonej przez Zofię Król. Na to wydarzenie organizatorzy zapraszają 10 kwietnia o godz. 18.00 do sieni Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Jackie Kay
Ktoś innyGdybym nie była sobą, byłabym kimś innym.
Ale przecież jestem kimś innym.
Ale przecież całe życie byłam kimś innym.
Nic w tym śmiesznego, że chodzisz po świecie
i na okrągło jesteś kimś innym: ludzie biorą cię
za kogoś innego, za kogoś innego bierzesz się sama.
Jerzy Jarniewicz urodził się w 1958 roku. Jest poetą, tłumaczem, krytykiem literackim i wykładowcą akademickim. Od 1994 roku jest redaktorem Literatury na Świecie. W Biurze Literackim publikował swoje wiersze, przekłady oraz szkice krytyczne. Ostatnio, w 2012 roku, ukazała się jego autorska antologia Sześć poetek irlandzkich.
Magda Heydel (1969) jest tłumaczką literatury, wykładowcą akademickim i redaktorem naczelnym pisma Przekładaniec. Prowadzi zajęcia z przekładoznawstwa i komparatystyki literackiej i kulturowej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przekładała twórczość m.in. Josepha Conrada, Seamusa Heaneya, T.S. Eliota i Virginii Woolf.
Poetki z Wysp
Premiera: kwiecień 2015 roku
Biuro Literackie, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku