Kino Centrum Sztuki Filmowej CSW zaprasza na przegląd filmów dokumentalnych o białoruskiej kulturze i sztuce, Terytoria sztuki – Białoruś. Gościem specjalnym pokazu będzie dr hab. Dorota Michaluk (prof. UMK) z Wydziału Politologii i Studiów Międzynarodowych. Przegląd jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Biało-czerwono-biali. Współczesna sztuka białoruska w CSW w Toruniu.
W programie:
Białoruski Walc (2007), reż. Andrzej Fidyk, 65′
Autorzy filmu, ukazując losy pojedynczego człowieka, mówią niezwykle wiele o dzisiejszej Białorusi – o kraju zawieszonym pomiędzy Wschodem a Zachodem, istniejącym trochę poza czasem i cywilizacją. To kraj jednocześnie patetyczny i pijany, bezmyślny i zamyślony, po słowiańsku szczery i zakłamany, zdolny do pięknych rzeczy, ale i do świństw. Białoruskie maleńkie Bobr – ni to wieś, ni to miasteczko. Mieszka tu Aleksander Puszkin, miejscowy odmieniec. Nie dość, że jako jedyny w okolicy powiesił na dachu prawdziwą, zakazaną przez władze białoruską flagę, to na dodatek jest artystą. Dlatego nie boi się, tak jak sąsiedzi, mówić prawdy o Białorusinach i reżimowych rządach Aleksandra Łukaszenki. Dla Aleksandra Puszkina, którego nazywają po prostu Sasza, Białoruś to wciąż „kolonia rosyjska”. A on, białoruski patriota, manifestuje to w każdy możliwy sposób. Bohater filmu Andrzeja Fidyka ma jednak też drugą, ciemniejszą stronę. Przed laty, jeszcze jako student, Sasza nawiązał romans ze starszą od siebie kobietą, Margeritą. Ich córka Ania urodziła się w 1992 roku. Puszkin ożenił się jednak z inną (mają kilkuletniego syna), a z matką swego pierwszego dziecka latami unikał kontaktu. Porzucona kochanka dziś jest bizneswoman, niezależną i dumną kobietą sukcesu, bardzo jednak zranioną wewnętrznie. Nie może zapomnieć, że Puszkin porzucił ją, kiedy jeszcze była w ciąży. Tylko ona umie teraz zadać Saszy niewygodne pytania. Dlaczego odszedł od niej – bo jest Rosjanką? A może ona i ich dziecko to jego kolejny performance? Dla niej Sasza jest po prostu kłamcą i egocentrykiem.
Rozdroże (2014), reż. Anastasiya Miroshnichenko, 65′
Dokument przedstawiający życie Walerija Laszkiewicza, bezdomnego artysty z miasta Homel, gdzie od ponad dwudziestu lat pomieszkuje na dworcu kolejowym, a w czasie dnia maluje obrazy na ulicach miasta. Dla miejscowych jest tylko lokalną atrakcją, ale twórcy filmu przekonują, że ten osobliwy artysta i filozof ma do przekazania wiele ważnych prawd na temat sensu życia. Dwie wielkie wystawy jego prac, w tym jedna w Narodowym Muzeum Sztuki w Mińsku, odniosły ogromny sukces i zainteresowały krytyków sztuki. Dokument o nim powstał za prywatne pieniądze, by wesprzeć tego bezdomnego, niezwykle utalentowanego artystę. Nagroda publiczności dla najlepszego filmu dokumentalnego na Warszawskim Festiwalu Filmowym w 2014 roku.
Made In BY (2015), reż. Luigi Milardi, 52′
Made in BY prezentuje świeże spojrzenie na współczesną, zdającą się zatrzymać w czasie, Białoruś oczami młodych, niezależnych, rodzimych artystów, którzy w przeciwieństwie do wielu swoich kolegów zdecydowali się pozostać w ojczyźnie i za pomocą sztuki powalczyć o lepsze, wolne jutro. Władze Białorusi prowadzą antynarodową politykę walki z białoruskim językiem i tożsamością narodową, a jej obywateli karzą za wszelkie przejawy życia kulturalnego w tym języku. Rusyfikacja i indoktrynacja w duchu sympatii dla Związku Sowieckiego i Armii Czerwonej to realia tego państwa. Białoruscy twórcy dzielą się na tych, którzy z lojalnością uczestniczą w oficjalnym życiu artystycznym kraju oraz na tych, którzy wybierają niezależność, płacąc za to wysoką cenę. Utrata pracy na uczelni za ustawienie kilku kolorowych sześcianów w przestrzeni publicznej to tylko jeden z wielu przykładów. Wszelkie przejawy abstrakcyjnej sztuki nowoczesnej, ponieważ ta może zawierać ukryte opozycyjne przesłanie, traktuje się tam jako zamach na postkomunistyczną ideologię.
Terytoria sztuki – Białoruś
Przegląd filmów dokumentalnych o białoruskiej kulturze i sztuce
22 listopada 2017 roku, godz. 19.00
CSW Znaki Czasu, toruń
