We wrześniu w Krakowie rusza kolejna edycja festiwalu Sacrum Profanum. Tegoroczna ósma odsłona poświęcona będzie muzyce nordyckiej. Sacrum Profanum to międzynarodowy projekt, który w ciągu siedmiu lat zyskał status jednego z najciekawszych wydarzeń muzycznych Europy. Formuła Festiwalu oparta jest na prezentacji muzyki w odniesieniu do przecinających się we współczesnej motywów sacrum i profanum, a także do kryterium geograficznego. Wokół tych osi koncentrują się poszczególne edycje festiwalu poświęcone kolejno muzyce: Wiednia, Francji, Rosji, USA, Niemiec i Wielkiej Brytanii.
Edycja nordycka podzielona została na kilka sekcji. Gwiazdą pierwszej z nich, nazwanej Freak, jak i headlinerem całego festiwalu, będzie Jón Jónsi Þór Birgisson – gitarzysta i wokalista islandzkiej grupy Sigur Rós. Artysta da dwa koncerty – 17 i 18 września w hali ocynowni elektrolitycznej Arcelor Mittal w Nowej Hucie w ramach trasy koncertowej Go Tour 2010.
Solowy album Jónsiego i towarzysząca mu światowa trasa to jedno z najbardziej oczekiwanych wydarzeń roku. Niezwykłe połączenie świata muzyki, teatru i multimediów sprawia, że Jónsi pisze nowy rozdział w historii najbardziej spektakularnych współczesnych widowisk koncertowych.
Filip Berkowicz
Jónsi tworzy niezwykle klimatyczną muzykę wykorzystując smyczek wiolonczelowy do gry na gitarze elektrycznej, a w stylu wokalnym sięgając często po falset. Wraz Alexem Somersem – jego życiowym partnerem – tworzą projekt artystyczny o nazwie Jónsi & Alex i przygotowują projekty graficzne, z których korzystają Sigur Rós. W 2009 roku Jónsi i Alex stworzyli swój pierwszy album nazwany Riceboy Sleeps. Na płycie gościnnie pojawił się kwartet Amiina oraz chór Kópavogsdætur.
Solowy album Jónsiego Go zawiera dziewięć utworów wykonywanych w języku islandzkim i angielskim. Producentami krążka są: Jónsi, Alex Somers i Peter Katis (The National, Interpol). Album jest fajerwerkiem łączącym różne gatunki muzyki – pop, rock, ambient, elektronika. Przy jego tworzeniu artysta pracował z Nico Muhlym, protegowanym Philipa Glassa, znanym ze współpracy m.in. z Björk, Antony & the Johnsons, Bonnie Prince Billy i Grizzly Bear.
W sekcji Freak wystąpią także múm & Friends. Koncert tego eksperymentalnego islandzkiego zespołu, poruszającego się na granicy muzyki pop, zainauguruje 8. edycję Festiwalu Sacrum Profanum. múm, którego twórczość charakteryzuje się ekscentrycznym brzmieniem, barwnymi efektami aranżacyjnymi, wykorzystywaniem różnorodnych instrumentów oraz miękkością partii wokalnych, wystąpi w hali ocynowni elektrolitycznej ArcelorMittal Poland 12 września.
múm zagra z towarzyszeniem orkiestry Sinfonietta Cracovia i Chóru Polskiego Radia oraz zaproszonych przyjaciół – artystów islandzkich, takich jak Amiina, Ólöf Arnalds, Sindri Már Sigfússon (Seabear & Sin Fan Bous), Örn Elías Guðmundsson (Mugison), Benedikt Hermann Hermannson (Benni Hemm Hemm), Högni Egilsson (Hjaltalín), Jóhann Jóhannsson i in. Będzie to ostatni koncert grupy przed zaplanowaną na dłuższy czas przerwą w działalności koncertowej.
múm & friends to projekt przygotowany specjalnie na tegoroczną – nordycką edycję Sacrum Profanum. Symfoniczny rozmach nowo zaaranżowanych kompozycji, najbarwniejsi przedstawiciele sceny islandzkiej, niespotykane instrumentarium, niezwykła oprawa wizualna i miejsce koncertu, które na zawsze pozostaje w pamięci. To wszystko już 12 września. Jak zawsze – w Krakowie.
Filip Berkowicz
múm zawsze koncentrował się na projektach, których nie można klasyfikować jako typowych dla zespołu muzyki pop czy też dla kolektywu muzyki pop. W historii zespołu znaleźć można również inne aktywności m.in. skomponowanie ścieżki dźwiękowej do legendarnego filmu Siergieja Eisensteina Pancernik Potiomkin, występy na żywo w Hafnafjordur w Islandii, w Brooklyn Lyceum w Nowym Jorku oraz na sławnym hiszpańskim festiwalu filmowym Gijon Film Festival. W 2005 r. zespół został zaproszony do Amsterdamu przez Holland Festival do współpracy z Netherlands Chamber Orchestra przy tworzeniu przedstawienia z wykorzystaniem kilku kompozycji zmarłego awangardowego kompozytora Iannisa Xenakisa.
Kolejna sekcja festiwalu, w której prezentowana jest współczesna muzyka klasyczna nosi nazwę Modern Classic. Muzyka skandynawska posiada stylistyczną odrębność. Niektórzy doceniają ją za kolorystyczną subtelność, inni za emocjonalną powściągliwość, pozostali czują ukrytą między dźwiękami przestrzeń. Tyle że twórczość kompozytorów Północy jest o wiele bardziej złożona, w estetycznych pryncypiach wielowymiarowa, w zastosowanych środkach rozbudowana, nie dająca się łatwo sprowadzić do wspólnego mianownika. Jedno wszak jest pewne: nordyckie kompozycje posiadają niekwestionowany znak wybitnej artystycznej jakości.
Dlatego po prezentacjach współczesnej muzyki amerykańskiej, niemieckiej i brytyjskiej na tegorocznej edycji Sacrum Profanum rozbrzmiewać będą dzieła twórców z dalekiej Północy. I jak zawsze na krakowskim festiwalu, w interpretacjach najlepszych z możliwych.
