Prace na wystawie Ceremoniał w Centrum Krasnoye Znamya w Sankt Petersburgu ukazują zarówno prywatne metody rytualizacji śmierci, jak i publiczne sposoby otaczania jej oficjalnym ceremoniałem. Obok nich znalazły się propozycje możliwości pozbycia się związanych ze śmiercią traum przez wpisanie jej w porządek dnia codziennego.
Trudno nie zauważyć, że przynajmniej od XIX wieku polska tożsamość jest budowana – dosłownie – na trupach. To poprzez trupa się definiujemy, trup nam daje uzasadnienie dla życia i trupa używamy w argumentacji o historycznych racjach. Począwszy od najpotężniejszego głosu polskiego romantyzmu, Dziadów Adama Mickiewicza, który tytuł swojego dramatu zaczerpnął z pogańskiego rytuału rozmowy ze zmarłymi, przez polską kulturę co chwilę przetaczały się wspomnienia i fale kultu narodowych powstań, partyzantów poświęcających swoje życie, trupów, pogrzebów i krwi.
Dzisiaj owe tęsknoty powróciły ze zdwojoną siłą. Spektakularne odejścia i pogrzeby, zbiorowe oddawanie czci, rytualizowanie pożegnań postaci publicznych: papieża-Polaka, a parę lat później prezydenta wraz z częścią politycznej elity kraju, były wszechobecne. Można było w nich uczestniczyć za pośrednictwem mass mediów, portali społecznościowych i na ulicach. Tysiące zniczy zaległy w alei Jana Pawła II w Warszawie, później przed Pałacem Prezydenckim, a także w komentarzach na Facebooku, gdzie zastępował je prosty symbol: [*].
Zygmunt Bauman napisał: Bez śmiertelności nie byłoby historii, nie byłoby kultury, nie byłoby ludzkości. Może więc nie tylko polska tożsamość narodowa oparta jest na kulcie śmierci? Może tak mają i inne narody, tylko w nieco mniejszym stopniu? Jeśli rzeczywiście tak jest, to musimy też przyjąć, że najdoskonalszą diagnozę naszej kondycji możemy postawić wyłącznie analizując sposoby radzenia sobie ze śmiercią. Za pomocą wystawy Ceremoniał podejmujemy taką próbę.
Artyści: Hubert Czerepok, Wojtek Doroszuk, Pola Dwurnik, Michał Frydrych, Maurycy Gomulicki, Zuzanna Janin, Krzysztof Kieślowski, Szymon Kobylarz, Grzegorz Kowalski, Jacek Malinowski, Anna Molska, Anna Orlikowska, Aleka Polis, Zbigniew Rogalski, Mariusz Tarkawian, Zbigniew Warpechowski.
Organizatorzy: Fundacja Sztuki Współczesnej In Situ w Warszawie, Centrum Kultury Krasnoye Znamya w Sankt-Petersburgu
Koordynacja: Zuzanna Fogtt
Ceremoniał
Wernisaż: 27 września 2012 roku, godz. 19.00
Wystawa potrwa do 12 października 2012 roku
Centrum Kultury Krasnoye Znamya
ul. Bolshaya Raznochinnaya 24
Sankt-Petersburg
Kuratorzy: Marcin Krasny, Katya Shadkovska
