Wystawa została przygotowana we współpracy z Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, które słynie z największej kolekcji prac swojego Patrona, zarówno znakomitej ekspozycji stałej poświęconej jego twórczości jak również wielu własnych wystaw czasowych tego artysty.
W 1921 roku Leon Wyczółkowski przekazał Muzeum Wielkopolskiemu w Poznaniu pokaźną kolekcję dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego, liczącą około 200 pozycji inwentarzowych. Obejmowała ona przede wszystkim zbiór rzemiosła artystycznego od XV – XIX wieku, głównie wschodnich tkanin, ceramiki i brązów, ale także mebli polskich i europejskich, majoliki, kamionki i fajansów, porcelany miśnieńskiej, szkła antyczne i nowożytne, judaika, cenny zbiór grafiki polskiej i europejskiej, niezwykle znaczący zespół barwnego drzeworytu japońskiego oraz szereg dzieł malarzy polskich z 2 poł. XIX oraz przełomu XIX/XX wieku, a także własne prace artysty. Dar artysty, który pierwotnie miał trafić do Muzeum Narodowego w Krakowie wzbogacił Muzeum Wielkopolskiego o wyjątkowe dla tych zbiorów pozycje.
Muzeum poznańskie eksponowało zbiory Wyczółkowskiego w ramach poszczególnych kolekcji, w całym gmachu, do 1939 roku. W czasie II wojny światowej kolekcja artysty poniosła dotkliwe straty, zaginęły prace artystów polskich, własne dzieła Wyczółkowskiego, a także wiele spośród najcenniejszych pozycji rzemiosła artystycznego.
Za zbiory ofiarowane Muzeum Wielkopolskiemu w Poznaniu Leon Wyczółkowski otrzymał od ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej rekompensatę finansową i zakupił dworek w Gościeradzu k. Bydgoszczy.
Leon Wyczółkowski po przekazaniu swoich zbiorów Muzeum Wielkopolskiemu już nigdy nie gromadził cennych rzeczy. Kilka lat później opuścił na stałe Kraków i zamieszkał w Poznaniu, przy ul. Rzepeckiego 27. Mieszkał tu w okresach jesienno-zimowych, natomiast tak lubianą wiosnę i lato spędzał w ukochanym przez siebie Gościeradzu.
Do bydgoskiego Muzeum z kolei w 1937 roku, po śmierci artysty, żona Franciszka Wyczółkowska przekazała kolekcję liczącą 425 pozycji stanowiących dzieła tego artysty, a także wyposażenie pracowni i pamiątki osobiste.
Celem wystawy jest pokazanie po raz pierwszy zachowanej kolekcji Leona Wyczółkowskiego, scalonej po powojennym jej rozproszeniu pomiędzy Galerie i Działy Muzeum Narodowego w Poznaniu i tym samym muzealne i kolekcjonerskie odkrycie nieznanego bliżej zbioru tak przecież znanego artysty. Warto podkreślić, że przy braku szczegółowych danych w dawnym inwentarzu, nawet tak podstawowe działania jak identyfikacja obiektów napotykały na wiele trudności.
Intencją organizatorów jest zatem by wystawa stała się rodzajem hołdu wobec artysty, który nie był kolekcjonerem par excellence, ale zbierał piękne przedmioty głównie ze względu na ich urodę. Wiele z nich przedstawiał w swoich pracach malarskich czy graficznych. Wystawie towarzyszą obrazy artysty ze zbiorów muzeum bydgoskiego, na których rozpoznajemy na szczęście zachowane obiekty ze zbiorów poznańskich.
Katalog wystawy opracowany przez zespół Autorów, kustoszy Muzeum Narodowego w Poznaniu, a wydany przez Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy obejmuje wszystkie, także zaginione, obiekty z kolekcji artysty. Wystawie towarzyszy program edukacyjny, oprowadzania po wystawie, prelekcje i warsztaty plastyczne dla dzieci.
Wystawa prezentowana była w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy w terminie od 13 kwietnia do 26 czerwca 2011 r. Obie edycje tej wystawy – wspólnego projektu zechcieli objąć honorowym patronatem Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak i Prezydent Miasta Bydgoszczy Rafał Bruski.
Tekst: Teresa Michałowska-Barłóg
kurator wystawy: Teresa Michałowska-Barłóg
aranżacja wystawy: Eugeniusz Matejko, Piotr Barłóg
Z kolekcji Leona Wyczółkowskiego. Dar artysty dla Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu
13 sierpnia – 2 października 2011 r.
Muzeum Narodowe
Al. Marcinkowskiego 9
Poznań